علوم تربیتی

مجری‌گری به فن بیان نیاز دارد و حرفه‌ای‌است که امروزه در برخی آموزشگاه‌ها تدریس می‌شود. این کتاب مروری می‌کند بر آنچه هر فرد علاقه‌مند به مجری‌گری می‌تواند بیاموزد تا اجرای مراسم صبحگاه، مناسبت‌ها و جشن‌های مدرسه، اداره و محلۀ خود را بر عهده بگیرد. کتاب اشاره‌ای دارد به دلیل انتخاب مجری‌گری در دوران دانش‌آموزی. سپس به موضوع مجری‌گری دانش‌آموزی می‌پردازد و می‌کوشد شیوه‌های تقویت این فعالیت را بیاورد و توضیح دهد چگونه می‌توان در رده‌های سنی بالاتر در این کار موفق بود.

تدریس خوب به داشتن اطلاعات حرفه‌ای نیز نیاز دارد. کتاب حاضر چکیده‌ای است از ایده‌های منطقی و عملی و راهنمای سریع تدریس برای مرور نکات معلمی، تا آموزگارانی که در حرفۀ تدریس تازه کار هستند، بتوانند به درستی هدایت شوند. نویسنده همۀ دوره های تحصیلی را در نظر دارد و کوشیده است دستورالعمل‌هایش با بافت و سیستم آموزشی و فرهنگی-اخلاقی حاکم بر جامعۀ ایران سازگار باشد. پنج فصل اول کتاب به ویژگی‌های شخصیتی، مدیریتی، برقراری ارتباط، انگیزشی و فنون تدریس معلم اشاره می‌کنند و گزیده‌ای از مجموعه مقالات برخی مشاهیر دربارۀ معلمی در فصل آخر جمع شده‌اند.

کتاب پیش رو تلفیقی از دیدگاه‌های بومی در برنامه‌ریزی درسی را برای تدوینگران برنامۀ درسی و معلمان و مدیران فراهم کرده است. اهداف کتاب، چشم‌انداز، تاریخچه، هندسۀ اعتقادی، فرهنگی، اخلاقی، اجتماعی، آموزشی و زیستی مردمان بومی مانتویوبای کانادا در بخش اول کتاب مطرح شده‌اند. سپس نتایج بومی سازی برنامۀ درسی در حوزه‌های تخصصی یادگیری(در طول سه مرحلۀ رشدی) تشریح شده‌اند. توصیف فهرستی از واژگان تخصصی و پروژه‌های نشان‌دهندۀ تلفیق دیدگاه‌های سنتی در برنامۀ درسی نیز در بخش‌های دیگر آمده‌است.

معلم حرفه‌ای انواع نظریه‌های آموزشی را می‌شناسد و از آن‌ها آگاه می‌شود و برای پیشرفت کار آموزش و بنا به موقعیت و مخاطبان خود از آن‌ها بهره می گیرد. کتاب حاضر انواع نظریه‌های یادگیری و فلسفۀ آن‌ها را از قبل قرن بیستم بررسی می‌کند. نظریه‌های آموزشی جان دیویی، مونته‌سوری، روسو، برونر و هلیگارد، و دیدگاه‌های برنامۀ درسی در بخش سوم بررسی می‌شوند. طراحی آموزشی مبتنی بر نظریه‌ها و انواع الگوهای آموزشی نیز مباحث بخش چهارم کتاب هستند.

یکی از ارکان نظام آموزشی معلم است. کتاب حاضر بر همین اساس شایستگی‌های مورد نیاز معلم در تربیت سیاسی و اجتماعی دانش‌آموزان را برمی‌شمارد. از ویژگی‌های معلم تا جایگاه او در جامعه‌پذیری سیاسی می‌گوید. نقش معلمان را در تربیت سیاسی و اجتماعی گوشزد می‌کند و از نقش معلم در جامعه تا نقش او در سلامت روان دانش‌آموز می‌گوید. در نهایت نیز دربارۀ تشکل‌های دانشجویی و تربیت سیاسی، اجتماعی دانشجو معلمان توضیح می‌دهد.

رشتۀ طراحی و تکنولوژی آموزشی به شناخت بیشتر نیاز دارد تا افراد حرفه‌ای در این رشته بتوانند وضعیت فعلی آن را به خوبی درک کنند. کتاب حاضر جلد اول از مجموعه‌ای دوجلدی‌ است. در جلد اول، بر مسائل بنیادی این رشته تأکید می‌شود. واژه‌های کلیدی و تاریخچه، نظریه‌ها، مدل‌های آموزش و یادگیری، و دیدگاه‌های آموزشی، روش‌های مرسوم ارزشیابی و توجه به مباحثی مثل بازگشت سرمایه و مدیریت گروهی، ایده‌های کلیدی و شیوه‌های متعامل با بهبود عملکرد، از مباحث این جلد هستند.

شناخت واقعیت‌های هر جامعه و بزرگان آن از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. مجموعۀ حاضر با معرفی اندیشه‌های تربیتی مربیان بزرگ مسلمان از قرن دوم تا قرن پانزدهم هجری، می‌کوشد هم مربیان بنامش را معرفی کند و هم متنی آموزشی برای تدریس آرای تربیتی آنان فراهم سازد. کتاب حاضر جلد نخست این مجموعه‌است و به چندی از مربیان قرن‌های دوم تا پنجم اختصاص دارد که عبارت‌اندا ز: «عمروبن بحر جاحظ، محمدبن ابن سحنون، ابو نصر محمد فارابی، گروه اخوان‌الصفا، شیخ‌الرئیس ابن سینا و امام محمد غزالی.

آموزش و پرورش بنیان و پایۀ اولیۀ توسعه را تشکیل می‌دهد و امروزه از آن به عنوان معیار ارزیابی و اندازه‌گیری پیشرفت و توسعۀ جوامع استفاده می‌شود. در این کتاب، ارتباط نظام آموزش و پرورش نوین با ابعاد و شاخص‌های توسعه بررسی می‌شود. هدف اصلی کتاب، مطالعه و بررسی تحولات اقتصادی- اجتماعی ایران در دوران حکومت قاجار و پهلوی اول از زاویۀ دگرگونی‌هایی است که در ویژگی‌ها، ساخت و بافت نظام آموزشی صورت گرفت و بر توسعۀ اقتصادی- اجتماعی جامعه تأثیر گذاشت. تحولات نظام آموزشی جدید دستاوردهای مثبت و منفی بسیار داشت.

کتاب حاضر جلد دوم "طراحی آموزشی" و شامل فصل‌های دهم تا بیستم است. در این جلد راهبردهای آموزشی، حل مسئله، راهبرد شناختی، یادگیری عاطفی و یادگیری مهارت روانی- حرکتی مورد بررسی قرار گرفته است. هر فصل حاوی مثال‌های درسی دربارۀ موضوع ارائه شده است. از فصل دهم تا پانزدهم راهبردهای سطح خُرد مطرح شده و فصل شانزدهم به سطح برنامه درسی طولانی مدت، چند موضوعی و گروه گسترده اختصاص دارد. در ادامه، ساختارهای برنامه درسی متناوب‌و مسائل اولیه برنامه درسی مانند فصل‌بندی و تلفیق مورد بحث قرار گرفته اند. در هر فصل تمرین‌هایی برای ارزشیابی بازخورد، پردازش اطلاعات،جلب توجه و تمرکز آمده و در انتهای هر فصل خلاصه مباحث آن در نموداری گنجانده شده است.

"اقدام پژوهی" رویکردی سازنده برای گسترش توانایی‌های کارکنان در عرصه‌های گوناگون شغلی و حرفه‌ای است. در اثر حاضر، تجربه‌های عملی و اجرایی بعضی از معلمان دورۀ ابتدایی و دبیرستان در زمینۀ بی‌ انضباطی، دروغ‌گویی، مشکلات یادگیری دانش‌آموزان در درس املا، ارتقاء سطح نوشتاری کودکان پایۀ اول دبستان، اهمیت تشویق در موفقیت تحصیلی و نحوۀ افزایش تمرکز دانش‌آموزان دچار حواس پرتی بیان شده است. نویسنده پژوهش‌های برگزیدۀ استانی منطقۀ دماوند را از سال تحصیلی 90 تا 96 جمع‌آوری کرده و در کتاب حاضر آورده است.