فرهنگ اسلامی

کتاب «مدافعان فرهنگی حرم»، مجموعه‌ای از گفتارها و مقالات تحلیلی درباره‌ی ضرورت‌های فرهنگی، اجتماعی و فکری در دوران پساجنگ سوریه ارائه می‌دهد. نویسنده و گردآورندگان تلاش کرده‌اند با نگاهی آینده‌نگر و مسئولانه، به موضوعاتی چون بازسازی فرهنگی، مقابله با تهاجم فکری، تولید محتوا، حضور مؤثر رسانه‌ای و تقویت باورهای مردمی در فضای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بپردازند. هدف کتاب روشن‌سازی نقش فعالان فرهنگی در تداوم جبهه مقاومت در عرصه‌ی اندیشه و روایت‌سازی پس از نبردهای نظامی است. نثر کتاب تحلیلی و توصیه‌محور است و مخاطب را به مشارکت در صحنه‌ی فرهنگیِ پساجنگ دعوت می‌کند.

استاد شهید مرتضی مطهری، ‌ یکی از متفکران معاصر است که با اندیشه‌ای ناب، نظریه‌ای منظوم، فهمی عمیق و قلمی روان حرکت خوبی را برای کاربردی‌سازی معارف اسلامی آغاز نمود. استحکام نظری و توثیق ایشان توسط دیگر اسلام‌شناسان، ما را به لزوم بهره‌گیری از آثار ایشان مطمئن می‌سازد. در این اثر تلاش شده است امتداد اندیشه استاد مطهری به عنوان یک متفکر برجسته در حوزه تربیت پی‌جویی شود و نشان داده شود که مبانی ناب اسلامی در نظام تربیتی چگونه متجلی خواهد شد. این کتاب در 9 فصل به این مهم پرداخته است: مدار فطرت و تربیت، مدار روش و ارزش، مدار ظاهر و باطن، مدار دین و شخصیت، ‌ مدار تکامل و تعادل، مدار آزادگی و بندگی، مدار تفاوت و عدالت، مدار خانواده و تربیت و مدار فرهنگ و تربیت.

در دین اسلام، تربیت دختران به عنوان محور اصلی تربیت جامعه، برشمرده شده و در آن برنامه تربیتی و معرفی الگوهای شاخص برای اثرگذارترین مخلوق خداوند در تمدن‌سازی در نظر گرفته شده است. کتاب‌مجله «مهرآیه» به عنوان چراغ روشنی برای دیده‌شدن خود حقیقی دختران و آنچه ریحانه آفرینش را به کمال می‌رساند، طراحی و تولید شده است. این اثر ویژه‌نامه‌ای است که با هدف تربیت دختران، برای مربیان و فعالان تربیتی تولید شده است که نگاه علمی و اندیشه‌ورزانه‌ای به ابعاد تربیتی دختران اعم از هویت، ‌ بلوغ، ‌ تربیت و در نهایت برنامه‌ریزی و طراحی فعالیت دختران پرداخته است، و در تلاش است با روشن‌کردن راه برای خود حقیقی دختران و شکوفایی فطرت الهی آن‌ها، استعدادها و توانمندی‌های دختران شکوفا شده و در نهایت با حضور زنان رشد‌یافته و فرهیخته، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی به سرمنزل مقصود برسد.

یکی از پررنگ‌ترین خاطرات دوران شیرین کودکی اختصاص دارد به روزهایی که در خانه پدربزرگ و مادربزرگ سپری شده است. کتاب ناخدای بی‌کلاه، شور و حرارت خاطرات آن روزها از بازی‌های بچه‌گانه و شیطنت‌های کودکانه را در قالب داستان برای کودکان و نوجوانان به تصویر کشیده است و مفاهیم تربیتی از جمله همدلی و تعامل، مهارت ارتباط مؤثر و سواد حل مسئله، با اشاره به ارزش‌های دینی و مذهبی که در فرهنگ و الگوهای تربیتی ما جانمایی شده است، را معنا کرده است. در برش‌هایی از کتاب می‌خوانیم: «اینها خاطره‌هایی است که هرگز از ذهن ما پاک نمی‌شود... ده روز محرم عزاداری می‌کنیم و بعد از آن پدربزرگ مهمانی می‌دهد و همه آنها که در مراسم خدمت کرده‌اند دعوت می‌کند... شمع‌ها می‌سوزد و دسته شام غریبان می‌آید؛ دسته‌هایی که همه بچه‌های محل و برادرکوچک‌ها در آن زنجیر می‌زنند. ما دعاکردن را خوب بلدیم؛ چون هرسال شب شام غریبان، شمعی روشن می‌کنیم و توی دلمان دعا می‌خوانیم.»

همواره انحرافات و کجروی‌های فردی به جامعه کشیده شده و اثرات مخرب آن بر اجتماع اثرگذار است. از این‌رو بررسی عوامل انحرافات فردی برای حل معضلات اجتماعی مهم و ضروری است. کتاب «چرا انحراف؟: نگرشی تازه به عوامل کجروی جوانان و جامعه» تلاش کرده است به بررسی علل و عوامل پیدایش انحراف‌ها و کجروی‌های فردی و اجتماعی پرداخته و از دل آیات و روایات در قالب مصادیق داستان‌گونه، به دنبال یافتن پاسخ برای سؤال مطرح‌شده باشد و اثبات کند دین اسلام کامل‌ترین برنامه را برای زندگی جمعی انسان‌ها و جامعه‌پردازی نوین دارد و قادر است برای پیشگیری از ایجاد و رفع و حل مشکلات اجتماعی بوجودآمده برای دستیابی به رشد و پیشرفت ارائه نماید.

کتاب «فرقه‌ها و مذاهب اسلامی در گذر تاریخ» نوشته محمد شفاقی، اثری پژوهشی است که به بررسی ریشه‌ها، شکل‌گیری و سیر تحول فرقه‌ها و مذاهب گوناگون در جهان اسلام می‌پردازد. نویسنده با رویکردی تاریخی و تحلیلی، پیدایش هر مکتب فکری را در بستر شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی زمان خود بررسی کرده و عقاید، باورها و اختلافات فکری میان آن‌ها را تبیین می‌کند. این کتاب علاوه بر معرفی مکاتب بزرگ کلامی و فقهی، به شاخه‌ها و گروه‌های کوچک‌تر نیز توجه دارد و تلاش می‌کند تصویری جامع از تنوع فکری و مذهبی در تاریخ اسلام ارائه دهد. هدف آن، آشنایی خواننده با گذشته این جریان‌ها و درک بهتر نقش آن‌ها در تحولات فکری و اجتماعی امت اسلامی است.

کتاب «تمدن اسلامی»، مروری منسجم و موضوع‌محور بر بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره‌ی مفهوم، ابعاد و الزامات تمدن نوین اسلامی ارائه می‌دهد. مطالب کتاب حول محورهایی چون تحول فرهنگی، جامعه‌پردازی دینی، نقش نخبگان، اهمیت علم و فناوری، و سبک زندگی اسلامی گردآوری شده‌اند و تلاش دارد ضمن بررسی منظومه‌ی فکری مقام معظم رهبری، تصویری روشن از مسیر تحقق تمدن اسلامی در عصر حاضر ترسیم کند. نثر کتاب رسمی، تحلیلی و نقلی بوده و تلاش دارد با حفظ امانت‌داری در نقل بیانات، زمینه‌ی تفکر و برنامه‌ریزی فرهنگی را برای خوانندگان فراهم سازد.

در جلد ششم از مجموعه‌ی «فمینیسم در ترازوی نقد» با عنوان «دختران به عفاف روی می‌آورند»، نگاه تازه‌ای به تحولات اخلاقی و اجتماعی دختران در جوامع غربی دارند. بخش اول، روایت‌گر تغییر نگرش نسل جدید دختران آمریکایی به مفهوم آزادی جنسی‌ست؛ نسلی که در برابر بی‌بندوباری گذشته ایستاده و با تأکید بر عفاف، عزت نفس و خویشتن‌داری، در پی تعریف دوباره‌ای از هویت زنانه‌ است؛ هویتی که برخلاف سبک زندگی والدین‌شان، به دنبال آرامش، احترام و معنویت است. در بخش دوم، «زن آگاه شدن در دنیای نفسانی»، هشدارهایی درباره‌ی رواج بی‌خردی و آسیب‌های روحی زنان مطرح می‌کند؛ او از زنان ناسالمی سخن می‌گوید که قربانی مدگرایی، روابط سطحی و بحران‌های عاطفی‌اند و می‌کوشد بستری برای بصیرت‌افزایی در جهانی پرآشوب فراهم سازد. در بخش پایانی، با نگاهی تطبیقی، آموزه‌های اسلامی در باب اخلاق جنسی را با دستاوردهای فمینیسم مقایسه می‌کند. او بر نقش مهم حیا، عفاف و اخلاق انسانی در روابط دختران و زنان تأکید کرده و نشان می‌دهد که چگونه بازگشت به ارزش‌های دینی می‌تواند بنیان خانواده و سلامت اجتماعی را تقویت کند.

این کتاب حال و هوای یک عزادار در روزهای محرم سال 1399 که کرونا جهان را فرا گرفته بود و مراسم‌های عزاداری تعطیل شده بود، روایت می‌کند. نویسنده با توصیف احوالات آن روزها، مخاطب را با عزاداری امام حسین (ع) آشنا و تأثیر نبود آن، در حس و حال مردم را وصف می‌کند.

کتاب حاضر به بررسی عوامل و موجبات شکل‌گیری فرهنگ انتظار و موانع ظهور امام زمان(عج) با رویکرد اخلاقی پرداخته است. کتاب در سه فصل تدوین شده است. فصل اول به عوامل اخلاقی شکل‌گیری فرهنگ انتظار پرداخته و در فصل دوم موانع اخلاق شکل‌گیری فرهنگ انتظار بررسی شده است. در فصل سوم آثار اخلاقی شکل‌گیری فرهنگ انتظار مورد بحث قرار گرفته است.