وحی

این مصحف نورانی با ظاهر رسم‌الخطی بدیع و زیبا از استاد «میرزا احمد نیریزی» به رشته تحریر درآمده است.

موضوع چیستی و چگونگی پدیدآمدن وحی قرآنی، با اصل و اساس قرآن کریم، به عنوان اصلی‌ترین منبع اسلام، ارتباط وثیق دارد و همواره مورد توجه و مرکز تأملات قرآن پژوهان قرارداشته‌است. کتاب حاضر می‌کوشد دیدگاه‌هایی در این باره طرح کند. ابتدا پس از بیان مسئله، نظریه‌ها و فرضیه‌هایی در پاسخ به موضوع ارائه می‌دهد و سپس نظریه‌ها را تبیین و بررسی می‌کند. در واقع، دیدگاه‌ها و مستندات طرح و ادلۀ هر کدام نقد می‌شوند.

از زمان حضرت آدم (ع) تا زمان پیامبر خاتم که وحی الهی جریان داشت، همیشه مخالفانی سرسخت در مقابل این جریان پیام‌رسانی، قد علم کرده و مخالفت خود را با دستورات الهی که در قالب وحی بر پیامبرانش ابلاغ می‌گردید، ابراز می‌کردند. در کتاب پیش رو، شیوه‌ها و انواع مخالفت سه جریان "زر"، "زور" و "تزویر"، در سه بخش قدرت‌های سیاسی، قدرت‌های اقتصادی و قدرت‌های مذهبی بررسی شده است. جریان‌های مذکور سه ضلع یک مثلث قدرت را ترسیم می‌کنند که در تقابل با وحی نمود می‌یابند، نویسنده شاخصه‌های این سه جریان را با رویکردی قرآنی بررسی می‌کند و به حربه‌های هر یک در مقابله با جریان وحی اشاره می‌کند.

دکتر سروش در باب وحی آرای خاصی مطرح کرده ‌است. کتاب حاضر به نقد و رد نظریه‌های ایشان پرداخته‌است. فصل‌های اول تا سوم این کتاب از کتاب «انکار قرآن» اخذ شده‌اند و فصل‌های چهارم و پنجم در واقع نقد مقالات پنجم و ششم رویاهای رسولانه و نیز گفت‌و‌گوهای دو جلسۀ برنامۀ پرگار هستند.البته برخی سخنرانی‌ها و مطالب تلگرام سروش نیز نقد شده‌اند. نویسنده تأکید دارد رویاهای رسولانه هرگز قرائتی جدید از وحی نیست و مقولۀ وحی باید در چارچوب اصل نبوت تفسیر شود.

در طول تاریخ تفکر اسلامی، وحی به عنوان دریافت پیام از سوی خدا مطرح بوده و پیغمبر پیام الهی را با همان مضمون و کلامی که از خداوند دریافت می‌کرده، به دیگران می‌رسانده است. برخی دیگر معتقدند که پیامبر فقط دریافت‌کننده وحی نبوده، بلکه نقش تولیدکنندگی در وحی داشته است. نویسنده در این کتاب نظریه دوم را تجزیه و تحلیل کرده و با زبانی ساده و بی‌پیرایه، اما مستدل به نقد این نظریه کوشیده است.