اساطیر

روایت‌های نقالی/نقالان بخشی از میراث ادب پهلوانی ایران است که یا در قالب طومارهای نقالی بزرگ و کوچک از عصر صفوی به‌این‌سو به یادگار مانده و یا سینه‌به‌سینه و با نقل و اجرای شفاهی نقالان منتقل شده است. مرشد ولی‌الله ترابی، طومارنویس و نقال پرآوازه پنج دهه اخیر هنرهای نمایشی ایران، از بازماندگان نسل نقالان اشعار شاهنامه فردوسی است. این کتاب شامل صدوسیزده مجلس از طومارهای مرشد ترابی است که با هدف تدوین کردن متنی آموزشی برای علاقه‌مندان یادگیری فن و هنر نقالی منتشر و گردآوری شده است.

اثر حاضر بازنویسی داستان آرش کمانگیر است. در این روایت شیوه زندگی ایرانیان در آن زمان و کارهای آنان مانند پرورش اسب تا روش‌های پهلوان‌پروری و همچنین باورهای مردم آن دوران و خدایان آن‌ها همراه با جنگ‌های ایرانیان و تورانیان شرح داده شده است.

داستان «آرش کماندار» یکی از زیباترین اسطوره‌های ایرانی است. آرش تمام نیروی خود را در تیرش می‌گذارد و جان دوباره‌ای به ایران می‌بخشد. نویسنده در روایتی داستانی از کودکی آرش و شیوه زندگی‌اش سخن می‌گوید. همچنین درباره گستردگی فرهنگ ایرانی توضیح می‌دهد.

شاهنامه همچون هر اثر ادبی دیگری ترجمان ویژگی‌های اجتماعی و سیاسی روزگار خود است. این نوشته با تکیه بر ساختارشناسی سیاسی به بررسی قدرت هیئت حاکم و قدرت گاه پنهان و گاه آشکار طبقه محکوم می‌پردازد. نگارنده تحلیل را در دو سطح روساخت و ژرف‌ساخت در دوره اسطوره‌ای و تاریخی به انجام رسانده است.

روایتی داستانی به زبان ساده از شاهنامه فردوسی ارائه شده است. در این داستان گشتاسب پادشاه ایران با ارجاسب پادشاه توران به جنگ می‌پردازد. در این مبارزه زریر، سپهسالار ایران، به نیرنگ تورانیان کشته می‌شود و پسر هفت‌ساله‌اش قصد دارد انتقام پدر را بگیرد.