انعطاف‌پذیری

همه ما نگرانی‌ها، ترس‌ها و تردیدهایی داریم. اما چیزی به نام حق انتخاب هم وجود دارد؛ ‌ یعنی می‌توانیم این ترس‌ها، نگرانی‌ها و تردیدها را با خودمان حمل یا رهایشان کنیم. قطعاً رهاکردن این مسائل خیلی بیشتر از حمل آن‌ها به نفع ماست. اما اتفاق می‌افتد که وقتی می‌خواهیم این بار سنگین را از روی دوشمان برداریم افکار مزاحم سد راه‌مان می‌شوند. این کتاب با ارائه راه‌کارهای متفاوت و مناسب به کودکان می‌آموزد باید اراده و عزمی قوی داشته باشیم. باید بتوانیم تمام این افکار منفی و مزاحم را ساکت کنیم و برای غلبه بر تمام نگرانی‌ها و تردیدها تلاش ‌کنیم.

همه ما نگرانی‌ها، ترس‌ها و تردیدهایی داریم. اما چیزی به نام حق انتخاب هم وجود دارد؛ ‌ یعنی می‌توانیم این ترس‌ها، نگرانی‌ها و تردیدها را با خودمان حمل یا رهایشان کنیم. قطعاً رهاکردن این مسائل خیلی بیشتر از حمل آن‌ها به نفع ماست. کودکان و نوجوانان هم باید بدانند که رهاسازی این ترس‌ها، تردیدها و نگرانی‌ها چه فایده و اثری دارد. برای همین نویسنده با زبانی ساده از رهاسازی این ترس‌ها، تردیدها و نگرانی‌ها حرف زده و تصویر کتاب هم به درک بهتر حرف‌های نویسنده کمک می‌کنند.

تاب‌آوری یعنی حفظ تعادل زندگی در مشکلات و گذر از سختی‌ها، همراه با رشد و پیشرفت. ما باید بتوانیم در جهان پر هرج و مرج امروز برای ایجاد یک زندگی خوب بسیار تاب‌آورتر از مردمان گذشته باشیم. تاب‌آوری مهارتی قابل آموزش دیدن است؛ بنابراین در کتاب حاضر به موضوع تاب‌آوری به‌عنوان یک مهارت پرداخته شده و مؤلفان تلاش کرده‌اند ضمن طرح موضوعات کلی پیرامون مفهوم تاب‌آوری مربیان را با این مهارت آشنا کنند. درواقع مؤلفان در پی این هستند که با کمک مربیان مهارت تاب‌آوری را به شکلی درست به نوجوانان بیاموزند و این مهارت را در آن‌ها ارتقا بدهند.

این داستان درباره یک الاغ کوچولو است. الاغ کوچولو عاشق علف است. او آن‌قدر علف می‌خورد تا همه‌جایش سبزسبز شود. الاغ کوچولو نمی‌دانست چه خوراکی‌های خوشمزه‌ای دیگری در دنیا وجود دارند. هرقدر هم مادرش سبزیجات و خوراکی‌های گوناگونی به او معرفی می‌کرد، فایده نداشت و الاغ کوچولو فقط علف می‌خورد؛ تا اینکه یک روز بالاخره یک میوه عجیب و متفاوت دید؛ میوه‌ای که الاغ سبز قصه ما را به «الاغ نارنجی» تغییر داد...

این کتاب درباره سرزمین غول‌هاست. سرزمینی سیاه و کثیف که نه آب داشت و نه آبادانی. غول‌های این سرزمین پشت کوه زندگی می‌کردند و عصبانی و ناراحت بودند. یک روز پسری به نام بزوین تصمیم گرفت از کوه نزدیک خانه‌شان پایین برود. او بدون اینکه بداند کجا می‌رود ناگهان به سرزمین غول‌ها رسید. غول‌ها که هزار و دویست سال بود پادشاهی نداشتند تصور کردند بزوین شاه آن‌هاست و او را روی تخت پادشاهی نشاندند. بزوین ابتدا خیلی ترسیده بود. نمی‌دانست باید چه‌کار کند و چه دستوری دهد. غول‌ها هم منتظر بودند تا پادشاهشان کاری کند، اما اوضاع به سرعت عوض شد و بزوین تصمیم های عجیب و جدیدی گرفت که سرنوشت و سرزمین غول‌ها را تغییر داد...

کتاب‌های این مجموعه علاوه بر تصاویر و متن‌های ساده، هر یک چند بازی و فعالیت گروهی را نیز معرفی می‌کنند که والدین و مربیان می‌توانند با اجرای آنها، کودکان را به شیوه‌های گوناگون گفت‌وگو، بازی و نمایش با مهارت‌های مهم اجتماعی آشنا کنند. همچنین متناسب با موضوع هر یک از این کتاب‌ها، ‌سؤال‌هایی نیز مطرح شده است که به وسیله آنها می‌توان توجه کودک (یا گروهی از کودکان) را به موضوع موردنظر جلب کرد. جلد حاضر پنجمین جلد مجموعه می‌باشد، که در خصوص آموزش، تمرین و تثبیت موضوعاتی همچون «استقامت، پشتکار، تلاش و کوشش، روحیه تا‌ب‌آوری...» نگاشته شده است.

این داستان نوزدهمین قصه از مجموعه «قصه‌های قطاری» است. در زندگی همیشه شرایط مطابق با آنچه ما می‌خواهیم پیش نمی‌رود و خیلی اوقات اوضاع برخلاف میل ما می‌شود؛ مانند موقعیتی که برای «سالتی» به وجود آمد. سالتی قطار کشتی‌رانی بود و عادت داشت کنار دریا و طبیعت باشد، اما یک روز اوضاع عوض و سالتی به معدن که برخلاف کشتی‌رانی جایی تاریک و پر از گرد و غبار بود منتقل شد. همه تصور می‌کردند سالتی در آن معدن دوام نمی‌آورد اما او با برخورد خوب و رفتار منعطف خود، تصورات آن‌ها را تغییر داد.

در این داستان تصویری، کودکان یاد می‌گیرند که در هر موقعیتی رئیس‌بازی درنیاورند. در این داستان، راهکارهایی ارائه می‌شود که به کودکان کمک می‌کند که متوجه بشوند دیگران چه درکی از رفتارهایشان دارند، همچنین تشویق می‌شوند که به‌جای رفتارهای پرخاشگرانه و سلطه‌جویانه مهارت‌های رهبری قاطعانه را به‌کار بگیرند. «کورا جین»، عاشق رئیس‌بازی است، او سر کلاس تکالیفش را انجام می‌دهد و دستور می‌دهد که چطور بازی کنند. رفتارهای کورا اعصاب همه را خُرد کرده است و... .

تاب‌آوری به توانمندی‌ها و قدرت‌هایی می‌پردازد که افراد، خانواده‌ها و جوامع را قادر می‌سازد تا بر گرفتاری‌ها و مشکلات فائق آیند. در این کتاب با اتخاذ رویکردی کل‌نگر، تاب‌آوری در سه سطح فردی، خانوادگی و اجتماعی در ابعاد مختلف بررسی شده است. همچنین در انتهای کتاب، جهت سهولت در انجام پژوهش‌های مرتبط با تاب‌آوری، سه پرسشنامه در سه مقیاس سنجش گنجانده شده است.

تاب‌آوردن و توانایی مقابله با شرایط دشوار و دادن پاسخ انعطاف‌پذیر از جمله ویژگی‌هایی است که افراد باید آن را بیاموزند. کتاب حاضر به بیان موضوع «تاب‌آوری» در کودکان و نوجوانان می‌پردازد. در فصل دوم، به اولیا ملاک‌هایی برای تشخیص میزان تاب‌آوری فرزندان ارائه می‌دهد و راهکارهایی برای پرروش چنین فرزندانی پیشنهاد می‌کند؛ از جمله توصیه می‌کند اولیا این کارها را انجام دهند: همدلی، ارتباط مؤثر و گوش‌دادن فعال، تغییر روش‌های منفی و دوست‌داشتن بچه‌ها. همچنین، نویسنده برای افزایش تاب‌آوری توصیه می‌کند اولیا حس مسئولیت پذیری، همدردی، قدرت تصمیم‌گیری و حل مسئله را در کودکان تقویت کنند.