نفت

این کتاب، تحلیلی است محرمانه که با تشدید بحران میان ایران و شرکت نفت ایران ـ انگلیس، به‌دست کارشناسان بانک جهانی در سال 1331 انجام گرفته است و آن‌ها بر نکات بسیار عمیق تکیه کرده‌اند؛ از جمله حق اعمال حاکمیت ایران بر صنعت نفت خودش و انتقاد از رویه‌های اجرایی شرکت نفت. اطلاعات ارزشمندی که در متن تحلیل و پیوست‌های مختلف آن آمده است، روند طولانی برخورد ظالمانه شرکت نفت با دولت ایران را آشکار می‌سازد و نشان می‌دهد که قدرت مالی و شبکه درهم‌تنیده امپراتوری نفتی شرکت، همگی بر پایه منافع سرشار حاصل از نفت ایران بنا شده است، درحالی که ایران خود به این منابع مالی نیاز حیاتی داشت و توسعه همه‌جانبه‌اش در گرو برخورداری از منابع مالی لازم بود.

کتاب حاضر تاریخ نفت و کشورهای ذینفع، از ابتدا تا به حال و به شیوه‌ای داستان‌گونه و ساده است. در آن از اروپایی‌هایی که قاره آمریکا را کشف کردند، دنبال اکسیر جوانی بودند و روغنی که به راحتی آتش می‌گرفت؛ سخن به میان آمده است. در ایران بار اول باستان‌شناسی فرانسوی که در اطراف شهر شوش به دنبال آثار عتیقه بود، در مقاله‌ای نوشت که در ایران نفت هم پیدا می‌شود. با شنیدن این خبر ویلیام ناکس دارسی نمایندگان خود را به ایران و پیش مظفرالدین شاه برای مذاکره درباره نفت، فرستاد. برای اطلاع بیشتر از سرگذشت کشورهای دارای نفت و دولت‌های خواهان آن، در این کتاب عنوان‌های دیگری نیز وجود دارد. "قرمزپوش اسرار داروی شفابخش را به سفیدها می‌گوید"، "سرهنگ قلابی به نفت رسید"، "جاسوس استاندارد"، "شترسوار عرب در مکزیک"، "اوپک" و "ماجرا هنوز تمام نشده" و چند موضوع دیگر از عنوان‌های این کتاب است.

کتاب حاضر، ضمن بیانگر گوشه‌ای از مظلومیت و پایمردی عزیزان آزاده در مقابل دشمن بعثی، نشانگر نمای کلی زندان‌ها و اردوگاه‌های دشمن هم است. در این کتاب مولف راوی رویدادها و خاطرات ده سال اسارت خود است. بعضی از رویدادهایی که نویسنده بیان کرده عبارتند از: لحظه‌ اسارت، سلول شماره 52، من وزیر نفت هستم، بازجویی و شکنجه، دختران اسیر، آتش‌بس و بازگشت به وطن.

امروزه تلقی مردم از کاربرد قیر به‌عنوان یکی از مشتقات نفتی، استفاده از آن در پوشش سطح جاده‌ها و یا به‌عنوان نوعی عایق است. در اثر مصور حاضر، نگارنده به تشریح خصوصیات، چگونگی ساخت و کاربرد قیر در زندگی امروز و صنعت می‌پردازد. قیر سنگین‌ترین و درعین‌حال پیچیده‌ترین اجزای برش یافته نفت خام است که از حیث نوع مصرف به دو نوع قیرهای راه‌سازی و ساختمانی تقسیم‌بندی می‌شود که در متن با توضیحات کاملی بیان شده‌اند.