تاریخ

تاریخ حضور زنان در تاریخ پرقدمت این سرزمین چندان روشن نیست. کتاب حاضر روایت تاریخ اجتماعی زنان در عهد قاجار است و نویسنده کوشیده‌است با رویکرد تاریخ نگاری اجتماعی، جنبه‌های زیست زنان را در عهد قاجار روایت کند. همچنین، تحولات زندگی تودۀ زنان در جامعه‌های شهری، روستایی و ایلاتی را در دورۀ 137 سالۀ حکومت قاجار، از تغییرات در پوشاک و مد لباس‌ها تا تحرکات اجتماعی، سیاسی و آموزشی زنان در این عهد، بررسی کرده است.

فرایند نشر و چاپ نیز تاریخی دارد که کمتر به‌آن پرداخته شده‌است. کتاب حاضر نشر را، از ابتدا تا انتهای عصر پهلوی در بر گرفته است و نمایی کلی از تاریخ و تحولات نشر را می‌نماید. نویسنده کوشیده‌است با استفاده از منابع و مستندات درجه یک و حتی تاریخ شفاهی نشر، اطلاعات متقنی به خواننده ارائه دهد. کتاب با تعریف و پیدایش صنعت نشر آغاز می‌شود. ورود فن‌آوری چاپ و نشر و گسترش آن، و سپس نشر در دوره‌های محمدشاه قاجار، ناصری، مظفری، مشروطه و پس از آن از جمله مباحث بخش یکم کتاب هستند. در بخش‌های بعد، نشر کتاب از سال 1300 تا آستانه انقلاب بررسی و روال کار ناشران مطرح آن دوره معرفی می‌شود.

آیت‌الله مدرس از علمای برجستۀ ایران است که در سال‌های نهضت مشروطه نقش بسیاری در مجلس داشت. اثر حاضر کوشیده است به افکار، اندیشه‌ها و آرای این عالم دربارۀ مسائل اقتصادی بپردازد. در فصل اول کتاب زندگی و رخدادهای مهم زندگی این استاد شرح داده شده و در فصل بعد زیرساخت‌های توسعۀ اقتصادی در اندیشۀ شهید مدرس، از جمله مهم ترین مصوبات اقتصادی مجلس زمان شهید مدرس، قانون 23 جوزا، اسکان عشایر، مؤسسات قرض الحسنه، مالیات و نفت، بررسی شده‌اند.

سه قرن نخست امپراتوری عثمانی دوران اوج این امپراتوری به شمار می‌روند. اثر حاضر به تاریخ تحلیلی و تحقیقی این دوره و به علل انحطاط و زوال امپراتوری می‌پردازد. نویسنده در چهار بخش، بر پایۀ منابع، اسناد و کتاب‌های فراوان، تاریخ دولت عثمانی، زندگی اقتصادی و اجتماعی، و مذهب و فرهنگ امپراتوری عثمانی را در عصر کلاسیک بررسی‌کرده ‌است. در انتهای کتاب شجره‌نامۀ سلاطین عثمانی و گاه‌شمار تاریخ عثمانی، به همراه فرهنگ اصطلاحات آن دوره، آمده‌است.

با شکست خوردن سپاه ساسانی از اعراب و ورود این قوم به سرتاسر سرزمین ایران، دوران جدیدی در تاریخ ایران آغاز شد. اعراب علاوه بر پیروزی در جنگ و فتح سرزمینهای ایران، تغییرات مهمی در عقاید، افکار و فرهنگ و زندگی اجتماعی مردم به وجود آوردند. کتاب حاضر شامل بخش‌هایی چون اسلام در ایران، دوران حکمرانی خلفای نخستین، شکل‌گیری حکومت‌های مستقل در ایران، از غزنویان تا حملۀ مغول و پهلوی تا جمهوری اسلامی است و این مطالب با تصاویر و نقشه‌ها شرح داده می‌شوند

تاریخ جهانگشای جوینی از آثار برجستۀ ادبی و تاریخی نثر فارسی است که در آن فجایع جنگ‌های خونین عهد مغول و نیز شیوۀ حکومت‌داری آنان روایت شده است. اثر پیش رو بازگردانی بعضی داستان‌های آن کتاب به نثر روان امروزی است. تاریخ جهانگشای جوینی در سه کتاب نوشته شده و این اثر نیز خلاصه ای از هر سه بخش را در قسمت‌هایی جداگانه آورده است. تقریباً تمام داستان‌های جلد نخست، بخش عمده ای از جلد دوم و بخشی کوتاه دربارۀ تاریخ اسماعیلیان از جلد سوم در این کتاب آمده‌اند.

تاریخ بیهقی از مهم‌ترین کتاب‌های تاریخی و ادبی فارسی است که تنها چند جلد از آن باقی‌مانده است. اثر پیش‌رو بازگردانی داستان‌های این کتاب بزرگ به زبان امروزی است. نویسنده کوشیده است داستان‌های برتر و شاخص‌تر را انتخاب کند و به نثر ساده درآورد. بخش‌های پنج‌گانۀ کتاب به این ترتیب موضوع‌بندی شده‌اند: داستان‌هایی از سبکتکین، سلطان محمود، سلطان مسعود، خلفای عباسی. داستان‌هایی با موضوعات پراکنده نیز در بخش پنجم آمده‌اند.

کتاب حاضر شامل سه بخش اصلی است: درس‌نامه‌ها؛ تست‌ها؛ پاسخ‌های تشریحی. در بخش درس‌نامه، محتوای 16 درس کتاب درسی در چند درس خلاصه و جمع‌بندی شده‌اند. تست‌های هر درس بعد از درس نامه‌ها آمده‌اند و شامل چهار نوع سؤال می‌شوند: «خط به خط (از سطر به سطر کتاب درسی)؛ مفهومی (برداشت از درس)؛ ترکیبی(از مضمون‌های مشترک چند درس)؛ و تصویری (از عکس‌های کتاب)». در بخش پاسخ‌های تشریحی، پاسخ‌ها به گونه‌ای نوشته شده‌اند که خواندن آن‌ها در واقع مروری باشد بر متن درس. در کادرهای نیم‌نگاه هم نکات مهم درس‌ها مرور می‌شوند.

موقعیت اقتصادی، استراتژیک و سیاسی خلیج فارس آن را به منطقه‌ای حساس تبدیل کرده‌است. با روی کار آمدن ناصرالدین شاه، این منطقه به عنوان آبراهی مهم مورد‌توجه قدرت‌های جهانی قرار گرفت و تحولات مهمی در آن به وقوع پیوست. اثر حاضر با استناد به کتاب‌های داخلی و خارجی، روزنامه‌ها، و اسناد و مقالات در صدد است تلاش‌های ناصرالدین شاه را به منظور تثبیت قدرت حکومت مرکزی برای اعمال حاکمیت بر بندرهای جنوب تبیین کند و به شرح چگونگی مقابلۀ او با قدرت‌های محلی و جهانی در منطقه بپردازد.

کتاب پیش رو جلد یازدهم از مجموعه اسناد لانه جاسوسی امریکا است. این کتاب به اسناد منتشر نشده اختصاص یافته است که 301 سند نویافته در سه فصل خلیج فارس، روابط نظامی ایران و امریکا و سفارت شوروی در ایران را در خود جای داده است. 115 سند فصل اول، در پنج بخش انقلاب اسلامی و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، نفت در خلیج فارس، نقش نظامی غرب به‌ویژه امریکا در خلیج فارس، تنگه هرمز و زندگی‌نامه هایی از شیوخ خلیج فارس سامان یافته است. 117 سند در فصل دوم و 69 سند پایانی به سفارت شوروی در ایران اختصاص دارد.