زبان و ادبیات فارسی

مثنوی اثری است آموزشی، تربیتی، اخلاقی و عرفانی. مجموعۀ چندجلدی حاضر، در گزینش‌هایی کوتاه، مروری دارد بر معارف و آموزه‌های والای مثنوی. هر موضوع عنوانی دارد و هر عنوان ابیاتی را توضیح و تفسیر می‌کند. بعضی از عنوان‌های جلد دوم این مجموعه عبارت‌اند از: آتش ظلم انسان، تجسم اعمال و مجازات اخروی، کوته‌بینی مایۀ فروافتادن‌های مکرر، نتایج اعمال، ناگزیری از مرگ.

مثنوی اثری است آموزشی، تربیتی، اخلاقی و عرفانی. مجموعۀ چندجلدی حاضر، در گزینش‌هایی کوتاه، مروری دارد بر معارف و آموزه‌های والای مثنوی. هر موضوع عنوانی دارد و هر عنوان ابیاتی را توضیح و تفسیر می‌کند. بعضی از عنوان‌های جلد سوم این مجموعه عبارت‌اند از: ارج‌نهادن به بینش خردمند؛ امام علی نمونۀ اعلای اخلاق و مروت و رحمت؛ تبدیل‌کردن خوراک‌ها، شرط گام‌نهادن به عالم بالا؛ حقیقت توبه و عدم امساک حقیقی.

مثنوی اثری است آموزشی، تربیتی، اخلاقی و عرفانی. مجموعۀ چندجلدی حاضر، در گزینش‌هایی کوتاه، مروری دارد بر معارف و آموزه‌های والای مثنوی. هر موضوع عنوانی دارد و هر عنوان ابیاتی را توضیح و تفسیر می‌کند. بعضی از عنوان‌های جلد اول این مجموعه عبارت‌اند از: آزمندی و خودپسندی، اساس کار پیام‌‌آوران الهی، انفاق مال، ماندگاری نیکی و احسان، و نقش سازندۀ سختی‌ها در زندگی.

انتشار نخستین کتاب‌ها برای کودکان و نوجوانان در ایران به دورۀ قاجار برمی‌گردد. گنجینۀ تاریخ ادبیات کودک و نوجوان ایران نخستین و مؤثرترین آثار و پدیدآورندگان کتاب‌های کودک در ایران را معرفی می‌کند. همچنین، کتاب‌ها و رساله‌هایی که در آن دوره دربارۀ کودکان و مسائل آن‌ها منتشر شده‌اند نیز معرفی و بازنشر شده‌اند. «اخلاق مظفری» از نخستین نمونه‌های ساده‌سازی کتاب‌های درسی کهن شمرده می‌شود. کتاب حاضر این اثر را معرفی و ساختار و محتوای آن را بررسی می‌کند.

گنجینۀ تاریخ ادبیات کودک و نوجوان ایران نخستین و مؤثرترین آثار و پدیدآورندگان کتاب‌های کودک در ایران را معرفی می‌کند. «گلزار ادبی» سرودۀ سید اشرف‌الدین حسینی(نسیم شمال) است که به لحاظ اقتباس و بهره‌گیری از حکایت‌های عامیانۀ غربی و ترجمه و بازنویسی منظوم، اهمیتی ویژه دارد. در کتاب حاضر، زندگی نسیم شمال، روزنامۀ محبوب نسیم شمال و ویژگی‌های ادبی محتوایی اشعار این شخصیت معرفی و بررسی می‌شوند.

کتاب علی، نوشتۀ یحیی دولت‌آبادی، نخستین اثری است که شرکت طبع کتاب‌های درسی، زیر نظر انجمن معارف و به عنوان کتاب درسی مدرسه‌های ایرانی، منتشر کرده است. نخستین کتاب درسی دینی آموزش و پرورش نوین ایران نیز محسوب می‌شود. در کتاب حاضر، نویسندۀ این کتاب و مهم‌ترین آثار و خدمات وی در عرصۀ تعلیم و تربیت و خود کتاب علی به تفصیل بررسی شده‌اند.

در ایران، قدیمی ترین کتاب گزینش متون کهن برای کودکان، مثنوی الاطفال است. کتاب حاضر به معرفی، نقد و بررسی آن اثر ارزشمند اختصاص دارد. در ابتدا پیشینۀ باز نشر متون کهن برای کودکان در ایران را آورده و پس از آن زندگی نامۀ مفتاح الملوک، نویسندۀ مثنوی الاطفال، معرفی شده است. حکایات، تصویرگری، مقایسه با نگار دانش، و مقدمه و مؤخرۀ مثنوی الاطفال نیز در ادامه آمده‌اند. محتوای اصلی کتاب همان بخشی است که نسخۀ کامل مثنوی الاطفال را آورده است.

عبید زاکانی، شاعر و نویسندۀ طنزپرداز قرن هشتم، منظومۀ معروفی دارد با نام «موش و گربه» که قصیده‌ای است انتقادی. دفتر نخست کتاب حاضر به این منظومه اختصاص دارد. در دفتر دوم نیز «عشاق‌نامه» آمده‌است. وزن عروضی هر کدام از شعرهای عشاق‌نامه به دقت ذکر شده است.

مثل‌ها داستان زندگی مردم جامعۀ خود هستند و نشانگر برخی از آداب و سنن و فرهنگ آن جامعه‌اند. در این کتاب مثل‌های فارسی به صورت مصور، یعنی ترکیبی از عبارت و تصویر و به صورت کاریکاتوری تدوین شده‌اند. چینش مثل‌ها به ترتیب حروف الفباست و نویسنده کوشیده‌است مثل‌های معروف را گردآورد.

داستان‌گویی از کهن‌ترین گونه‌های ادبی است. معمولاً داستان‌ها از رخدادهای واقعی سرچشمه‌ می‌گیرند و با تخیلات و آرزوها و خواسته‌های بشری می‌آمیزند. منظومۀ ویس و رامین از شاهکارهای ادب فارسی در قرن پنجم هجری است که از پهلوی به فارسی درآمده است. عشق ویس و رامین نمادی کامل از یک عشق واقعی محسوب می‌شود. این داستان در کتاب حاضر برای مخاطب نوجوان بازنویسی وساده‌سازی شده‌است.