زبان و ادبیات فارسی

یکی از موارد لازم در دورره‌های دکترا و کارشناسی ارشد نگارش رساله یا پایان‌نامه است. کتاب حاضر در دو بخش کوشیده‌است مخاطب را با ریزترین بخش‌های نگارش مقالۀ علمی آشنا کند. جزئیات نگارش مقالۀ علمی از مقدمه، پیدا کردن عنوان، چکیده، ساختار مقدمه، روش‌ کار، چارت‌ها و نمودارها، پاراگراف‌بندی، فهرست مطالب و ارجاعات، جدول‌ها، انتشار مقاله، انواع تصمیم‌های هیئت سردبیری، حق نویسندگی و مشارکت، مواردی که داور به آن‌ها توجه می‌کند، سرقت علمی و ادبی، و آیین نشر کارهای علمی از جمله موضوعات اصلی کتاب هستند.

در حوزۀ پژوهش‌های ادبی و عرفانی، حافظ‌پژوهی یکی از وجوه مهم و پربحث و نظر است. ادیبان آذربایجانی، در عرصه‌های مهم تحقیقات ادبی و فرهنگی ایران نقش بارزی داشته‌اند. در کتاب حاضر، نقش ادیبان و محققان آذربایجانی در تکوین و پیشبرد حوزه‌های حافظ‌پژوهی از دو منظر بررسی شده‌است: اهمیت نقش این پژوهشگران در حفظ هویت اصیل ایرانی و کمک به فرایند هویت طلبی ملی؛ اهمیت تحقیقات آن‌ها از لحاظ زبان و ادب فارسی. مهم‌ترین یافته‌های این محققان در حوزه‌های تصحیح و شرح دیوان حافظ و اندیشه‌های او بازنمایی‌شده‌اند.

مطالعۀ عوامل تکوین و خاستگاه رمان، چشم‌اندازی برای سنجش اوضاع کنونی و آیندۀ رمان پیش رو قرار می‌دهد. در این کتاب، ابتدا رمان تعریف و ویژگی‌های آن ذکر شده است. زمینه‌های پیدایش رمان در اروپا و سپس در ایران، و سپس زمینه‌های ادبی پیدایش رمان در ایران بررسی شده‌اند. رمان در اروپا زمانی طولانی را پشت سر گذاشت تا روند تکامل را طی کند، اما رمان ایران، با استفاده از تجربه‌های آن‌ها، زمانی کوتاه‌تر را صرف کرد تا رمان‌نویسان چیره‌دستی به ظهور رسیدند.

استاد شهریار،شاعر معاصر، در سرودن انواع گونه‌ها و قالب‌های شعری مانند قصیده، غزل، مثنوی، قطعه و رباعی، و حتی شعر نیمایی تسلط داشت، اما شهرتش به خاطر غزل‌های عاشقانه‌اش است. کتاب حاضر گزیده‌ای از ناب‌ترین غزل‌های این شاعر معاصر را در بر گرفته‌است. تعدادی از کلمات در زیرنویس توضیح مختصری نیز داده شده‌اند.

علوم و صنایع ادبی توجه به بخش هنری زبان است. کتاب پیش رو تمرینی است برای فهم بیشتر متون از نظر سبکی، تاریخی و هنری که در این مسیر مخاطب را با جنبه‌های موسیقی لفظ، معنا، سبک، و تاریخ آثار ادبی، با نگاهی تست‌محور آشنا می‌کند. مثال‌های متنوع و سطح‌بندی شده از تست‌های کنکور‌های سراسری در این کتاب با درس‌نامه‌ای جامع، و جمع‌بندی و آزمون پایان فصل همراه‌شده‌اند.

املای واژگان و درک معنای عبارت‌ها، در آموزش هر زبانی، از جمله زبان فارسی، از بخش‌های مهم کار است. کتاب حاضر به منظور آموزش املای صحیح کلمات فارسی کتاب فارسی یازدهم و نیز درک معنای عبارت‌های مهم کتاب درسی، شامل تعدادی تست دوگزینه‌ای است. هدف از این تست‌ها، آموزش دقیق تمام مفاهیم است. سؤال‌ها به ترتیب درس‌های کتاب درسی تنظیم و چیده شد‌ه‌اند.

نگارش انواع متنوعی دارد و به دو بخش کلی تخیلی و غیرتخیلی تقسیم می‌شود. در این کتاب، نگارش تخیلی و غیرتخیلی، ویژگی ها و عناصر هر کدام، و عناصر داستان‌های تخیلی شامل داستان‌های بلند، کوتاه و داستانک شرح داده شده‌اند. گام‌های نگارش، شامل پیداکردن ایده، انتخاب ایده، تهیۀ طرح کلی نوشته، نگارش پیش‌نویس، بازنگری و ویرایش، به همراه تمرین‌ها و مثال‌هایی کاربردی، ارائه شده‌اند. چند نمونه نگارش خلاق نیز آمده است.

کتاب حاضر حاوی هفت جستار در باب عرفان و تصوف است. جستارهای این کتاب مقالاتی در موضوعات عرفانی هستند که نوعی وحدت فکری و نظری منسجم دارند. «تقلیب عشق کبریا، عرفان و هویت، دو سنخ روانی آپولونی و دیونوسوسی، مشابهت سیر سلوک سالکان و تطبیق آن با سیر ماه در جستار ماه و انسان کامل، اهمیت عنصر خیال در هستی ‌شناسی و معرفت‌شناسی صوفیه، و قیاس حافظ و سعدی از دید نمادپردازی» از جمله مطالب کتاب هستند.

فاروق جویده از سرشناس‌ترین چهره‌های چکامه‌سرای ادبیات معاصر عرب است که نگاه انتقادی و تکیه بر ناب‌ترین و برترین حقیقت انسانی، یعنی عشق، به بیان او شور و حرارت می‌بخشد. کتاب حاضر تر جمۀ شش دفتر از سروده‌های این سرایندۀ خوش‌بیان را دربر دارد. در هر صفحۀ کتاب، متن عربی هر شعر با ترجمۀ فارسی آن در مقابلش آمده است.

داستان سمک عیار داستانی عامیانه و کهن است دربارۀ شخصیتی به نام سمک عیار که پهلوانی است دلاور . «خورشید شاه» به عشق مه پری به چین و ماچین می‌رود و در آ نجا با سمک آشنا می‌شود و داستان «سمک عیار» به همین ترتیب شکل می‌گیرد. کتاب حاضر بازنویسی هر پنج جلد سمک عیار به به نثر امروزی است که در یک جلد خلاصه شده‌است. برای سهولت کار، در این کتاب، هر کتاب به چندین داستان تقسیم شده‌است و هر داستان چند بخش دارد.