شعر

مجموعه اشعار این کتاب، متن و ترجمه چهل حدیث از امام رضا (ع) است که به نظم درآمده است. این احادیث درباره بخشش، دوری از زشتی، سکوت، کمک به دیگران، توکل به خدا، صله رحم و... است. شایان ذکر است که این احادیث از کتاب‌هایی مانند «اصول کافی»، «بحار‌الانوار»، «تحف‌العقول» و «عیون اخبار الرضا (ع)» گزینش شده‌اند که در پایان کتاب به آ‌ن‌ها اشاره شده است.

کتاب شامل 20 شعر درباره امام رضا (ع) است. این اشعار در قالب غزل و مثنوی سروده شده‌اند و درباره عشق به امام، خصوصیات اخلاقی ایشان، زیارت، استجابت دعا در حرم و... است. از جمله این اشعار می‎توان به شعر روح استجابت، تا آخرین نفس، سلطان خوبی‌ها و غزلی از حضور اشاره کرد. در شعر تب جنون از «علی گردویی» آمده است: «در بین محبانش اگر گم هستم، پیدا شده امام هشتم هستم ـــ حاجت ندهد اگر مرا حرفی نیست، تنها نگران حرف مردم هستم... »

این کتاب شامل 25 شعر مذهبی درباره زندگی امام رضا (ع) است. شعرها در قالب غزل سروده شده است و اغلب بین 5 تا 14 بیت دارد. موضوع اصلی اشعار بیان عواطف و احساسات و ذکر زیبایی و کمال معشوق است. برخی از اشعار به پیشگاه حضرت معصومه (س) تقدیم شده است. در شعر «بذر اشک» آمده است: « مشتاق دشت گندمم، آری کبوترم ــ بالاتر از خیال تو اما نمی‌پرم، صیادها ز صید دلم دست می‌کشند، از من که بچه آهوی صیاد دیگرم... »

مجموعه اشعار کتاب درباره حضرت زینب (ع) سروده شده است. در پایان کتاب بخشی به نام «نوحه‌ها» آورده شده که اشعار آن درباره «عصر عاشورا» و نوحه‌های «حضرت مسلم»، «حضرت رقیه»، «حضرت حُر» و... است. شعرها در قالب مثنوی، قصیده و غزل است. در بخشی از اشعاری که درباره حضرت زینب سروده شده است، آمده: « دلش دریای صدها کهکشان صبر، غمش طوفان صدها آسمان ابر ــ دو چشم از گریه همچون ابر خسته، ز دست صبرِ زینب، صبر خسته ـــ صدایش رنگ و بویی آشنا داشت، طنین موج آیات خدا داشت»

«آیین و مکتب هر جامعه‌ای به مراتب بیشتر از هر جریان دیگری در شعر آن روزگار ثبت شده است و این امر نشان از اهمیت موضوع و تأثیرگذار بودن آیین و مکتب، در دل جوامع است.» مجموعه اشعار این کتاب درباره روزهای «تاسوعا» و «عاشورا» و همچنین درباره پسران امام حسین (ع)، «حضرت علی‌اصغر» و «حضرت علی‌اکبر»، سروده شده است. قالب شعرها مثنوی، غزل و قصیده است.

«از دیرباز، شعر، آیینه اندیشه‎ها و باورهای جامعه بوده است. اعتقادات مردم زمان متفاوت را در سیمای شعر آن زمان به روشنی می‌توان مشاهده کرد.» بخش اول کتاب «مصیبت‌نامه» نام دارد که به نثر است و توضیحاتی درباره «مسلم‌بن عقیل»، خروج «امام حسین (ع)» از مدینه و ورود ایشان به کربلا، زندگی «حُر» و... می‌دهد. بخش‌های بعدی، سرگذشت افرادی که در بخش اول توضیح داده شده، به نظم کشیده است.

در برخی از مقاطع زمانی نمی‌توان بعضی از سخنان را به آسانی به زبان آورد، به همین دلیل از زبان طنز و لفافه‌گویی استفاده می‌شود. این زبان، زبانی است که در حکایت‌های بهلول نیز دیده می‌شود که گزیده‌ای از آن در کتاب حاضر ارائه شده است. در این حکایات از فضای جامعه به تندی نقد می‌شود. هدف این مجموعه تقویت قدرت بیان کودکان و نوجوانان و نیز استفاده بهینه از قوه عقل و تدبیر است.

کتاب شامل سروده‌هایی به زبان آذری، از محمود قاضی‌زاده خسروشاهی، است. این اشعار در قالب‌های مثنوی و غزل و با عناوینی مانند نصیحت، ارباب و رعیت، هدف، ولایت و قصاص سروده شده است. او از آرایه‌های ادبی گوناگون لفظی و معنوی استفاده کرده است.

کتاب حاضر دربردارنده اشعار طنزی است که از دنیای امروز انتقاد می‌کند. در شعر تعارفات جدید در دنیای مدرن، از تعارفات بی‌جایی که برای ورود یا خروج از مکانی می‌شود، انتقاد می‌کند. همچنین کودکان امروز و دیروز را با هم مقایسه کرده و تأثیر مخرب رسانه‌ها را گوشزد می‌کند و... .

کتاب حاضر حاوی مجموعه شعر نوجوانان، در قالب نیمایی است که به موضوعات اجتماعی، آیینی، دینی می‌پردازد. واقعه عاشورا، واقعه غدیر خم، محیط زیست و توجه به آن، مهربانی و عشق‌ورزی و ... از موضوعات محتوایی اشعار است.