علوم تربیتی

همه ساله، تعدادی از جوانان برتر و نخبه برای ادامه تحصیل به کشورهای پیشرفته مهاجرت می‌کنند و بیشترشان همان‌جا ماندگار می‌شوند. مؤلف با توجه به اهمیت موضوع، به آسیب‌شناسی این پدیده پرداخته است و با تأکید بر لزوم فرهنگ‌سازی درباره ارزش و جایگاه رشته علوم انسانی و تحول محتوای آموزشی این رشته راهکارهایی را ارائه داده است.

مدارس و دانشگاه‌های پیشرو برای همگام‌شدن با تحولات مجبور هستند نسبت به طراحی برنامه‌های استراتژیک اقدام کنند. در کتاب حاضر تعریفی از رویکردهای برنامه‌ریزی آموزشی، انواع آن و تفکر استراتژیک ارائه شده است. مراحل طراحی برنامه‌های استراتژیک گام به گام به صورت راهنمای عملی تشریح شده است.

بسیاری از موفقیت‌های تدریس در اثر تعامل با همکاران و دانش‌آموزان به دست می‌آید. این کتاب بر اساس نظریات پذیرفته شدۀ علمی و تجارب واقعی، در کلاس‌های درس واقعی نوشته شده و به مخاطب کمک می‌کند همیشه در حال یادگیری باشد. در این کتاب بر انتقال دیدگاه‌های متفاوت تدریس تأکید می‌شود و شکاف بین تئوری و عمل در تدریس پُر می‌شود. کتاب حاضر در هفت بخش مفهوم جدید یاددهی - یادگیری، اصول آن، برنامه ریزی برای آن، ارتباط و عناصر آن، سبک‌های مدیریتی معلمان و انضباط درونی و بیرونی را تشریح می‌کند.

این نوشتار با نگاهی کلی به مفهوم آموزش و پرورش، فواید و اهداف آن را در جوامع گوناگون بیان می‌کند، تاریخچه، ضرورت، انواع و روش‌های برنامه‌ریزی آموزشی را توضیح می‌دهد و جایگاه تصمیم‌گیری در برنامه‌ریزی آموزشی را مشخص می‌کند. همچنین به مفهوم برنامه‌ریزی درسی و مراحل آن و عناصر برنامه درسی می‌پردازد.

آزمایش‌ها و موضوع‌های پژوهشی که در این کتاب با آن‌ها آشنا می‌شوید، همان روش‌های علمی هستند که کارآگاهان جرم‌شناس، در محل حادثه برای گردآوری مدارک و شواهد به کار می‌برند. با این تفاوت که جنایتی اتفاق نیفتاده است و مخاطب تحت فشاری که پلیس هنگام وقوع جرم قرار می‌گیرد نیست. با به‌کارگیری این روش‌ها و استفاده از ابزارهایی ساده، مخاطب می‌تواند نحوه پخش شدن خون، انگشت‌نگاری، نحوه تشخیص انواع جوهر خودکار، نحوه شکستن برخی اشیاء و بسیاری موارد دیگر را آزمایش کند.

اقدام‌پژوهی روش تحقیق نظام‌مند است که توانمندی‌های افراد را در طرح مسئله، جمع‌آوری اطلاعات، تجزیه و تحلیل، نتیجه‌گیری و تصمیم‌گیری برای رفع یا کاهش مشکل در حوزه شغلی افزایش می‌دهد. این اثر مجموعه‌ای از مقالات و فعالیت‌های تعدادی از معلمان را در بر دارد که در قالب اقدام‌پژوهی و پیرامون مشکلات آموزشی و یادگیری مکتوب شده‌اند.

تفکرپژوهی و تقویت علمی پژوهشی معلمان و دانش‌آموزان نیازمند توسعه فعالیت‌های تحقیقی نظام‌مند است. این نوشتار حاصل تلاش معلمانی است که برای بهبود تدریس و رفع مشکلات فرا روی یادگیری دانش‌آموزان، به روش اقدام‌پژوهی فعالیت‌های خود را مکتوب کرده و با شناسایی و معرفی مسائل، راه‌حل‌هایی ارائه نموده‌اند.

جایگاه مطالعه و پژوهش در فرآیند آموزش و پرورش انکارناپذبر است. گسترش طرح‌هایی در این زمینه شکوفایی استعدادهای بالقوه دانش‌آموزان را در پی خواهد داشت. این نوشتار شامل مقاله‌هایی است که چند تن از معلمان تحقیقات خود را در قالب اقدام‌پژوهی ارائه کرده‌اند. مشکلاتی را در حوزه آموزش و پرورش و یادگیری دانش‌آموزان شناسایی، تحلیل و برای رفع آنها پیشنهادهایی ارائه داده‌اند.

اکثر معلمان با مشکل افت کمی و کیفی یادگیری دانش‌آموزان روبه‌رو هستند. در عرصه انتقال دانش مسائلی پیش می‌آید که شناسایی و معرفی آن می‌تواند برای رفع و بهبود کیفیت آموزش مفید واقع شود. این جستار حاصل تلاش چندی از معلمان است که مسائل و مشکلات آموزش و تدریس را تجزیه و تحلیل کرده و برای حل آنها راهکارهایی به صورت مقاله‌هایی اقدام‌پژوهی ارائه کرده‌اند.

این اثر نگاهی دارد به تاریخچه تشکیل انجمن اولیا و مربیان در جهان و ایران و اهداف شکل‌گیری آن. انجمن در سال‌های اخیر توانسته است مراحل نمادینه و ستادینه‌سازی خود را پشت سر گذارد و در حال نهادینه‌سازی در مدارس است. مؤلف ضمن بررسی عملکرد انجمن، پیشنهادهایی برای گسترش مشارکت اولیا و مربیان و افزایش کیفیت در آموزش و پرورش ارائه کرده است.