علوم تربیتی

علاقه‌مندان حوزۀ خلاقیت و استادان و دانشجویان رشته‌های روان‌شناسی، علوم تربیتی، و مدیریت و منابع انسانی به راهنمایی جامع دربارۀ خلاقیت نیاز دارند. کتاب حاضر جلد دوم از مجموعه دو جلدی راهنمای جامع خلاقیت است. بخش سوم این مجموعه با عنوان «مباحث جاری»، به موضوعات این حوزه می‌پردازد.ارتباط میان خلاقیت و انگیزه، و خلاقیت فردی و گروهی از موضوعات فصل‌های این بخش هستند. نویسندگان در نهایت و در بخش چهارم، بحث و نتیجه‌گیری کرده و به آیندۀ حوزۀ خلاقیت نگاهی انداخته‌‌اند.

توانایی فراگیری از جمله دلایل اصلی تعلیم‌پذیری و ارائه تعلیمات به فراگیران است. این موضوع که نظام آموزشی چه رسالت، وظایف و کارکردهایی دارد، از منظر جامعه‌شناسی تعلیم‌و‌تربیت مورد بررسی قرار می‌گیرد. کتاب حاضر در ١٠ فصل به مفهوم‌شناسی و ضرورت تعلیم‌و‌تربیت، مبانی، اهداف و اصول، ابعاد و نظریه‌های انتقادی تعلیم‌وتربیت و همچنین چالش‌های تربیت در دوران معاصر پرداخته است، سپس در ادامه به نقش تعلیم‌و‌تربیت مجازی که رویکردی در زمینه تربیت شهروندالکترونیک است، می‌پردازد.

در این کتاب، ضمن اشاره به مبانی جامعه‌شناختی و نظریه‌های یادگیری، دیدگاه‌های موجود در حوزه یادگیری مشارکتی ارائه شده و پژوهش‌هایی آورده شده است که در این زمینه در مناطق مختلف دنیا انجام شده است. به شیوه‌های اجرای یادگیری مشارکتی در کلاس درس و مسئولیت‌های معلمان اشاره شده و تأثیر این نوع یادگیری بر زمینه‌های مختلف تحصیلی و مؤلفه‌های مرتبط با تفکر انتقادی، خلاقیت و انگیزش بررسی شده است.

برنامه درسی علمی است که به مطالعه و بررسی تاریخچه، رویکردها، نهضت‌ها، نظریه‌ها، ارزشیابی، تحقیقات و روند فعلی و آتی حوزه برنامه درسی می‌پردازد. در نوشتار حاضر سعی شده است تا با استفاده از راهبرد تقسیم‌بندی پارادایمی، نظریه‌های برنامه درسی بر اساس پارادایم‌های چهارگانه تولید علم؛ یعنی پوزتیویستی، تفسیری، انتقادی و پست‌مدرنی ساماندهی و طبقه‌بندی شوند.

درباره مفهوم برنامه درسی پنهان دیدگاه‌های متنوعی وجود دارد. در این کتاب تعریف جامعی از آن بر اساس بنیادها و بنیان‌های فلسفی و نظری ارائه شده است. رویکردها و مواضع مرتبط با آن به شکل دسته‌بندی مطرح و روند توسعه و تحقیقات این مفهوم در رشته مطالعات برنامه درسی در کشور بررسی شده است.

اهمیت رهبری مؤثر و مدیریت برای عملیات موفقیت آمیز در مدارس و دانشگاه‌ها در قرن بیست و یکم مورد توجه قرار گرفته است. نویسنده در کتاب پیش رو روند آماده‌سازی مدیریت و توسعه را در آموزش و پرورش تحلیل کرده است. این کتاب در 9 فصل به رهبری و توسعة مدرسه، مدل‌های رهبری آموزشی، اهمیت رهبری و توسعة مدیریت، برنامه آموزشی توسعه رهبری،آماده‌سازی و پشتیبانی رهبران در کشورهای توسعه یافته و ...پرداخته است.

یکی از نقاط ضعف در نظام‌های آموزشی نحوه طراحی کتاب‌های درسی است. کتابی که پیش رو دارید یک راهنما برای طراحی آموزشی کتاب‌های درسی و انواع محتواهای دیجیتال است. دیوید مریل یکی از نظریه‌پردازان در زمینه طراحی آموزشی است، در این کتاب ابتدا تاریخچه‌ای از طراحی آموزشی ارائه شده و سپس مبانی نظری این الگو تشریح شده است، در ادامه الگوی مریل به‌عنوان یکی از الگوهای طراحی آموزشی شرح داده شده است.

سرمایه اجتماعی عنصری مطلوب برای انجام همکاری‌های درون‌گروهی است که دسترسی به اهداف را برای مردم تسهیل می‌کند. در این کتاب به تفصیل نظریات مربوط به سرمایه اجتماعی تشریح شده است. در مطالعه‌ای مداخله‌ای، سرمایه اجنماعی در بُعد درون‌گروهی و بین گروهی روی تعدادی از بیماران سرطانی آزمایش و تأثیرات آن بر کیفیت زندگی، سطح درد و میزان پذیرندگی درمان بیماران مورد آزمایش بررسی شده است.

دستیابی به اهداف و سیاست‌های آموزش و پرورش بدون ایجاد فضایی با نشاط، سرزنده و هیجان‌آور در کلاس امکان‌پذیر نیست. کتاب حاضر می‌کوشد به همین منظور و برای ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان، الگویی عملیاتی ارائه دهد تا معلم بتواند به منظور برانگیختن دانش‌آموزان برای شروع و اتمام تکالیف خود از آن بهره ببرد. فرم‌ها و جدول‌هایی در کتاب ارائه شده‌اند که به معلم کمک می‌کنند ضمن مدیریت کلاس درس، اقدامات مطلوب را برای رشد دانش‌آموزان انجام دهد. نویسنده می‌کوشد با ارائۀ نقشه‌ای به معلم کمک کند بتواند انگیزۀ دانش‌آموزان را در کلاس درس فعال کند.‌

درس‌پژوهی، پژوهشی مدرسه‌محور در بستر کلاس درس است که بر چرخۀ یادگیری گروهی، کیفی، مشارکتی و مداوم کارگزاران آموزشی استوار است. این کتاب مجموعه‌ای از مقاله‎‌های نویسنده دربارۀ درس‌پژوهی (مطالعۀ درس) است که چالش‌های دهۀ اخیر و چشم‌اندازهای درس‌پژوهی در ایران را بررسی و راهکارهایی عملی برای اجرای مؤثرتر آن پیشنهاد می‌نماید. در ابتدای هر فصل، نقشه‌ای مفهومی آمده است که دربردارندۀ نمای کلی آن فصل می‌باشد.