علوم تربیتی

اهمیت رهبری مؤثر و مدیریت برای عملیات موفقیت آمیز در مدارس و دانشگاه‌ها در قرن بیست و یکم مورد توجه قرار گرفته است. نویسنده در کتاب پیش رو روند آماده‌سازی مدیریت و توسعه را در آموزش و پرورش تحلیل کرده است. این کتاب در 9 فصل به رهبری و توسعة مدرسه، مدل‌های رهبری آموزشی، اهمیت رهبری و توسعة مدیریت، برنامه آموزشی توسعه رهبری،آماده‌سازی و پشتیبانی رهبران در کشورهای توسعه یافته و ...پرداخته است.

یکی از نقاط ضعف در نظام‌های آموزشی نحوه طراحی کتاب‌های درسی است. کتابی که پیش رو دارید یک راهنما برای طراحی آموزشی کتاب‌های درسی و انواع محتواهای دیجیتال است. دیوید مریل یکی از نظریه‌پردازان در زمینه طراحی آموزشی است، در این کتاب ابتدا تاریخچه‌ای از طراحی آموزشی ارائه شده و سپس مبانی نظری این الگو تشریح شده است، در ادامه الگوی مریل به‌عنوان یکی از الگوهای طراحی آموزشی شرح داده شده است.

سرمایه اجتماعی عنصری مطلوب برای انجام همکاری‌های درون‌گروهی است که دسترسی به اهداف را برای مردم تسهیل می‌کند. در این کتاب به تفصیل نظریات مربوط به سرمایه اجتماعی تشریح شده است. در مطالعه‌ای مداخله‌ای، سرمایه اجنماعی در بُعد درون‌گروهی و بین گروهی روی تعدادی از بیماران سرطانی آزمایش و تأثیرات آن بر کیفیت زندگی، سطح درد و میزان پذیرندگی درمان بیماران مورد آزمایش بررسی شده است.

دستیابی به اهداف و سیاست‌های آموزش و پرورش بدون ایجاد فضایی با نشاط، سرزنده و هیجان‌آور در کلاس امکان‌پذیر نیست. کتاب حاضر می‌کوشد به همین منظور و برای ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان، الگویی عملیاتی ارائه دهد تا معلم بتواند به منظور برانگیختن دانش‌آموزان برای شروع و اتمام تکالیف خود از آن بهره ببرد. فرم‌ها و جدول‌هایی در کتاب ارائه شده‌اند که به معلم کمک می‌کنند ضمن مدیریت کلاس درس، اقدامات مطلوب را برای رشد دانش‌آموزان انجام دهد. نویسنده می‌کوشد با ارائۀ نقشه‌ای به معلم کمک کند بتواند انگیزۀ دانش‌آموزان را در کلاس درس فعال کند.‌

درس‌پژوهی، پژوهشی مدرسه‌محور در بستر کلاس درس است که بر چرخۀ یادگیری گروهی، کیفی، مشارکتی و مداوم کارگزاران آموزشی استوار است. این کتاب مجموعه‌ای از مقاله‎‌های نویسنده دربارۀ درس‌پژوهی (مطالعۀ درس) است که چالش‌های دهۀ اخیر و چشم‌اندازهای درس‌پژوهی در ایران را بررسی و راهکارهایی عملی برای اجرای مؤثرتر آن پیشنهاد می‌نماید. در ابتدای هر فصل، نقشه‌ای مفهومی آمده است که دربردارندۀ نمای کلی آن فصل می‌باشد.

شاید انتخاب رشتۀ تحصیلی اولین انتخاب مهم و تأثیرگذار در زندگی باشد. کتاب حاضر می کوشد، در جریان بهبود و سرعت بخشی به این انتخاب، به دانش‌آموزان کمک کند رشته‌های دانشگاهی را به طور دقیق بشناسند تا بتوانند انتخاب دقیق تری نیز انجام دهند. نویسنده در ابتدای کتاب اهمیت انتخاب رشته و نیز توصیه‌هایی برای والدین آورده است. سپس رشته های دانشگاهی را در پنج‌گروه علوم تجربی، ریاضی، علوم انسانی، هنر و زبان معرفی کرده و زیرشاخه های مربوط به هر کدام را نام برده است. در مورد هر رشته، توانایی لازم برای تحصیل آن رشته و سپس موقعیت شغلی آن در ایران شرح داده شده است.

ارزانی خطوط و دسترسی آسان به تلفن همراه در میان قشرهای جامعه، باعث ورود این وسیله ارتباطی به مدارس ابتدایی و راهنمایی کشور نیز شده است. عدم آگاهی و آموزش نحوه استفاده درست از گوشی همراه در میان نوجوانان از پیامدهای آسیب‌رسان این پدیده است. در این نوشتار تحقیقی، تأثیر تلفن همراه بر عملکرد تحصیلی، افت تحصیلی، مدگرایی و انضباط فردی دانش‌آموزان بررسی شده است. همچنین با استناد به دیدگاه‌های جامعه‌شناسی، تأثیرات این فناوری نوین در زندگی اجتماعی آسیب‌شناسی شده است.

مطالعه آداب و قوانینی دارد که اجرای هر یک از آن‌ها در افزایش بازدهی مطالعه نقش مؤثر دارد. در این کتاب، اصول مطالعه به هفت گام تقسیم شده‌است. گام اول قواعد مطالعه، گام دوم روش‌های مطالعۀ صحیح دروس(شامل اطلاعاتی دربارۀ روش های مطالعۀ دروس عمومی و اختصاصی)، گام سوم روش های یادگیری مؤثر دروس، گام بعدی روش‌های مدیریت زمان، و بعد از آن روش‌های افزایش و تقویت تمرکز (شامل تمرین‌هایی ساده برای افزایش و تقویت تمرکز)، گام ششم مهارت‌های مورد نیاز در زمان برگزاری امتحانات در طول سال تحصیلی و در نهایت نیز مهارت‌های موردنیاز در زمان برگزاری آزمون‌های چهارگزینه‌ا‌ی (شامل روش‌هایی برای تست‌زنی موفق).

حافظه و تقویت آن از موضوعاتی است که به خصوص در دوران تحصیل اهمیتی بسیار دارد. کتاب حاضر می کوشد در سه فصل دربارۀ این موضوع صحبت کند. فصل اول «حافظه‌شناسی» است که مراحل و طبقه‌بندی‌های حافظه و راه‌های جلوگیری از آسیب شناسی آن را مطرح کرده‌است. «اصول پرورش حافظه و عوامل مؤثر بر بهبود و تقویت آن» در فصل دوم آمده‌اند و در بین‌آن ها به تغذیۀ مناسب، و سلامت جسمی و روانی اشاره شده است. در فصل سوم نیز تکنیک‌های تقویت حافظه و استفاده از یادیارها مطرح شده‌اند. درس‌هایی مثل بسط معنایی، تمرین بازیابی و پس ختام در این قسمت شرح داده شده‌اند.

درس‌خواندن روش‌ها، تکنیک‌ها و قوانین ویژه‌ای دارد که با رعایت آن‌‌ها می‌توان میزان موفقیت را بالا برد. کتاب حاضر در هفت گام این روش‌ها را خلاصه کرده است. گام نخست مدیریت خود (و شناخت صحیح خود و شیوه‌های فائق‌آمدن بر فشارهای زندگی)؛ گام بعدی مدیریت سبک زندگی (شامل نکات لازم دربارۀ تغذیه، خواب و ورزش)؛ مدیریت زمان (و برنامه‌ریزی برای آن)؛ مدیریت تمرکز (راه‌های افزایش تمرکز و شناخت موانع آن)؛ مدیریت مطالعه(اصول مطالعه و یادداشت برداری)؛ مدیریت حافظه (تکنیک‌های تقویت حافظه)؛ مدیریت امتحان(آمادگی برای امتحان و افزایش احتمال موفقیت در آن).