علوم تربیتی

این کتاب، طراحی فعالیت‌های آموزشی و تکالیف درسی، مدیریت کلاس آنلاین و نحوه تعامل و ارتباط با دانشجویان را با رویکردی کاملا کاربردی و برمبنای پژوهش‌های جدید در حوزه آموزش و یادگیری مطرح می‌کند. وجود کاربرگ‌ها و جداولی که نیاز به تکمیل دارند، به اساتید و مدرسان کمک می‌کند که مطالب مطالعه‌شده را با شرایط واقعی درس خود تطبیق داده و آن را عملا تمرین نمایند. تجربیات واقعی مدرسان در رشته‌های مختلف به آن‌ها کمک می‌کند اصول و راهکارهای بیان‌شده در کتاب را در رشته‌هایی با ماهیت‌های کاملا متفاوت پیاده‌سازی کنند.

سند موسوم به «2030» به‌عنوان سندی بالادستی، بنا بود سمت‌وسوی آموزش کشور را تغییر دهد. پس از انتقاد صریح مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) نسبت به اجرای سند 2030 در کشور و دعوت ایشان از نخبگان و اساتید حوزه و دانشگاه برای بررسی تحلیلی این سند، استاد «رحیم‌پور ازغدی» طی چند سخنرانی در جمع اساتید حوزه و دانشگاه به تبیین ابعاد و زوایای مختلف این سند و نیز پیامدهای فرهنگی و اجتماعی آن، پرداخته است. در این کتاب، وی ابتدا به تحلیل اهداف کلان پشتِ‌پرده اسناد بین‌المللی می‌پردازد، سپس به بررسی متن سند 2030 و نقد یک‌به‌یک بندهای آن، اقدام می‌کند.

نویسنده در این کتاب از تجربه‌های زیسته‌اش در زمینه تدریس، خطاها، شکست‌ها و ناکامی‌هایش با رویکردی انسانی و شاعرانه صحبت می‌کند. نویسنده از معلمان می‌خواهد آن‌ها نیز از ترس‌هایشان آگاه شوند تا بتوانند شهامت تدریس را به‌دست آورند. او در این کتاب به طرح پرسش‌هایی می‌پردازد؛ «چگونه می‌توانم اقتدارم را در تدریس افزایش دهم؟ چطور ظرفیتم را برای ایستادگی مقابل نیروهای پیچیده‌ای که کلاس درس و زندگی شخصی‌ام را به‌هم گره زده‌اند، بالا ببرم؟ ». نویسنده با تحلیل این پرسش کمک می‌کند تا معلمان روشی برای خودشناسی حرفه‌ای و هویت شخصی‌شان پیدا کنند. او این خودشناسی را شرط ضروری «تدریس خوب» و «معلم خوب» می‌داند.

در این کتاب ضمن پرداختن به مشکلات و پیچیدگی‌های پیش‌ِروی دبیران، راهکارهای گوناگونی پیشِ پای ایشان گذاشته می‌شود تا بتوانند به بهترین و مؤثرترین شکل ممکن کلاس‌های خود را مدیریت کرده و دانش‌آموزان را از آموزش‌وپرورش مطلوب بهره‌مند سازند. در بیشتر فصل‌های کتاب، بخشی با عنوان «به چه کسی درس خواهم داد؟ » آمده است که به بررسی نحوه کاربرد مفاهیم برگرفته از این فصل‌ها در جمعیت‌های گوناگون مانند نوآموزان انگلیسی، دانش‌آموزان با نیازهای خاص و...، پرداخته می‌شود.

تکنولوژی مسحورکننده، تکنولوژی است که فاصله میان دنیای فیزیکی و دیجیتال یا دنیای شبیه‌سازی‌شده را از بین می‌برد و به‌موجب آن حس غوطه‌وری خَلق می‌کند. از منظر این کتاب، تکنولوژی مسحورکننده به واقعیت مجازی افزوده و ترکیبی اشاره می‌کند. در این کتاب پس از ارائه توضیحاتی درباره اصطلاحات و مفاهیم مرتبط با تکنولوژی مسحور‌کننده، توضیحاتی درباره دستگاه، فضا، زیرساخت‌ها و آموزش مورد نیاز، ارائه شده است. سپس انواع ابزارهای واقعیت افزوده، مجازی و ترکیبی و فرآیند به اشتراک‌گذاری تکنولوژی مسحورکننده با دانش‌آموزان در قالب شش طرح درس، شرح داده شده است. در بخش‌های پایانی نیز راه‌های منحصربه‌فرد داستان‌گویی تکنولوژی مسحورکننده، بررسی و برخی از تکنولوژی‌های جدید واقعیت ترکیبی، معرفی شده است.

این کتاب با هدف پیوند نظریه و عمل در برنامه درسی، از سه بخش تشکیل‌ شده است. در بخش اول، کلیات برنامه درسی شامل تعاریف، انواع، مبانی، نظریه‌ها و الگوهای طراحی و تدوین برنامه درسی، ارائه ‌شده است. در بخش دوم، در فصول جداگانه، عناصر الگوی مطلوب برنامه درسی به تفکیک، بیان ‌شده است و ویژگی‌های روانی و فیزیکی محیط‌های یادگیری و نحوه انتخاب و سازمان‌دهی فعالیت‌های یاددهی – یادگیری، شرح داده شده است. در بخش سوم نیز برای نمونه، الگوی مربوط به طراحی در دو رویکرد «موضوع‌محور» و «فراگیرمحور» و تدوین برنامه درسی آموزش استفاده از «موک‌ها» (دوره آنلاین با هدف دسترسی آزاد)، ارائه ‌شده است.

این کتاب، مروری بر تلفیق فناوری‌های نوین در آموزش و مفهوم‌سازی چارچوب یادگیری حرفه‌ای و تغییر و تداوم در کاربردهای آموزشی تکنولوژی‌های دیجیتال جدید است. همچنین تکنولوژی‌های دیجیتال جدید در آموزش یادگیری حرفه‌ای، معرفی و یادگیرندگان در یک جامعه دیجیتال، و شیوه‌های آموزشی دیجیتال جوانان و پیامدهای تدریس آن‌ها، در کتاب بررسی شده است. در پایان، نظریه‌های حمایت‌کننده یادگیری با استفاده از تکنولوژی دیجیتال و قابلیت‌های تکنولوژی و روندهای کنونی در تکنولوژی‌های آموزشی، بیان شده است.

«برنامه درسی سایه» یک برنامه درسی تکمیلی یا غنی‌سازی‌شده است که برای ترغیب موفقیت تحصیلی، ارائه شده است. در آموزش سایه، دانش‌آموزان به‌عنوان عوامل مستقل به‌جای افراد منفعل که صرفا فرهنگ موجود را مصرف می‌کنند در فرهنگ یادگیری خویش، شرکت‌کننده، درک‌کننده و تولیدکننده هستند؛ از این‌رو در این کتاب به مفهوم‌سازی قطعی و ارائه دیدگاه‌های جدید برای درک «آموزش سایه»، پرداخته شده است و چگونگی کاربست آن در «برنامه درسی جهانی»، بیان شده است.

یادگیری معکوس یکی از روش‌های آموزشی است. با استفاده از این روش می‌توان نقش معلم را به تسهیل گر تبدیل کرد که ذهن کودکان و دانش‌آموزان را آماده پذیرش محتوا می‌کند و نقش آنان را در یادگیری به نقشی فعال تبدیل می‌کند. این نظریه که با نام «یادگیری معکوس» شناخته می‌شود به کودکان کمک می‌کند تا در کنار دریافت اطلاعات، کنجکاوی و خلاقیت‌شان را هم پرورش دهند و به مراحل عمیق‌تر یادگیری قدم بگذارند. در این کتاب، این روش آموزشی از جنبه‌های گوناگون، بررسی و ابزار و شیوه‌های خاص آن معرفی می‌شود. همچنین در فصل انتهایی کتاب به نقش معلم در این روش آموزشی، پرداخته می‌شود.

جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش به بررسی عواملی همچون جنسیت، نژاد، معلولیت، طبقات اجتماعی و عوامل ساختاری می‌پردازد که به صورت پنهان و نامرئی بر ساخت دانش‌، مدرسه، دانش‌آموزان، معلمان و کل جامعه اثر می‌گذارد. این کتاب، در سیزده فصل و با رویکردی انتقادی، بینشی را فراهم می‌کند تا در پرتو آن به درک بهتری از بحث‌های کلیدی و معاصر آموزش‌وپرورش دست یابید و آنچه را که تاکنون بدیهی و پرسش‌ناپذیر تلقی می‌شد، به چالش بکشید.