متوسطه اول

ضرب‌‌المثل‌هایی که روزانه در گفت‌وگوهایمان از آن‌ها استفاده می‌کنیم سرگذشت و داستانی دارند که به دوره‌ای تاریخی مثل زمان شاه عباس صفوی، حضرت سلیمان و... یا کتابی نسبت داده شده‌اند. کتاب حاضر داستان این ضرب‌المثل‌ها که سازنده بخشی از ادبیات غنی فارسی هستند را گردآوری کرده و به نثر امروزی برگردانده است. این کتاب 29 داستان دارد که هرکدام دلیل به وجودآمدن ضرب‌المثلی را بیان می‌کنند. برخی از این ضرب‌المثل‌ها عبارت‌اند از: عطایش را به لقایش بخشیدم؛ از هفت‌خان رستم گذشته؛ کره را روغن کرده.

مثل در ادبیات ما جایگاه ویژه‌ای دارد. هر مثلی به خودی خود تاریخ فشرده‌ای است که مردم امروز را به ریشه‌های فرهنگی گذشته‌ کشورمان پیوند می‌زند. مثل‌ها بسیار ارزشمندند، زیرا عمری به درازای عمر انسان دارند. هر مثلی تاریخ و قصه‌ شیرینی دارد که از نوع زندگی، ‌ باورها و آداب و رسوم اجداد ما پرده برمی‌دارد و به ما امکان می‌دهد که با تکیه بر تجربه‌های پیشینیان بهتر زندگی کنیم. کتاب حاضر، جلد دیگری از مجموعه "مثل ها وقصه‌هایشان" است و شامل قصه‌ها، افسانه‌ها، مثل‌ها، حکایت‌های طنزآمیز و... می‌باشد که پایه و اساس همه یک ضرب‌المثل است.

دایناسورها عظیم‌ترین جانوران و سهمگین‌ترین شکارچیان زمین بودند. این کتاب به‌کمک نقشه‌ها و نقاشی‌های رنگارنگ خواننده را با بیش از 30 نوع از دایناسورها، تروسورها، و خزندگان مهلکی که در دریاها زندگی می‌کردند، آشنا می‌کند. با ورق زدن هر صفحه از کتاب یکی از این جانوران عظیم با رفتارهای شگفت‌انگیز، روش‌های شکار، شیو‌ه‌های دفاعی و کوچ‌های قهرمانانه‌شان معرفی می‌شوند.

این کتاب با استفاده از تصاویر و نقاشی‌های زیبا به شیوه‌های حیرت‌انگیز زندگی بیش از 30 جانور در طبیعت قاره‌های مختلف دنیا (آفریقا، اروپا، آسیا، استرالیا، آمریکا و ...) می‌پردازد . با ورق زدن هر صفحه از کتاب خواننده با یکی از جانوران و محل زندگی آنان آشنا می‌شود و درباره رفتارهای شگفت‌انگیز و مهاجرت‌های جانوران به نقاط مختلف جهان می‌آموزد.

ضرب‌المثل‌ها تاریخ فشرده و نمایانگر داستانی کهن هستند که نقل به نقل به ما رسیده‌اند. در پس هر مثلی، قصه و حادثه‌ای نهفته است. کتاب حاضر سعی دارد داستان چرا و چگونه به‌وجودآمدن مثل‌ها را برای مخاطب بازگو کند. این کتاب سی داستان دارد و هر داستان روایت‌گر پیشینه یک ضرب‌المثل است.
برخی از ضرب‌المثل‌های آمده در این اثر عبارت‌اند ار: تخم‌مرغ دزد، شترمرغ دزد می‌شود؛ دوستی با مردم دانا نکوست؛ آن دنبه را گربه برد؛ از آتشی که افروختم خودم سوختم.

گفتار ما مردم فارسی‌زبان با ضرب‌المثل و حکایت‌ها پیوند خورده است و در سخنانمان مثل و شعر کاربرد زیادی دارد. پشت این ضرب‌المثل‌ها ماجرایی وجود دارد و براساس آن اتفاق این مثال‌ها به‌وجود آمده‌اند. کتاب حاضر در پی روایت‌کردن همین ماجراهاست که از دل آن‌ها ضرب‌المثل‌ها عنوان شده‌اند.
نویسنده با مطالعه ادبیات عامه کهن و اشعار شعرای پارسی‌گو، ریشه و سرآغاز به وجودآمدن برخی از ضرب‌المثل‌ها را روایت کرده است.
به طور مثال، اصطلاح «خروس بی‌محل» که به افراد وقت‌نشناس گفته می‌شود، طبق اطلاعاتی که نویسنده به دست آورده است به زمان پادشاه افسانه‌ای ایران، کیومرث، برمی‌گردد.

ضرب‌المثل‌هایی که در موقعیت‌های گوناگون استفاده می‌کنیم، تاریخچه و داستانی دارند و از دل واقعه‌ای به وجود آمده‌اند. نویسنده اثر حاضر، با مطالعه منابع ادبی و تاریخی، به سرچشمه تولد 31 ضرب‌المثل دست‌یافته و آن‌ها را در این کتاب گردآوری کرده است.
تعدادی از این ضرب‌المثل‌ها که نحوه به وجودآمدن آن‌ها عنوان شده‌اند عبارت‌اند از: کلاهش پس معرکه است؛ نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود؛ دوقورت و نیمش باقی‌ست؛ زبان سرخ سر سبز می‌دهد برباد.
فهرست این کتاب براساس شب‌های مرداد است و برای هرشب یک قصه در نظر گرفته شده است.

این کتاب در تلاش است تا حیوانات وحشی و خلق‌ وخو و نوع تغذیه و فضای حیات وحش را به مخاطبان خود معرفی کند. برخی از حیواناتی که در این کتاب معرفی شده‌اند عبارت‌اند از: گرگ‌های خون‌خوار؛ فیل آفریقایی؛ کوسه‌؛ مار دریایی.
نویسنده نحوه اختفا و دفاع از خود این حیوانات را نیز عنوان کرده است تا اگر در محل زیست آن‌ها بودیم بدانیم چگونه باید از خود دفاع کنیم.

حدود شش درصد از کره زمین را جنگل‌ها تشکیل داده‌اند. بخشی از این جنگل‌ها، بارانی هستند(مثل جنگل آمازون). کتاب حاضر درباره این جنگل‌ها و خصوصیات آن‌ها، اطلاعاتی را به مخاطبان ارائه کرده است.
جنگل‌های بارانی بسیار شرجی و گرم هستند. حیوانات عجیبی همچون «تنبل»، «گیبون»، پروانه‌های عظیم‌الجثه، قورباغه زهرآگین و... در این جنگل‌ها زندگی می‌کنند. ابتلا به بیماری در این جنگل‌ها زیاد است و برای همین بومی‌ها راه‌های درمانی و ساخت داروهای زیادی را بلد هستند. در انتهای کتاب خلاصه‌ای از نحوه ساخت داروهایی که با گیاهان ساده ساخته می‌شوند، ارائه شده‌اند.

نویسنده با استفاده از نامه 47 نهج البلاغه آخرین روزهای زندگی امام علی را روایت کرده که در نهایت به ضربت خوردن و شهادت ایشان ختم می‌شود. در این داستان ما با راویان متعددی مواجهیم که از زاویه نگاه آنها و به صورت موازی با حوادث داستان درگیر می‌شویم. در جریان رویات داستان، ارزش‌های اخلاقی مورد توجه حضرت علی علیه‌السلام همچون رسیدگی به یتیمان و محرومان، انصاف در برخورد با دیگران حتی دشمنان و... به تصویر کشیده می‌شود.