زیارتگاه‌ها

کتاب حاضر درباره راه‌پیمایی روز اربعین، به طرف «کربلا»ست. نویسنده از کیفیت سفر می‌گوید؛ از مردمی که از «نجف» تا کربلا را طی می‎کنند، از موکب‌هایی (اقامتگاه) که در طول این مسیر ساخته شده است، از مناجات و دعاهای مردم، از ملیت‌های مختلفی که در میان جمعیت هستند و از سبکروحی و آرامش معنویِ همراه بودنِ با این رودخانه زلال انسانی. کتاب بخش‌های مختلفی دارد و در بخشی به نام «به صحرا شدم... »، آمده است: «در یک کلام، راه‌پیمایی اربعین، بازار گرم و پر داد و ستد عاشقی است. اینجا مهمان و میزبان، هر دو عاشق‌اند.»

این کتاب براساس فراخوان، خاطرات مکتوب پیاده‌روی افرادی است که پای پیاده به زیارت حضرت امام حسین (ع) می‌شتابند. «در این فراخوان، تمرکز بر خاطرات این سفر بوده و علاوه‌بر جمع‌آوری این خاطرات، برای استفاده افرادی که توفیق حضور در این سفر را ندارند، استعدادیابی برای حمایت و مساعدت زائرینی که اهل قلم هستند و همچنین تولید و چاپ و نشر کتاب به عنوان یک محصول فرهنگی ارزشمند نیز جزو اهداف این فراخوان بوده است.

«ماهی» نام دختر دانشجویی است که در رشته معماری تحصیل می‌کند و صاحب‌خانه‌اش، «بانو»، قصد رفتن به سفر حج را دارد؛ اما ناگهان بیمار می‌شود و پزشکان هر گونه سفری را برایش ممنوع می‌کنند. بانو از او می‌خواهد که برای فیش حج‌اش مشتری پیدا کند و ماهی در حالی که در آژانس مسافرتی به دنبال مسافری دست به نقد می‎گردد، دلش می‌لرزد و خودش مسافر فیش بانو می‌شود و داستان با آماده کردن تدارکات سفر ماهی آغاز می‌شود. او در طول سفر، ذهنش مشغول و درگیر افکار گوناگونی است و در حال و هوایی به سر می‌برد که هیچ ارتباطی با حال و هوای همسفرانش ندارد.

فرهنگ عامه بخشی از شناس‌نامۀ هر قومی محسوب می‌شود. مهاجرت حضرت معصومه در دگرگونی فرهنگی منطقۀ قم تأثیر بسیاری داشته و خرده فرهنگ‌هایی را پدید آورده است. کتاب حاضر به این موضوع پرداخته و نیر بررسی کرده که مردم قم و نیز ایرانیان با این بانو چه رفتاری داشته‌اند و بر پایۀ آن چه آداب و آیینی ساخته‌اند. نویسنده آثار دوسویۀ ورود حضرت به ایران و ساخته شدن آستانۀ او در شهر قم بر فرهنگ عامه را بررسی کرده است. ساختار حرم حضرت معصومه، و مکان‌ها و ساختمان‌های اداری آن نیز در این کتاب شرح داده شده‌اند.

حاجی داوود از سرشناسان شیعیان اثنی‌عشری و از زائران علاقه‌مند زیارت حرم حضرت رضا (ع) خاطرات خود در سفر به مشهد را در کتابی گردآورده‌است. این سفرنامه اثری مردمی و قدیمی است حاصل سفر فردی مذهبی از دیار هند. اصل اثر به زبان گجراتی بوده که ابتدا به انگلیسی و سپس به فارسی ترجمه‌شده‌است. سفر مربوط به سال 1305 شمسی است. از خروج از بمبئی تا احمد‌آباد و حیدر آبادشروع می‌شود. با ورود به ایران، سفر با اتومبیل در ایران و رسیدن به مشهد ادامه‌می‌یابد و با بازگشت از آن تمام می‌شود.

داستان‌های مذهبی دارای پیام‌های اخلاقی و پندآموز برای مخاطب‌اند و به رشدمعنوی خواننده کمک می‌کنند. در این کتاب، روایت سفر یکی از کبوتران آرامگاه بقیع به حرم امام رضا (ع) را می‌خوانیم. کودکان با خواندن این قصه با شرایط زیارتگاه بقیع و ارزش و اهمیت زیارتگاه‌های اسلامی آشنا می‌شوند.

این کتاب روایت اولین زیارت شخصیت اصلی داستان را در بر دارد. پسر کوچکی به همراه پدر از روستایی نزدیک تهران عازم سفری چندروزه به مشهد مقدس می‌شود و در آنجا پس از ابتلا به یک بیماری، با دعای پدر در حرم امام رضا (ع) شفا می‌یابد. کودکان طی داستان با سختی‌های سفرهای مردم در گذشته و اهمیت سفرهای زیارتی آشنا می‌شوند.