مهدویت

انتظار منجی، باوری است فراگیر که در غایت‌بخشی و ساماندهی جامعه نقشی اساسی دارد. در این نوشتار مقوله انتظار منجی از نگرش اهل سنت با کاوش در منابع حدیثی، تاریخی و اعتقادی آنها بررسی می‌شود و به این سؤال پاسخ داده می‌شود که آیا انتظار جزو آموزه‌های اعتقادی اهل سنت است یا نه؟ و نقش اندیشمندان اهل سنت در اشاعه صحیح فرهنگ انتظار در میان اهل سنت چگونه است؟

تفکر مهدویت ریشه مشترک و نقاط اشتراک بسیاری میان شیعه و اهل سنت دارد،اما به نظر می‌رسد که میان دو مذهب اختلاف‌های عمده‌ای در موضوعاتی همچون نسب، نام پدر، تولد، نصب الهی، عصمت و علم‌الهی حضرت مهدی(عج) وجود دارد. در این اثر، امور مذکور با استفاده از روایات نبوی اهل سنت اثبات شده و علت اختلاف فعلی این دو مذهب در این عقیده مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

ادیان آسمانی، این نوید را به بشر داده‌اند که سرانجام در سرتاسر زمین عدالت و امنیت حاکم و حکمرانی صالحان برقرار خواهد شد. در این کتاب که در قالب پرسش و پاسخ آماده شده است به سؤالات و شبهاتی درباره منجی موعود(عج) و ویژگی‌های ایشان پاسخ داده شده است. پاسخ‌ها با استناد به دانش‌نامه امام مهدی(عج) و بر پایه قرآن و احادیث است.

در این نوشتار پس از مباحث مقدماتی، نکات معرفتی دعا و اهمیت آن در زندگی فردی بررسی شده است. نکات معرفتی برخی دعاهایی که بیشتر خوانده می‌شوند و زیارت‌های مهدوی بیان شده و راز استجابت و آداب دعاکردن تشریح شده است.

دعای ندبه از اعیاد مهدوی است که خیل مشتاقان ظهور امام زمان(عج) آن را صبح جمعه و بعضی اعیاد اسلامی زمزمه می‌کنند. در این جستار با نگاهی به اهمیت دعا و چرایی دعا برای حضرت قائم، درباره سند دعای ندبه و محورهای اصلی آن بحث شده است. سپس فرازهای دعا به طور اجمالی ترجمه شده و نکاتی از قرآن اشاره شده که در بیان معنی و مفهوم آن مؤثر است.

جستار حاضر تلاشی است در بازنمود تنوعات مدعیان دروغین مهدویت که از لحاظ ماهوی و جانبی طیفی از ادعاهای متفاوت را تشکیل می‌دهند. در این اثر، ضمن گونه‌شناسی مدعیان، سبک و شاخصه‌های مواجهه ائمه(علیهم‌السلام) با مدعیان دروغین بررسی شده است.

در زمان معاصر با اوج‌گیری منجی‌گرایی و انتظار پایان دوران مشقت بشری، بیشتر ادعاهای دروغین بر دو مبنای جعل منجی و کشف منجی شکل گرفته است. در این جستار، مختصری از ادعاهای دروغین ظهور احمد بصری و جریان حامی او بیان شده و مورد نقد قرار گرفته است.

مقالات کتاب حاضر، پاسخ عقلانی نگارنده است به این پرسش که اعتقاد به امام مهدی(عج) در دوران ما چه کارکرد و دستاوردی دارد و به کدامین نیاز ما در عرصه‌های متفاوت زندگی معاصر پاسخ می‌دهد. بهتر می‌بیند که مسئله مهدویت در گفتمان‌های دینی حضور یابد و در حل بحران‌ها و نیازهای فکری و تربیتی عصر غیبت نیز استفاده شود.

یکی از اتفاقات مهم دوران ظهور که در روایات از آن خبر داده شده است، مسئله جمع و کامل شدن عقل انسان‌هاست. پژوهش حاضر به دنبال آن است که معنای عقل یاد شده در روایات را بیان کند، ابزار و چگونگی جمع و کامل‌شدن عقل را بیابد، میزان تأثیر عقلانیت در جهان پیش و پس از ظهور را آشکار نماید و آثار معرفتی و اخلاقی کامل‌شدن عقل را بررسی کند.

امامت تنها یک اصل اعتقادی نیست بلکه مبنا و محور زندگی انسان مسلمان است. اطاعت بی‌چون و چرا از اهل بیت نیز بر شناخت آنها استوار است.در این نوشتار با رویکردی استدلالی قرآنی، موضوع چیستی امامت، قلمرو آن، ویژگی‌های امام، جریان امامت و مهدویت از نگاه اعتقادی و کلامی بررسی و تبیین شده است.