داستان

کودکان دوست دارند که شب‌ها هنگام خواب قصه‌ای بشنوند و با خیال‌پردازی درباره آن داستان به خواب بروند. حال تصور کنید قصه‌ای که برای فرزندتان می‌خوانید داستانی با ریشه‌های تاریخی و ادبی باشد و هرکدام از آن‌ها به ضرب‌المثلی نیز تبدیل شده باشند. این کتاب روایت‌کننده همین داستان‌هاست و سعی دارد دلیل و ماجرای چگونه به وجودآمدن برخی از ضرب‌المثل‌ها را بازگو کند.
کتاب حاضر سی ضرب‌المثل را شرح داده است و نام برخی از ان‌ها عبارت‌اند از: دسته گل به آب داده؛ علی بونه‌گیر؛ هرچه نصیب است یا همان می‌دهند.

ضرب‌‌المثل‌هایی که روزانه در گفت‌وگوهایمان از آن‌ها استفاده می‌کنیم سرگذشت و داستانی دارند که به دوره‌ای تاریخی مثل زمان شاه عباس صفوی، حضرت سلیمان و... یا کتابی نسبت داده شده‌اند. کتاب حاضر داستان این ضرب‌المثل‌ها که سازنده بخشی از ادبیات غنی فارسی هستند را گردآوری کرده و به نثر امروزی برگردانده است. این کتاب 29 داستان دارد که هرکدام دلیل به وجودآمدن ضرب‌المثلی را بیان می‌کنند. برخی از این ضرب‌المثل‌ها عبارت‌اند از: عطایش را به لقایش بخشیدم؛ از هفت‌خان رستم گذشته؛ کره را روغن کرده.

مثل در ادبیات ما جایگاه ویژه‌ای دارد. هر مثلی به خودی خود تاریخ فشرده‌ای است که مردم امروز را به ریشه‌های فرهنگی گذشته‌ کشورمان پیوند می‌زند. مثل‌ها بسیار ارزشمندند، زیرا عمری به درازای عمر انسان دارند. هر مثلی تاریخ و قصه‌ شیرینی دارد که از نوع زندگی، ‌ باورها و آداب و رسوم اجداد ما پرده برمی‌دارد و به ما امکان می‌دهد که با تکیه بر تجربه‌های پیشینیان بهتر زندگی کنیم. کتاب حاضر، جلد دیگری از مجموعه "مثل ها وقصه‌هایشان" است و شامل قصه‌ها، افسانه‌ها، مثل‌ها، حکایت‌های طنزآمیز و... می‌باشد که پایه و اساس همه یک ضرب‌المثل است.

ضرب‌المثل‌ها تاریخ فشرده و نمایانگر داستانی کهن هستند که نقل به نقل به ما رسیده‌اند. در پس هر مثلی، قصه و حادثه‌ای نهفته است. کتاب حاضر سعی دارد داستان چرا و چگونه به‌وجودآمدن مثل‌ها را برای مخاطب بازگو کند. این کتاب سی داستان دارد و هر داستان روایت‌گر پیشینه یک ضرب‌المثل است.
برخی از ضرب‌المثل‌های آمده در این اثر عبارت‌اند ار: تخم‌مرغ دزد، شترمرغ دزد می‌شود؛ دوستی با مردم دانا نکوست؛ آن دنبه را گربه برد؛ از آتشی که افروختم خودم سوختم.

گفتار ما مردم فارسی‌زبان با ضرب‌المثل و حکایت‌ها پیوند خورده است و در سخنانمان مثل و شعر کاربرد زیادی دارد. پشت این ضرب‌المثل‌ها ماجرایی وجود دارد و براساس آن اتفاق این مثال‌ها به‌وجود آمده‌اند. کتاب حاضر در پی روایت‌کردن همین ماجراهاست که از دل آن‌ها ضرب‌المثل‌ها عنوان شده‌اند.
نویسنده با مطالعه ادبیات عامه کهن و اشعار شعرای پارسی‌گو، ریشه و سرآغاز به وجودآمدن برخی از ضرب‌المثل‌ها را روایت کرده است.
به طور مثال، اصطلاح «خروس بی‌محل» که به افراد وقت‌نشناس گفته می‌شود، طبق اطلاعاتی که نویسنده به دست آورده است به زمان پادشاه افسانه‌ای ایران، کیومرث، برمی‌گردد.

نویسنده با استفاده از نامه 47 نهج البلاغه آخرین روزهای زندگی امام علی را روایت کرده که در نهایت به ضربت خوردن و شهادت ایشان ختم می‌شود. در این داستان ما با راویان متعددی مواجهیم که از زاویه نگاه آنها و به صورت موازی با حوادث داستان درگیر می‌شویم. در جریان رویات داستان، ارزش‌های اخلاقی مورد توجه حضرت علی علیه‌السلام همچون رسیدگی به یتیمان و محرومان، انصاف در برخورد با دیگران حتی دشمنان و... به تصویر کشیده می‌شود.

روزبه، نوجوانی دوازده‌ساله است که با برادرش سام که کودکی هشت‌ساله است و پدر خود همراه می‌شود تا برای تجارت به حجاز بروند. آن‌ها در نزدیکی مدینه با راهزنان روبه‌رو می‌شوند. پدر کشته شده و روزبه و سام به بردگی گرفته می‌شوند. رمان «اسارت و نفرت» در واقع بیانگر فراز و نشیب ها، وقایع دردناک زندگانی روزبه و نحوۀ مواجهۀ او با پیامبر و واقعۀ غدیر است.

آسنا دختری نوجوان و یهودی است که که بعد از مرگ پدر و مادرش نزد پدربزرگش «صدقیا» در قلعه خیبر زندگی می‌کند. صدقیا که از عالمان و کاهنان اعظم یهود در کنیسه است متوجه توطئه‌ای بزرگ می‌شود. پدربزرگ رازی را در اختیار آسنا قرار داده و از او خواسته نامه‌ای را به دست مردی بزرگ برساند. آسنا برای انجام این مأموریت بزرگ، راهی سفری پرماجرا می‌شود و در این سفر با خطرات و تهدیدهای زیادی روبه رو می‌شود.

این داستان از زبان ابلیس خطاب به والفور بازگو شده است. والفور جن کوچکی است که از طرف ابلیس مأمور شده بود تا نگذارد واقعه غدیرخم به‌وقوع بپیوندد. ابلیس درس‌ها و توصیه‌های گوناگونی را به والفور می‌دهد و به او یاد می‌دهد تا حریص، دروغگو، مغرور و... باشد و این‌ها را به دیگران نیز بیاموزد.
در خلال این گفته‌ها، ماجرای غدیرخم و حوادث پس و پیش آن روایت شده است.

«شیطان در خانه» روایتگر زندگانی، جوانمردی‌ها، فراز و نشیب‌ها و نحوه به شهادت رسیدن امام حسن مجتبی(ع) می‌باشد.در این کتاب حیات امام حسن(ع) و دسیسه‌ای که در این بین دشمنان برای قتل او از پیش برنامه‌ریزی کرده بودند و در نهایت شهادت ایشان توسط همسرشان (جعده) به خوبی به روایت داستان درآمده است و با ظرافت تمام مظلومیت و جوانمردی حضرت را برای مخاطب نوجوان به تصویر می‌کشد.