اقوام و عشایر

دوتـوک نام یک عروسک بلوچی است. مردم تاجمیر و مناطق اطراف با ساختن و معرفی آن دوتـوک را جهانی کرده‌اند. سرزمین ایران با تنوع قومی و فرهنگی روایت زیادی برای گفتن دارد. این کتاب بر اساس پژوهش است. با واسطه دوتـوک می‌توان منطقه را برای بچه‌ها معرفی کرد. «من یک دوتوکم، من یار و هم‌بازی دختراکان و پسرکان بلوچ هستم. سال‌‌های سال است که یار و هم‌بازی آن‌ها هستم...»

این کتاب مصور درباره لباس‌های محلی اقوام ایرانی همچون لباس کردی و لرستانی توضیحاتی ارائه کرده است و سعی دارد دلیل متفاوت‌بودن لباس قوم‌ها را توضیح دهد. نویسنده با جزئیات بخش‌های گوناگون، لباس‌ها همچون «گیوه»، «شلیته»، «سیواس» و... را معرفی می‌کند.
کتاب حاضر، کودک را با فرهنگ‌های غنی ایرانی و قومیت‌ها آشنا می‌کند.

«مامان سوزنی» هر روز کار می‌کرد؛ با سوزن و نخ‌های رنگی روی لباس‌ها شکل حیوانات، گل، درخت، ابر و آسمان سوزن‌دوزی می‌کرد. آن روز مامان سوزنی داشت توی حیاط به جوجه‌هایش دانه می‌داد که «اختر»، دختر همسایه پیش او آمد و از او خواست تا روی لباس‌اش شکلی را بدوزد، اما... .

تابستان که از راه می‌رسد، «پشنگ» در کارهای باغ به پدر و مادرش کمک می‌کند. آن‌ها مترسکی به نام «روژان» دارند؛ اما این روزها روژان نمی‌تواند به خوبی از باغ مراقبت کند؛ چون دستش شکسته است، گردنش لق می‌خورد و کلاهش هم پاره شده است. بیچاره لباس درست و حسابی هم ندارد. پشنگ تصمیم می‎گیرد روژان را درست کند. او با نخ‌هایی که مادر گلیم می‌بافد، گردن و دست و پای روژان را محکم می‌کند، کلاهی نو بر سرش می‌گذارد و... حالا پشنگ، روژان را که نونوار شده است، روبه‌روی مترسک خانه همسایه می‌گذارد. نام آن مترسک، «روژین»، است.

این داستان از داستان‌های اساطیری فرهنگ عامه کُردهای شمال خراسان است که به زبان کردی، همراه با ترجمه فارسی آن نگاشته شده است. این داستان درباره زن و شوهری جوان به نام «مادکریم» و «ساریگل» است. روزی ساریگل برای برداشتن آب به چشمه می‌رود و متوجه صدایی پر از اندوه می‌شود که از داخل چاه به گوش می‌رسد. او و همسرش، دیو درون چاه را نجات می‎دهند و با دعای دیو، صاحب دو فرزند پسر دوقلو می‌شوند. پس از سال‌ها دیو به نزد ساریگل و همسرش باز می‎گردد و از آن‌ها کمک می‌خواهد تا بتواند طلسم جادویی خود را بشکند و به آرزوی دیرینه‎اش دست یابد.

کتاب شامل سروده‌هایی به زبان آذری، از محمود قاضی‌زاده خسروشاهی، است. این اشعار در قالب‌های مثنوی و غزل و با عناوینی مانند نصیحت، ارباب و رعیت، هدف، ولایت و قصاص سروده شده است. او از آرایه‌های ادبی گوناگون لفظی و معنوی استفاده کرده است.

زندگی در ایران انواعی دارد که زندگی عشایری یکی از آن‌هاست. کتاب حاضر جلداول از مجموعۀ« اشکال سکونت در ایران» است و به زندگی عشایر و شرح آن می‌پردازد. مخاطب این کتاب با زندگی عشایری، مراسم و آیین‌های عشایری، مسابقات و بازی‌های سنتی عشایر، ایل‌های معروف عشایری مثل بختیاری و قشقایی، و عشایر ترکمن، کرد، بلوچ و عرب آشنا می‌شود. تصویرهای این کتاب بسیار باکیفیت و گویا هستند و فضاهای زندگی عشایری ایران را به خوبی نشان ‌می‌دهند.

این داستان سرگذشت نوجوانی را بیان می‌کند که در یک ایل زندگی می‌کند. در این رمان جریان کوچ مدرن این قبیله بازگو می‌شود که اهالی ایل با اتوبوس به شهر موردنظر می‌روند و گله همراه چوپان پیاده حرکت می‌کند. جریان پرفراز و نشیب این سفر از ییلاق به قشلاق و مسائل پیش روی کوچ‌نشینان در جامعه امروز در روند این داستان بررسی می‌شود.

در این داستان که وقایع آن در ایلات بختیاری رخ می‌دهد، شکارچی‌ای به نام اسد روزی با اتفاق عجیبی روبه‌رو می‌شود که به سبب آن مخاطبان داستان متوجه می‌شوند که باید برای حفظ محیط زیست از حیوانات مراقبت کنند و آن‌ها را حمایت کرده و شکار نکنند تا نسل حیوانات وحشی منقرض نشود.

داستان این کتاب روایتی کوتاه از یکی از اقوام ایرانی، به نام قوم بختیاری‌ است. داستانی که کودکان را با ارزش‌های اخلاقی مانند کمک به همنوع و مهربانی کردن آشنا می‌کند. این داستان تخیلی با محوریت شخصیتی مجازی، یعنی آدم برفی، شکل می‌گیرد و کودکان را سرگرم می‌سازد.