فیلمسازی

یکی از رسالت‌های مهم سینمای غیرت ترویج انسانیت و تعهد است. برخلاف تصور اولیه، سینمای غیرت، هیچ‌گاه متوقف در حوزه مسایل ناموسی نیست؛ بلکه دامنه‌ای فراخ‌تر از آن دارد و آموزه‌های شرعی، وجدانی و هویتی و حتی سیاسی را در برمی‌گیرد. در این کتاب برای تبیین بهتر مطالب، به نمونه فیلم‌های سینمایی مرتبط اشاراتی می‌شود؛ همچنین در کنار وضع‌شناسی آثار سینمایی تولید شده، تلاش شده با رویکرد راهبردی، در حد امکان پیشنهادهایی برای خلق آثار در آینده ارائه شود.

کتاب «قصه سینما‌جات عهد بوق»، داستان سینمای ایران از ابتدای شکل‌گیری سینما تا آغاز انقلاب‌اسلامی 1357 است. نویسنده با بیانی ساده و با بهره‌گیری از زبان طنز در این کتاب از تولد سینما در ایران، اولین فیلمبرداران، اولین سالن‌های سینما، سینماگران بزرگ و اتفاقات مهم در تاریخ سینمای ایران می‌گوید.

سینما یک زبان ارتباط رسانه ای است و مثل همه زبان های دیگر، دستور و قواعد خاص خود را دارد. تنها در صورت تسلط به این زبان، می توان اجزای تشکیل دهنده یک اثر سینمایی را شناخت و با آن ارتباطی درست برقرار کرد. کتاب حاضر که در نُه فصل تدوین شده، در تلاش است تا قواعد و نکات فنی این رشته را به عنوان یک رسانه جمعی به مخاطبان خود بیاموزد. آشنایی با سینما، مراحل ساخت فیلم، دوربین‌های فیلم‌برداری و تصویربرداری، نکات فنی تصویربرداری و دانستنی های کارگردانی، بخشی از موضوعات این کتاب هستند.

این کتاب فیلم‌نامه‌ای مستند، درباره آخرین فیلم مرحوم «علی حاتمی»، با نام «جهان پهلوان تختی» است که در سال ۱۳۷۵، ساخت آن ناتمام ماند. نویسنده می‌کوشد چرایی شکل‌گیری این ایده را در ذهن علی حاتمی بررسی کند و پرده از راز درگذشت تختی بردارد. همچنین وی به سراغ بازنمایی لوکیشن‌هایی رفته که علی حاتمی در آن به دنیا آمده است و بسیاری از آثار خود را در سودای چنین جغرافیایی، ثبت و ضبط کرده است. مستندساز وارد باشگاه کُشتی می‌شود و سراغ مربی قدیمی کُشتی را می‌گیرد، عده‌ای از جوانان روی تشک مشغول تمرین هستند. لحظه‌ای بعد گویی زمان تمرین پایان یافته است، کشتی‌گیران روبه‌روی صفحه تلویزیون بزرگی می‌نشینند و... .

کتاب حاضر با هدف آموزش آسان فیلم‌نامه نویسی در یازده بخش تنظیم شده است. سه بخش ابتدایی به شیوه‌‌های نوشتن ایده اولیه، موضوع و داستان سه خطی ایده اصلی اشاره دارد. هم‌چنین نویسنده به نحوه ساختن طرح مختصر و کامل فیلم‌نامه، تقسیم‌بندی ماجراهای هر پرده، تبیین الگوی نردبانی برای نوشتن طرح اصلی و طرح‌های فرعی اشاره می‌کند. خلق شخصیت، ساختاربندی پرده‌های اول، دوم و سوم، نوشتن فیلم‌نامه و شکل ظاهری آن از دیگر مباحث کتاب است.

متحرک سازی را قلب دنیای انیمیشن می‌نامند. کتاب حاضر نیز با هدف تبیین مهارت‌های پیشرفته متحرک سازی کاراکتر، تدوین شده است. پوزهای رفتاری، بازیگری در انیمیشن، دیالوگ‌ها، طراحی کاراکتر و ساختار دست و چهره از جمله مباحث این کتاب است. هم‌چنین به طرح‌بندی و صحنه پردازی، زمان‌بندی و فاصله گذاری، کشش و فشردگی نیز اشاره شده است. نویسنده در فصل‌های انتهایی نیز پیرامون هم‌پوشانی در حرکت، وزن، تعادل، توده، حجم، ویژگی‌های ماده، حالت‌های چهره، لیپسینک و متحرک‌سازی بحث می‌کند.

نویسنده در کتاب پیش رو در یازده فصل، چگونگی ساخت فیلم مستند را تبیین می‌نماید. تعریف فیلم مستند، انواع فیلم مستند و روش‌های ساخت فیلم مستند و اصطلاحات فیلم‌سازی مستند برخی از مباحثی است که در کتاب به آن‌ها اشاره شده است. فاصله میان دوربین و سوژه و انواع نما، زاویه‌های دوربین نسبت به سوژه، نماهای حرکتی از لحاظ حرکات دوربین بر محور ثابت، ترکیب‌بندی، نورپردازی، تدوین و همچنین انواع دوربین و تجهیزات فیلمبرداری و دکوپاژ از دیگر موضوعات کتاب است.

امروزه فیلم‌سازی به عنوان صنعتی پردرآمد شناخته می‌شود. کتاب پیش رو در پی تبیین مباحث ابتدایی مراحل پیش‌تولید فیلم‌سازی، مراحل تولید و مراحل پس‌تولید است. فیلمنامه، استوری‌برد، انتخاب بازیگر، انتخاب لوکیشن، کارگردانی، فیلم برداری، انواع دوربین، انواع لنز و لوازم فیلم‌برداری از جمله مباحثی است که در کتاب به آن‌ها اشاره شده است. نورپردازی، صدا برداری و انتخاب میکروفون، تدوین، اصلاح رنگ، جلوه‌های ویژه، صداگذاری، تیتراژ و خروجی گرفتن نیز از دیگر مباحث کتاب حاضر است.

کتاب حاضر به پنج بخش سینمای صامت، دهه اول سینمای ناطق، سال‌های جنگ، سال‌های پس از جنگ و دهه شصت میلادی و پس از آن تقسیم شده است و سبک‌ها و جنبش‌های مختلف سینما و پیش زمینه‌های تاریخی و اجتماعی آن‌ها را بررسی می‌نماید. در هر فصل اطلاعاتی درباره ویژگی‌های سبک مورد نظر و شباهت‌ها و تفاوت‌های سبک‌های دیگر با آن، تاریخچه، آثار مهم، کارگردانان، بازیگران، تهیه‌کنندگان و فیلمنامه‌نویسان مهم آن سبک گردآوری شده است.

Edius نرم افزاری برای ویرایش و تدوین فیلم به ویژه فیلم‌های‍‍ ‍ی با هندی کم یا تلفن همراه است. صداگذاری و زیرنویس نیز از دیگر کارهایی است که با آن و روی فیلم می توان انجام داد. نگارنده در این کتاب و در قالب چند پروژه عملی، نحوه کار با این برنامه را آموزش می‌دهد.