نظام‌های سیاسی

این کتاب بر اساس اسناد منحصر به فرد تاریخی در 15 فصل و نزدیک به 600 صفحه به بررسی پیشینه تشکیل کومله، تأسیس و نقش این گروه در شورش‌های تجزیه طلبانه سال‌های اولیه انقلاب و ادعای خودمختاری کردستان می‌پردازد. روابط کومله با عراق و سرنوشت کومله و بحران‌های نظری و پیامدهای آن در دهه‌های بعد پرداخته شده است.

این کتاب دیدگاه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، دینی و اقتصادی برخی از اندیشمندان ایرانی همچون: سید حسن تقی‌زاده، محمود افشار یزدی، علی دشتی و... را از زمان جنگ جهانی اول تا روی کارآمدن حکومت پهلوی بیان و بررسی می‌کند.
این چهره‌ها «باستان‌گرا» بودند و هدفشان احیای میراث باستانی ایران، سره‌گرایی در زبان و ستیز با ایران پس از اسلام و زبان عربی بود.

در فصل اول این‌ کتاب، به سؤالات ریشه‌‌ای همچون «چرا باید رأی بدهیم؟ چرا شورای نگهبان در کشور وجود دارد؟ چرا اجازه داده‌ نمی‌‌شود مردم مانند سایر کشورها هر که را می‌‌خواهند انتخاب کنند؟ و...، پاسخ داده شده است. بررسی ریشه تاریخی مسئله کاهش ارزش پول در ایران، تکیه بر ذخایر ارزی نفتی برای حفظ ارزش پول ملی در دوران پهلوی و...، از مباحثی است که در فصل دوم کتاب به آن‌ها پرداخته شده است. فصل سوم کتاب از دو بخش «نگاه به بیرون» و «نگاه به درون» تشکیل شده که در بخش اول عناوینی همچون «عاقبت لغو ‌تحریم‌‌ها بدون تقویت تولید داخل»، «انتظارات خارجی‌‌ها از کشورهای درحال‌ توسعه برای ‌سرمایه‌گذاری و انتقال تکنولوژی»، و...، مورد بحث قرار گرفته است. «تجربه بریتانیا»، «تجربه امریکا»، «ظرفیت‌های کشور برای حل مشکلات» و...، مطالبی است که در بخش دوم از فصل سوم کتاب به آن‌ها پرداخته شده است.

این کتاب زندگی‌نامه رضاخان، قبل از به حکومت رسیدن و تبدیل‌شدن به رضاشاه، را روایت میکند. از موضوعاتی که نویسنده بر آن تاکید کرده است نقش و نفوذ دولت انگلستان در امور داخلی ایران، انجام کودتای 1299، براندازی حکومت قاجار و به قدرت رساندن رضاخان و تأسیس حکومت پهلوی هستند.
این کتاب تنها درباره دوره اول زندگی رضاخان، تولد تا کودتای 1299، توضیحاتی ارائه کرده است.

جنبش امل از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین دستاوردهای موسی صدر در لبنان بود؛ حرکتی واجد ابعاد سیاسی، اجتماعی و دینی. کتاب حاضر با استناد به نوشته‌ها و گفته‌های موسی صدر، به تمام ابعاد این جنبش پرداخته‌است: زمینه‌های تاریخی و سیاسی و اجتماعی این جنبش، مؤلفه‌های آن، پشتوانه‌های دینی آن، شیعی یا فرافرقه‌ای‌بودن این حرکت، و چشم‌انداز جنبش از نظر امام صدر.

قدرت سیاسی در بسیاری از جلوه‌های اجتماع و سیاست اثر فراوان دارد. این کتاب کوشیده است مفهوم کلیدی و بنیادین سیاست یعنی قدرت را از منظر قرآن کریم، به‌عنوان اولین و مهم‌ترین منبع اندیشۀ سیاسی اسلام، بررسی کند. رابطۀ این مفهوم با حیات سیاسی انسان، فهم چیستی و ماهیت آن از دیدگاه قرآن، می‌تواند راهگشای بسیاری مسائل در حوزۀ اندیشۀ سیاسی اسلام باشد. مبانی هستی‌شناختی و انسان‌شناختی خواستگاه قدرت مطلوب، هدف‌ها و کارکردهای قدرت مطلوب و نامطلوب، آسیب‌شناسی نظری و عملی قدرت سیاسی و سازوکارهای اخلاقی، سیاسی و حقوقی قدرت در این اثر بررسی شده‌اند.

ثبات سیاسی در وضعیت موجود جمهوری اسلامی ایران مستلزم فراهم‌آمدن شرایطی هشت‌گانه از «باورها و ارزش‌ها، فرهنگ تعاملی، فقرستیزی و محرومیت زدایی، رشد و رفاه اقتصادی، کارآمدی نظام، مشارکت، رهبری، مشروعیت و عدم مداخلۀ خارجی» در تغییرات سیاسی و اجتماعی ایران است. «مفهوم ثبات سیاسی و دیدگاه‌های مطرح، وضعیت مطلوب ثبات سیاسی در نظام مردم‌سالار دینی، عوامل ثبات سیاسی در محیط داخلی نظام، وضعیت موجود ثبات سیاسی در کشور، راهبردها و راه‌حل‌های ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی» گفتارهای این کتاب هستند.

این کتاب به نقد و ارزیابی گفتمان‌های سیاسی و اجتماعی مطرح در جمهوری اسلامی ایران از دوم خرداد 76 تا 22 خرداد 88 پرداخته است. نویسنده با تبیین، ارزیابی و مقایسۀ دو گفتمان «اصلاح‌طلبی» و «اصول‌گرایی عدالت‌خواه» کوشیده است دلایل محوری و فرعی هر گفتمان را بازشناسد، و تحلیل و آسیب‌شناسی کند.

حوادث تاریخی داستان‌های سرگرم‌کننده نیستند، بلکه به شدت در زندگی کنونی ما نقش‌آفرین‌اند. بر همین اساس، نویسنده در کتاب حاضر وقایع و رویدادهای عهد امام رضا (ع) و به‌خصوص دوران ولایتعهدی ایشان را بررسی کرده است. محتوای کتاب تحت این عنوان‌ها جمع‌بندی شده‌اند: مقدمات رویداد؛ شرایط و علل بیعت؛ تشریح موضوع امام؛ چند پرده از رویدادها.

نویسندۀ این کتاب، نظام فکری امام موسی صدر را در عملکرد او، و نظام کنش و واکنش و رفتار او را در چارچوب بسترها و موقعیت‌های زندگی او تجزیه و تحلیل کرده‌است. در معرفی نظام فکری، ریشه‌های خانوادگی امام موسی صدر در شکل‌گیری شخصیت اجتماعی و سیاسی ایشان، و مبانی اندیشۀ دینی و روش‌شناسی تفسیر ایشان نمایانده شده است. چگونگی تبدیل سید موسی صدر به امام موسی صدر، تأثیر او در لبنان، تعامل با گروه‌های لبنانی، و در نهایت فکر و اندیشه، و شخصیت اخلاقی متمایز او در تحول جامعۀ لبنان مطرح شده‌است.