خداشناسی

اولیا دوست‌دارند در برابر بسیاری از سؤالات کودکان دربارۀ خدا، پاسخ قانع‌کننده‌ای ‌‌داشته‌باشند. این کتاب می‌کوشد به زبانی ساده و روان و البته کودکانه، مخاطب را در گرفتن پاسخ‌های سؤالاتش راهنمایی کند. متن‌ها از زبان کودک نوشته‌شده‌اند و همه گفت‌وگوی کودک با خدا هستند.

«دانا» در باغ بزرگی ایستاده و شکوفه‎های سفید برف همه‎جا را سفید کرده است. گنجشک‌ها روی شاخه‎های درخت بزرگی نشسته‎اند؛ اما کم‌کم برف تمام بدنشان را می‏‌پوشاند و چنددقیقه بعد، گنجشک‌های یخ‌زده از درخت پایین می‌‏افتند! دانا خواهر و برادرش را صدا می‏‌کند. آن‌ها گنجشک‌ها را جمع می‏‌کنند و به خانه می‎برند و... . در ادامه مشخص می‎شود که دانا همه این اتفاقات را در خواب دیده است؛ اما برف همچنان می‌‏بارد و او نگران گنجشک‎هاست. او چه کاری می‏‌تواند انجام دهد؟

کتاب حاضر با رویکرد جامع‌نگرانه، خداشناسی را از منظر فلسفی، عقلی و نصوص دینی (قرآن و روایات) تطبیق و تبیین کرده و با توجه به این بحث وارد خداشناسی شده است. این کتاب علاوه بر اصطیاد مباحث براهین خداشناسی و موضوع توحید از نصوص دینی، معارف قرآنی را با دستاوردهای فلسفی تطبیق و مقایسه کرده است تا بالندگی معارف اسلامی را نشان دهد.

این کتاب پژوهشی فرانگرانه از سنخ فلسفه‌های مضاف دربارۀ خداشناسی فلسفی است. اندیشه‌ورزی دربارۀ خدا و معرفت عقلی ذات و صفات او، با بنیادی‌ترین آموزه‌های ادیان الهی، یعنی ایمان به خداوند متعال، گره خورده است. هویت‌شناسی الهیات، مبادی تصوری، هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی، و زبان‌شناختی خداشناسی فلسفی، ونیز جریان‌های فکری مخالف خداشناسی فلسفی در فرهنگ اسلامی، نسبت خداشناسی فلسفی با حوزه‌های معرفتی دیگر، کارکردهای نظری و عملی خداشناسی فلسفی در حوزه‌های مربوط به عمل از مفاهیم مطرح‌شده در این کتاب هستند.

معارف اسلامی با آنکه برای عامۀ مردم قابل فهم و در دسترس است، در عین حال نکات ژرف و عمیقی دارد که درک آن‌ها به تأمل نیاز دارد. کتاب حاضر در همین باره، به سؤال‌های جوانان پاسخ می‌دهد. متن کتاب به صورت سؤال و جواب است و مباحث کتاب در چهار بخش کلی «شناخت خدا، وجود خدا، صفات خدا و افعال خدا» دسته‌بندی شده‌اند. «چگونگی شناخت خدا، ابهامات دربارۀ وجود خدا، علم خدا، ارادۀ خدا، و آغاز و پایان خلقت» برخی از عنوان‌های فصل‌ها هستند.

کتاب حاضر دفتر ششم از مجموعه‌ای چندجلدی در پاسخ به شبهات کلامی است. این جلد در موضوع «عدل الهی»است. در این کتاب تحلیل و نقد شبهاتی مطرح‌اند، از جمله: چرایی رخنه در عالم مادی، علت عدم خلقت عالم بدون شر و کاستی، فلسفۀ خلقت حیوانات وحشی و موذی، خلقت شیطان و مهلت وی، علت گرایش انسان به سوی شر، آسیب انسان از تفاوت‌ها و تبعیض‌ها، و ناسازگاری آموزه‌های اخروی دین با عدالت الهی.

کتاب حاضر دفتر چهارم از مجموعه‌ای چند جلدی در پاسخ به شبهات کلامی است. این جلد در موضوع «امامت»است. در این کتاب تحلیل و نقد شبهاتی مطرح‌اند، از جمله: اصل امامت، شبهات ناسازگاری اصل امامت با اصل خاتمیت مانند ناسازگاری عصمت، نظریۀ نصب شیعه مبنی بر نصب حضرت علی به مقام امامت، شانزده اصل توجیه اهل سنت و بعضی معاصران بر نصوص دال بر امامت حضرت علی، و صفات ائمه.

کتاب حاضر دربردارنده پنج شعر درباره خداشناسی است، شعرهایی درباره آفرینش خورشید و ماه، درباره ستاره‎ها که چشمک می‏‌زنند، درباره رعد و برق که باعث بارش باران می‎شوند و... . در یکی از شعرها، کودک کلاغی را که بالش شکسته است، پیدا می‏‌کند، آن را به خانه می‏‌برد و از خدا می‏‌خواهد که کمک کند تا کلاغ زودتر خوب شود. در شعر بعدی... .

نه تنها در میهن اسلامی ما، بلکه در غرب نیز فیلسوفانی خداباور، به مقابله با شبهه‌ها و بدآموزی‌ها در مورد اعتقاد به خالق جهان می‌پردازند. این کتاب، با همین موضوع، در فصل اول به نظرات مختلف دربارۀ رابطۀ علم و دین در جهان غرب و نگرش عالمان معاصر غربی به خداباوری اختصاص دارد. در فصل دوم شبهه‌های ملحدان و عالمان دین‌ستیز و بعضی پاسخ‌ها در این‌باره مطرح شده‌اند. در فصل سوم اسلوب جدید برهان نظم بر وجود خداوند و شبهه‌های مخالفان ادیان الهی در خصوص این استدلال و راه‌های گریز آن‌ها و نیز پاسخ عالمان و فیلسوفان خداباور غربی به این شبهه‌ها آمده‌اند.

خداشناسی از مفاهیمی است که لازم است از کودکی به فرزندانمان بیاموزیم. کتاب حاضر از مجموعه‌ای چندجلدی، با بیان قصه‌هایی کودکانه با موضوع فکر، عقل و هوش، مخاطب را به اندیشه دربارۀ عقل در انسان جلب می‌کند و در نهایت خداوند را شکر می‌گوید که به انسان این موهبت را عطا کرده‌است.