روش انتقادی

مرگ نمادین والدین باشکوه‌ترین نوع زندگی ایثارگرانه والدین برای سرعت‌بخشی به عاملیت کودک در فرایند رشد خویش است. این مرگ حیات‌بخش نه تنها زندگی کودک را متحول می‌کند؛ بلکه به زندگی والدین هم جانی تازه می‌بخشد تا من ناب خود را بیابند. والدین زمانی می‌توانند نقش‌آفرین باشند که از نقش خودخواهانه خود خارج شوند و زمینه خوداتکایی و خودرهبری فرزندان‌شان را فراهم کنند. این نوع نگاه به فرزندپروری کمک می‌کند که فرزندان قابلیت‌ها، ‌ظرفیت‌های فطری و استعداهای‌شان را شناسایی کنند و به خودشکوفایی برسند.

کتاب حاضر در تلاش است تا کار واقعی معلم‌ها را در عمل و دگرگونی‌های برنامه درسی را موردتوجه قرار دهد و نمونه‌ای باشد که تناقض‌ها و فضاها را برای کنش‌های احتمالی بررسی می‌کند. در این کتاب نه تنها ضرورت سیاسی، بلکه ضرورت معرفت‌شناسانه نیز در تحلیل انتقادی برنامه‌های درسی و آموزشی به کار گرفته شده است.
نویسنده در پی پاسخ‌دادن به یک پرسش است:«آیا مدرسه جسارت ساختن یک نظم اجتماعی را دارد؟ »

این کتاب قصد دارد به بازاندیشی و بازخوانی انتقادی «آموزش و پرورش» بپردازد و میزان اثربخشی آموزش مدرسه‌ای را با نگاهی انتقادی واکاوی کند. نویسنده می‌خواهد به فعالان حوزه آموزش و پرورش، کنش‌گران نظام آموزشی و جامعه‌شناس‌ها کمک کند تا وضعیت نظام آموزشی و مدرسه‌ها را درست و دقیق تحلیل کنند و برای مشکلات موجود راه‌حلی بجویند.
کتاب پیش‌رو فصل‌های گوناگونی دارد که نام برخی از آن‌ها عبارت‌اند از: مرگ مدرسه یا سوژه مرگ؛ مسئله معلمی؛ بحران بی‌سوادی در ایران؛ چرا باید باسواد شویم؟ ؛ سواد انتقادی.

اندیشیدن به طور انتقادی مهارتی است که خود به خود ایجاد نمی‌شود، اما می‌توان آن را آموخت و پرورش داد. کتاب پیش رو در هشت فصل گام‌ها و مراحل اندیشیدن انتقادی را از ساده به مشکل آورده‌است. نخستین گام در این راه آموختن «روش‌های شناسایی و یادآوری» است. گام بعدی «مشاهدۀ دقیق و تشخیص تفاوت‌ها»ست. پس از آن «مسیر‌یابی و طبقه‌بندی» اهمیت می‌یابد. در مراحل بعدی «توالی و پیش‌بینی کردن» و «استنباط و نتیجه‌گیری کردن» مطرح می‌شوند. «ارزیابی‌کردن»، «تجزیه‌ و تحلیل» و «ترکیب‌کردن» نیز آخرین گام‌های آموزش در اندیشیدن انتقادی به شمار می‌روند.