شاهنامه

روایت‌های نقالی/نقالان بخشی از میراث ادب پهلوانی ایران است که یا در قالب طومارهای نقالی بزرگ و کوچک از عصر صفوی به‌این‌سو به یادگار مانده و یا سینه‌به‌سینه و با نقل و اجرای شفاهی نقالان منتقل شده است. مرشد ولی‌الله ترابی، طومارنویس و نقال پرآوازه پنج دهه اخیر هنرهای نمایشی ایران، از بازماندگان نسل نقالان اشعار شاهنامه فردوسی است. این کتاب شامل صدوسیزده مجلس از طومارهای مرشد ترابی است که با هدف تدوین کردن متنی آموزشی برای علاقه‌مندان یادگیری فن و هنر نقالی منتشر و گردآوری شده است.

شاهنامه، بزرگترین حماسه منظوم ایرانی است که فردوسی، شاعر فارسی‌گوی آن را سروده است. خواندن شاهنامه به افزایش سطح تخیل کودکان کمک کند. کتاب 12 جلدی «قصه‌های تصویری از شاهنامه»، داستان‌هایی را از شاهنامه که به تقویت روحیه حق‌طلبی و آزادی‌خواهی در کودکان کمک می‌کند را انتخاب کرده است و با تصویرسازی به نقل داستان پرداخته است. تصاویر در کنار قصه‌‌ها، روش پرده‌خوانی قدیم را به‌ یاد می‌آورند. در مجموعۀ دوم کتاب داستان‌های «رستم و دیو سفید»، «رستم و کوه سپند»، «سوگ سیاوش»، «کیخسرو»، «گردآفرید» و «سوگ سیاوش» آورده شده‌ است.

این کتاب یکی از جلدهای مجموعه شاهنامه‌خوانی می‌باشد که با زبان، تخیل و نگاهی تازه به سراغ شاهنامه فردوسی رفته است. این جلد از مجموعه با عنوان «فریدون و پسرانش» دربردارنده یکی از مهم‌ترین قصه‌های اساطیری شاهنامه است که به زبان ساده و امروزی و مناسب برای نوجوانان بازنویسی شده است.
ماجرا از این قرار است که شاه فریدون، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین شاه‌شاهنامه، سه پسر به نام‌های سلم، تور و ایرج داشت. زمانی‌که فرزندانش به جوانی رسیدند، فریدون تصمیم گرفت برای آن‌ها همسری مناسب پیدا کند و سرزمین بزرگ خود را بین پسرانش تقسیم کند. او پسرانش را به آزمونی فرستاد تا با توجه به نتیجه آزمون، هرکس سهم و سرزمینی بگیرد، اما این کار از آن‌چه فکر می‌کرد بسیار دشوارتر بود و حوادثی عجیب و تلخ را رقم زد که در داستان پیش‌رو، شاهد آن‌ها خواهید بود..

این کتاب بازآفرینی داستان اولین نبرد رستم است که پس از حمله تورانیان به ایران رخ می‌دهد؛ یعنی زمانی که منوچهرشاه از دنیا رفته و نوذر فرزند او جانشینش شده است. نوذر پادشاه کم‌خرد و ناشایسته‌ای بود، او با نادانی و بی‌مسئولیتی باعث شد تورانیان به ایران حمله کنند. رستم آن زمان سن و سالی نداشت، پهلوانی جوان و کم‌تجربه بود، اما در زور و خرد، در شمار برترین پهلوان نامدار سپاه ایران در برابر دشمنان قرار می‌گرفت. این داستان یکی از پرپیچ و تاب‌ترین داستان‌های پهلوانی شاهنامه است که در عین پایان شیرین، حوادث بسیار تلخی را که نصیب ایرانیان و نوذر شاه شد را روایت می‌کند.

این داستان درباره زال است؛ زال پسر سام و از قهرمانان و پهلوانان شاهنامه بود که وقتی متولد شد موهای سرش یک‌دست سپید بود! ظاهر خاص و عجیب زال پدرش را ترساند و باعث شد سام تصمیمی عجیب بگیرد و فرزندش را از خود دور کند. این داستان ماجرای تولد زال، ورود سیمرغ به ماجرا، چگونه بزرگ‌شدن زال و آشنایی او با رودابه را به زبانی مناسب نوجوان بازگو کرده است و سعی دارد مخاطب را با شخصیت‌های بزرگ و اساطیری شاهنامه آشنا کند.

این داستان درباره آخرین خان از هفت‌خان رستم است، خان شکست دیو سفید. پس از اینکه کی‌کاووس شاه تصمیم گرفت سرزمین مازندران را فتح کند و به آنجا لشکر کشید، اسیر دست دیوها شد. رستم مأمور شد تا شاه و درباریان را آزاد کند. برای این کار باید دیو سفید را که بزرگترین و قو‌ی‌ترین موجود آن سرزمین بود را شکست می‌داد. این کتاب ماجرای شکست دیو سفید و از بین بردن جادوی آن دیو را به زبانی مناسب نوجوانان بازگو کرده است و مخاطبان را با شخصیت‌های شاهنامه آشنا می‌کند.

این کتاب حماسه ضحاک و کاوه آهنگر را به زبانی مناسب کودکان و نوجوانان بازآفرینی کرده است؛ ضحاک پادشاهی ظالم بود که مغز مردم را می‌خورد. از سوی دیگر کاوه، آهنگری شجاع و عدالت‌جو بود که فرزندانش به دست ضحاک کشته شده بودند. این آهنگر ظلم‌ستیز نیز برای گرفتن حق مظلومان و برانداختن تخت و تاج ضحاک قیام کرد. این داستان قیام بزرگ و باشکوه کاوه علیه ظلم ضحاک را روایت می‌کند و قصد دارد کودکان را با داستان‌های حماسی شاهنامه بیشتر اشنا کند.

این داستان درباره کیومرث شاه، نخستین انسان و پادشاه افسانه‌ای شاهنامه فردوسی است که خدمات فراوانی از جمله ساخت خانه در دل کوه و شکاف‌ها را به مردمان یاد داد. کیومرث شاه همیشه لباسی از جنس پوست پلنگ بر تن می‌کرد.
در این کتاب ماجرای دستاوردها و آموخته‌های کیومرث به انسان‌های نخستین مانند بافتن نخ و تهیه لباس از پشم حیوانات، با بیانی مناسب برای نوجوانان روایت شده و در نظر هست مخاطبان را با شخصیت‌های اساطیری و افسانه‌های شاهنامه آشنا کند.

کیومرث یکی از پادشاهان افسانه‌ای و نام‌آشنای شاهنامه است که می‌خواست سرزمین ایران را از دست ارتوت و فرتوت که همه مردمان را در خواب و سردی فرو برده‌اند نجات دهد. این داستان درباره این اتفاق و نحوه پایه‌گذاری کشور ایران است. کیومرث در قصه حاضر، همراه با دخترش ماهرخ و آهنگری به نام شاهین و گروهی از مردم به نبرد با ارتوت و فرتوت می‌روند و ایران و ایرانیان را از شر اهریمنان رها می‌کنند.
این داستان کودکان و نوجوانان را با شخصیت اساطیری و افسانه‌ای کیومرث، خویشان و دوستان او آشنا می‌کند.

در مجموعه دو خط شاهنامه به سادگی با شخصیت‌های مشهور شاهنامه آشنا می‌شوید. در این کتاب بیژن پهلوان زرنگ ایرانی در بند گرفتار می‌شود اما چه کسی می‌تواند او را نجات دهد؟