کلاس درس

آموزش از حقوق اساسی هر انسانی محسوب می‌شود و در این میان آموزش با کیفیت اهمیت بسیاری دارد. کتاب حاضر با هدف کمک به معلمان برای تدریس در کلاس‌های پرجمعیت به منظور آموزش با کیفیت نگارش شده است. فرصت‌های چالش‌زا، محتوای راهنما، شروع فرآیند تدریس، مدیریت کلاس، سازماندهی محیط فیزیکی و محیط روانی از جمله مطالب کتاب است. هم‌چنین نویسنده به مباحثی مانند راهبردهای یادگیری فعال، روش سخنرانی، تمرین‌های درون کلاس، ارزشیابی و بازخورد، تکلیف‌دهی و آزمون نیز اشاره می‌کند.

تربیت سالم در مدرسه برنامه‌ای است که بچه‌ها را آماده می‌کند به شهروندانی وظیفه‌شناس تبدیل شوند. این برنامه پرورش هوش هیجانی، مهارت‌های مهم زندگی و ادراک‌های ضروری برای موفقیت را در دستور کار قرار می‌دهد. در این کتاب بر اهمیت نشست‌های کلاسی که مهارت‌های ضروری را می‌آموزند تأکید می‌شود تا دانش‌آموزان مهارت‌های گفتاری، توجه‌کردن، منتقدانه فکر‌کردن، تصمیم‌گیری، حل مسئله و شیوه‌های دموکراتیک را بیاموزند.

مدیریت کلاس درس اولین سطح مدیریت آموزشی است و در شکل دادن به فرایند آموزش نقش اساسی را برعهده دارد. کتاب حاضر در سه بخش تنظیم شده است. در بخش اول به تعریف، ضرورت، اهمیت و ویژگی‌های مدیریت آموزشی اشاره شده است. در بخش دوم پیرامون تعریف، ضرورت، رویکردها و سبک‌های مدیریت کلاس درس بحث می‌شود. در بخش آخر نیز مطالبی درباره عوامل کلیدی مدیریت اثربخش مانند شخصیت معلم، تدریس اثر بخش و فعالیت‌های انگیزشی بیان می‌شوند.

برای اینکه کودکان بتوانند با افراد دیگر روابطی ایجاد کنند، لازم است الگویی برای چگونگی انجام آن داشته باشند. کتاب حاضر بر توانمندسازی اولیا، کارکنان مدرسه و مربیان برای درک بهتر رفتار انعطاف‌پذیر با کودک مبتنی است. آموزش‌های قدم به قدم و شفاف برای کار گروهی با کودک، و تشویق‌ شیوه‌های متفاوت تفکر در رفتار با کودکان و تسهیل درک و دریافت بهتر مشکلات آنان، از ویژگی‌های کتاب حاضر است. کتاب در بخش نظری شامل ضروریات هیجانی لازم برای پرورش کودک سالم می‌شود و در بخش عملی به استفاده از کار گروهی برای ارتقای سلامت و بهزیستی هیجانی و مدیریت رفتار کودکان می‌پردازد.

این اثر در نه فصل و از زبان یک معلم روایت شده است. داستان درباره یک دبیرستان است که ۴۰ درصد از مجموع دانش‌آموزان آن در اقلیت و سیاه‌پوست و 15 درصد از آنها سفیدپوست و از خانواده‌های مرفه‌اند. این ناهم‌خوانی، محیطی پر تنش را در مدرسه ایجاد کرده است. به نظر نویسنده، راه‌حل اصلی برای به وجود آوردن یک جامعه یادگیری، مدیریت صحیح کلاس درس است. توجه و مراقبت، تعامل با دانش‌آموزان، تعادل بین توجه و انضباط و برنامه تحصیلی از جمله مباحث مطرح شده در این کتاب است.

تدریس خوب به داشتن اطلاعات حرفه‌ای نیز نیاز دارد. کتاب حاضر چکیده‌ای است از ایده‌های منطقی و عملی و راهنمای سریع تدریس برای مرور نکات معلمی، تا آموزگارانی که در حرفۀ تدریس تازه کار هستند، بتوانند به درستی هدایت شوند. نویسنده همۀ دوره های تحصیلی را در نظر دارد و کوشیده است دستورالعمل‌هایش با بافت و سیستم آموزشی و فرهنگی-اخلاقی حاکم بر جامعۀ ایران سازگار باشد. پنج فصل اول کتاب به ویژگی‌های شخصیتی، مدیریتی، برقراری ارتباط، انگیزشی و فنون تدریس معلم اشاره می‌کنند و گزیده‌ای از مجموعه مقالات برخی مشاهیر دربارۀ معلمی در فصل آخر جمع شده‌اند.

معمولاً همۀ معلمان پرسش‌هایی برای دانش‌آموزان مطرح می کنند، اما ممکن است هدف و شکل این پرسش‌ها متفاوت باشد. این کتاب دربارۀ مشکل خاصی از این پرسشها به نام "پرسش های بنیادین" است و نویسنده در شش فصل کتاب به سؤال‌هایی مانند پرسش های بنیادین چه ویژگی‌هایی دارند، چرا باید این پرسش‌ها را به کار برد، چالش‌های عملی و موارد خاص و چطور در کلاس درس فضای پرس و جو ایجاد کنیم، پاسخ میدهد.

آشناکردن معلمان کلاس‌های چندپایه با طراحی آموزشی با رویکرد تلفیقی و بهره‌برداری از نمونه‌های تدوین شده از جمله اهداف کتاب حاضر است. در ابتدا گزارشی از اقدامات عملیاتی و بسترسازی‌های صورت‌گرفته در دفتر آموزش دبستانی آمده‌است. در فصل دوم چیستی چرایی روش تدریس نوین با رویکرد تلفیقی تشریح می‌شود. در فصل سوم برخی از روش‌های نوین تدریس با رویکرد تلفیقی و نمونه‌هایی از آن‌ها را می‌توان دید و در فصل آخر نمونه سناریوهای آموزشی اعضای شورای مرکزی مدرسان کشوری معرفی شده‌اند.

یکی از دغدغه‌های اصلی مدیران مدارس تهیه و تدوین برنامۀ سالانه است. کتاب حاضر می‌کوشد در حوزۀ اجرا و عملیاتی‌سازی و بر اساس اسناد بالادستی، بسته‌ای را در اختیار مدیران مدارس قرار دهد که برنامۀ سالانه را همراه با تقویم اجرایی، برنامۀ هفتگی و طرح درس در برگیرد. این کتاب شامل برنامۀ سالانۀ ویژۀ مدیر مدرسه (پیش‌نیازهای بالادستی، توصیه‌های مدیریتی و واژه‌نامۀ تخصصی تدوین برنامۀ سالانۀ مدرسه) و طرح درس‌های نیمه‌ساختۀ همۀ کتاب‌های پایۀ دهم است. در بخش سوم هم بستۀ مدیریت کلاسی ارائه شده‌است.

کلاس چند پایه راهکاری است برای خدمت به انسان‌های مناطق محروم. در کتاب حاضر ضمن آشنایی کامل با تعریف و تاریخچۀ کلاس چندپایه، علت تشکیل این کلاس‌ها و اهداف آموزش در آن‌ها، با چالش‌های چنین کلاس‌هایی آشنا می‌شویم و دربارۀ مدیریت چند‌پایه و سارمان‌دهی چنین کلاسی مطالبی می‌آموزیم. سپس انواع رویکردهای آموزشی چند‌پایه، روش تدریس، روش‌های جدید، ارزشیابی و انواع آن، و ابزارهای ارزشیابی کلاس‌های چندپایه بیان می‌شوند. در نهایت نیز نویسنده محاسن کلاس‌های چند‌پایه را بیان می‌کند.