منابع طبیعی

مجموعه سه جلدی «تماشای پرندگان» با هدف آشنایی کودکان و نوجوانان با گونه‌های مختلف پرندگان و نوع زیست آن‌ها تهیه شده است. ترویج پرنده‌نگری، شناسایی ارزش‌های پرندگان، حفظ آن‌ها برای نسل آینده و ایجاد اشتغال برای جوانان از اهداف این مجموعه است. در جلد نخست از این مجموعه با مفاهیم کلی و اهمیت و روش‌های پرنده‌نگری آشنا می‌شوید. همچنین با طرح پرسش‌ها و پیشنهاداتی، مخاطبان به مطالعه و تحقیق در این زمینه تشویق می‌شوند.

امروزه در حوزه علم محیط زیست، مفهوم گسترده پایداری زیست‌محیطی از هر زمان دیگری مهم‌تر است. توسعه پایدار که درون‌مایه اصلی این کتاب است، در سرتاسر آن به صورتی هماهنگ و منسجم مطرح می‌شود. برهم‌کنش‌های بین اجزا و عناصر محیط زیست، متعدد و پیچیده‌اند؛ بنابراین، دیگر درون‌مایه مهم کتاب، سیستم‌های زیست‌محیطی است. درک این که تغییر یک عنصر زیست‌محیطی چگونه در فرایندها، مکان‌ها و موجودات زنده تأثیر می‌گذارد، برای حل مسائل آتی و اصلاح جهانی که در آن زندگی می‌کنیم، ضرورت اکید دارد.

مسائل زیست محیطی امروزه از مهم‌ترین موضوعات ضروری زندگی محسوب می‌شوند که دانستن آن‌ها ضرورت دارد. این کتاب، از مجموعه‌ای چند جلدی، به این مسائل می‌پردازد. کمبود منابع انرژی موضوع اصلی این کتاب است و بعضی از این منابع در این کتاب بررسی می‌شوند، از جمله: زغال سنگ، نفت، گاز طبیعی، آب، باد، خورشید، زیست‌توده، زمین‌گرمایی و انرژی هسته‌ای.

آب دریاها و اقیانوس‌ها بیش از 70 درصد سطح کرۀ زمین را می‌پوشاند، اما تنها سه درصد از کل آب موجود در کرۀ زمین آب آشامیدنی و شیرین است. کتاب حاضر برای شناساندن اهمیت آب، دربارۀ انواع آب، اعم از شور، شیرین، آب باران، آب روان و آب تصفیه‌شده توضیحاتی به مخاطب می‌دهد و فعالیت‌های بسیار ساده‌ای را که در زندگی روزمره می‌توان انجام داد تا در مصرف آب صرفه‌جویی شود، معرفی می‌کند.

زندگی پایدار بر استفاده از منابع طبیعی زمین تأکید می‌کند. استفادۀ بهینه از انرژی، صرفه‌جویی در مصرف انرژی، استفاده از منابع جایگزین و انرژی‌های پاک و بازیافت از جمله شیوه‌های کارامد برای توسعۀ پایدار و زندگی پایدار محسوب می‌شوند. انرژی و محیط زیست، استفاده از منابع انرژی پاک، چگونگی زندگی سبز در خانه و مدرسه، و نحوۀ مشارکت در این زمینه، موضوعات اصلی کتاب هستند.

مصرف انرژی عامل حیات هر موجود زنده‌ای محسوب می‌شود. البته انسان با تولید و مصرف بیش از اندازه، محیط زیست را در معرض خطر قرار داده‌است. کتاب حاضر از مجموعه‌ای چندجلدی که به موضوع «تولید و مصرف انرژی‌های پاک و جایگزین» اختصاص دارد، دربارۀ انرژی «زمین‌گرمایی» صحبت می‌کند. سوخت امروز، کاربردهای زمین‌گرمایی و نیروگاه‌ها از جمله موارد کتاب هستند. چگونگی استفاده از انرژی زمین‌گرمایی در آینده نیز مطرح شده‌است.

با افزایش جمعیت کرۀ زمین، نفت تقریباً تمام می‌شود و کمبود منابع غذایی و آب نیز جدی‌تر خواهد شد. کتاب حاضر از مجموعه‌ای چندجلدی دربارۀ چالش‌های زیست محیطی، راه‌های حل این مسائل را بیان می‌کند. توسعۀ پایدار، تنوع زیستی، منابع طبیعی و رابطۀ آ‌ن‌ها با یکدیگر و اثر آ‌ن‌ها بر رشد اقتصاد جهانی، در این کتاب مطرح شده‌اند. چگونگی رعایت بعضی نکات مرتبط با موضوع کتاب، در کادرهایی با عنوان «چه کاری از دست شما برمی‌آید»، پیشنهاد داده شده‌اند.

سوخت ماده‌ای است که انرژی تولید می‌کند. سوخت‌هایی که از نفت مشتق نشده‌اند، سوخت جانشین هستند. در این کتاب موضوع سوخت‌های جایگزین و ضرورت استفاده از آن‌ها مطرح می‌شود. روغن نباتی، روغن بادام زمینی، چوب، انرژی باد، انرژی خورشیدی، اتانول و متانول، و انواع گازها از جمله منابع سوختی مفیدند که در این کتاب درباره‌شان توضیح داده شده‌است.

فاجعه‌های طبیعی مثل آتش‌فشان‌ها، توفان‌های عظیم، سیلاب‌ها، امواج غول‌پیکر، و خشکسالی‌ها همگی در شکل گرفتن سیاره ما مؤثر بوده‌اند. کتاب حاضر به عوامل این رویدادها و راه‌های مقاومت در برابر آن‌ها می‌پردازد. ایجاد ساختمان‌های مقاوم در برابر زلزله، حفاظت در برابر باد، و چگونگی دست و پنجه نرم‌کردن با خشکسالی از جمله مطالب این کتاب هستند.

آب یکی از اساسی‌ترین عنصرها برای حفظ حیات روی کرۀ زمین است. در این کتاب موضوع آب، چگونگی تولید آن و راه‌های صرفه‌جویی در مصرف آب مطرح می‌شود. آب کرۀ زمین، آب قابل مصرف، کمبود آب، آداب صرفه‌جویی در مصرف آب، آب بازیافتی، برداشت آب باران، سدهای کنترل جریان آب، آلاینده‌های آب و تصفیۀ آب موضوعاتی هستند که در این کتاب درباره‌شان توضیح داده شده‌است.