نهج‌البلاغه

نویسنده با استفاده از نامه 47 نهج البلاغه آخرین روزهای زندگی امام علی را روایت کرده که در نهایت به ضربت خوردن و شهادت ایشان ختم می‌شود. در این داستان ما با راویان متعددی مواجهیم که از زاویه نگاه آنها و به صورت موازی با حوادث داستان درگیر می‌شویم. در جریان رویات داستان، ارزش‌های اخلاقی مورد توجه حضرت علی علیه‌السلام همچون رسیدگی به یتیمان و محرومان، انصاف در برخورد با دیگران حتی دشمنان و... به تصویر کشیده می‌شود.

این کتاب در شش بخش تنظیم شده است. در فصل‌های اول ارزش دعا‌ها، ثواب آن‌ها، جایگاه و اهمیت نهج‌البلاغه برای مخاطبان شرح داده شده است. در فصل‌های بعدی نامه‌ها، خطبه‌ها و حکمت‌ها مورد مطالعه قرار گرفته‌اند.

این کتاب، جلد نهم از مجموعه‌ی «حکمت ناب» و شامل درس‌گفتارهای «آیت‌الله حائری شیرازی» با محوریت «شرح حکمت‌های نهج‌البلاغه» است. این کتاب، شرح و بسط دو حکمت از حکمت‌های حکیمانه امیرالمؤمنین علی (ع) است که مشتمل بر «لُبابِ معرفت» است. حکمتِ نخست، در باب بیان سخن‌های آن امام همام با «کمیل بن زیاد نخعی» است و حکمت دوم، در باب بیان علل و رازها درخصوص پاره‌ای از احکام خداوند است.

موضوع کتاب نهج‌البلاغه چیست؟ نویسنده کتاب نهج‌البلاغه کیست؟ انگیزه نویسنده از نوشتن کتاب نهج‌البلاغه چه بوده است؟ نهج‌البلاغه از چه بخش‌هایی تشکیل شده است؟ کتاب نهج‌البلاغه مربوط به کدام قرن است؟ برای معرفی نهج‌البلاغه چه تلاش‌هایی صورت گرفته است؟ این کتاب یک دوره آشنایی با نهج‌البلاغه است که از زبان نهج‌البلاغه به معرفی آن پرداخته می‌شود.

در نهج‌البلاغه با شخصیتی روبه‌رو هستیم که نسبت به دردها، مشکلات، بی‌عدالتی‌ها و بی‌دینی‌های حاکم بسیار ناآرام است. کتاب حاضر گزیده‌هایی از نهج‌البلاغه را به مخاطب عرضه می‌کند. نویسنده تأکید کرده است که قصدش صرفاً انتقال گزیده‌هایی حسب حال و مقام است، نه ترجمه و تفسیر. محتوای کتاب، به سیاق خود نهج‌البلاغه، در سه بخش خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها عرضه شده‌است.

نظام اداری مجموعه‌ای از دستگاه‌ها و نیروهای اداره‌کننده یک کشور یا سازمان است. نهج‌البلاغه پس از قرآن کریم گرانقدرترین میراث فرهنگی اسلام است، که می‌توان مولفه‌های یک نظام اداری مطلوب را از آن استخراج کرد. نویسنده در کتاب حاضر ویژگی‎های یک نظام اداری مطلوب در نهج‌البلاغه را بررسی می‌کند. از جمله مواردی که در کتاب به آن‌ها اشاره شده است می‌توان به اهلیت یا شایستگی، گزینش، آموزش و تربیت، تأمین زندگی و امنیت کاری، پیگیری، حسابرسی، ارزشیابی و انصاف اشاره کرد.

مراد از اصول، قواعد کلی و ثابت حاکم در یک حوزه است که بدون آشنایی با آن کار به سامان نمی‌رسد. نویسنده در کتاب حاضر مهم‌ترین اصول اداره امور که در نهج‌البلاغه به آن‌ها اشاره شده است را بررسی می‌کند. اصل عدالت، اصل رفق و مدارا، اصل نظم، اصل نفی سلطه، اصل پایبندی به عهد و پیمان، اصل پرهیز از شتابزدگی، اصل مشورت در امور و اصل عاقبت‌اندیشی از جمله اصولی است که در کتاب به آن‌ها اشاره شده است.

نامۀ امام علی (ع) به عثمان‌بن‌حنیف از نامه‌های برجسته و پر لطایف و آموزندۀ امام به کارگزارانش است که نوع حکمرانی و شدت نظارت حکومت بر عملکرد و رفتار و مناسبات کارگزاران آن را بیان می‌کند. در کتاب حاضر، متن این نامه بررسی شده است. در شرح متن، سعی‌شده است برداشت‌ها با پاسداشت قواعد فهم متن باشد و چیزی به متن تحمیل یا از آن دور نشود. در شرح عبارات، بیش از هر چیز بر آموزه‌های امام علی (ع) و سیره و رفتار شناسی آن حضرت تکیه شده‌است.

تربیت نیروهای باکفایتی که بتوانند مدیریت جامعه را بر عهده گیرند، از فرمایشات مقام معظم رهبری و مورد تأکید کتاب حاضر است. در این کتاب، موضوع مدیریت راهبردی از نظر امام علی (ع) و با توجه به فرمایشات نهج‌البلاغه مدنظر است. پس از بیان اصول، مبانی و مفاهیم حکومت، ویژگی‌های مدیران برشمرده شده‌اند. در ادامه، موضوع تربیت نیروی انسانی و آسیب‌شناسی مدیران، مورد نظر است. اشاره‌ای به مدیریت بحران نیز کامل‌کنندۀ مباحث کتاب است.

حضرت علی (ع) امام اول شیعیان بودند. کتاب معروف نهج‌البلاغه از ایشان به یادگار مانده است. کتاب حاضر شامل داستان‌هایی است از زبان یک کبوتر که از کبوتران حرم امام علی (ع) در نجف است. او ماجراهای خود با حیوانات را در این کتاب تعریف می‌کند. در ماجراهای این جلد از حیواناتی صحبت می‌شود که نامشان در نهج‌البلاغه آمده‌است (طاووس، مار، شتر و شیر) و این کبوتر، ‌سخنان نهج‌البلاغه دربارۀ هر حیوان را به آن‌ها می‌گوید.