علوم تربیتی

کتاب حاضر حاصل 17 جلسه گفت‌وگو با آقای علی دوایی، مدیر مدرسه نیکان، است. موضوع این گفت‌وگوها مدارس نوین اسلامی، همچون مدرسه نیکان، است که علاوه‌بر یاددهی علوم جدید و کسب موفقیت‌های تحصیلی، تدین و دین‌داری را نیز ترویج می‌کنند.
در خلال گفت‌وگوها، مصاحبه‌شونده از زندگی شخصی و تجربیاتش از برخورد با بزرگان علم و آموزش همچون استاد سید حسن نیرزاده نیز خاطراتی را بیان کرده است.

این کتاب خاطرات «مهدی تنها» مدیر دبیرستان احسان است. ایشان از دانش‌آموختگان دبیرستان علوی و شاگرد مرحوم علامه کرباسچیان است.
در ابتدای کتاب «سال‌شمار» زندگی ایشان و سپس بخش‌های گوناگونی که بیان‌گر زندگی مهدی تنها هست ارائه شده‌اند.
نام برخی از بخش‌های کتاب عبارت‌اند از: مدیر در یک نگاه؛ مدیر و نیروی انسانی؛ روند تأسیس یک مدرسه.
در انتهای کتاب عکس‌های ایشان ضمیمه شده‌است.

محتوای این کتاب موضوعاتی هستند که در نشست‌های کارشناسی جمعی از معلمان همچون دکتر سید عبدالحمید ابطحی، محمدعلی ثباتی، نادر حریری و... شکل گرفته‌اند. نویسنده در تلاش است تا با ارائه‌کردن تجربه های افراد نامبرده به سایر معلمان، ایشان را با راه‌های چگونه شناختن دانش‌آموزان و برقراری ارتباط با آن‌ها آگاه کند. ایشان معلمان را با مهارت‌های متعدد همچون مداخله تربیتی، گفت‌وگو، روان‌شناسی و... آشنا می‌کند تا دانش‌آموزان خود را بهتر بشناسند.

کتاب حاضر از دو بحران سخن می‌گوید؛ بحران ناکارآمدی ایفای مأموریت نظام تعلیم و تربیت و بحرانی که کرونا برای وضعیت آموزشی به وجود آورد. در این کتاب تلاش شده است تا ابعاد این دو بحران ترسیم و تحولات رخ داده در نتیجه آن‌ها بررسی شود.
نویسنده پس از ریشه‌یابی و تبیین نظری این چالش‌ها، معماری نظام تعلیم و تربیت کنونی، دوران گذار و دوره برتر را در سه بخش گوناگون ترسیم و خصوصیات آن‌ها را به اجمال بررسی می‌کند.

کتاب در تلاش است تا پس از ارائه‌کردن مبانی نظری رشد و صلاحیت حرفه‌ای معلمان ایران، صلاحیت‌های حرفه‌ای معلمان در کشورهای گوناگون همچون نیوزلند، آلمان، آمریکا، اقیانوسیه و سنگاپور را بررسی کند و نظریاتی را برای اصلاح شیوه نظری رشد معلمان پیشنهاد دهد. هدف نویسنده کتاب این است که با استفاده از تجربه‌های آموزشی معلمان سایر ملل، نقد و مطالعه آن تجربه‌ها، وضعیت رشد و تخصص معلمان داخل کشور را بهبود ببخشد و در مجموع باعث پیشرفت و رشد کشور سطح آموزشی بشود.

این کتاب تلاش می‌کند تا ابتدا ریشه و علت پایین‌آمدن سطح مطالعه و کتاب‌نخوان‌شدن مردم از دیدگاه تربیتی را پیدا کند و سپس نقش مدرسه‌ها و نظام آموزشی در شکل‌گیری و تداوم این بحران را بررسی کند. نویسنده سعی دارد تا با حفظ «اختصار» و «روانی» متن، دسترسی و توجه خوانندگان را جلب کند و راهکارهایی را برای نهادینه‌کردن فرهنگ کتاب‌خوانی از دوره مدرسه و با خانواده به مخاطبان ارائه دهد.

هدف نویسنده از تألیف کتاب پیش‌رو نام‌بردن از مصائب ناشی از ظهور کرونا و بررسی تأثیر «مواجهه ایمانی» و شیوه‌های برخورداری از «آرامش مواج» است. او علاوه بر این موارد، رهیافت‌های شهودی در تبدیل‌شدن مصائب به مواهب رشد را نیز معرفی می‌کند.
نام برخی از بخش‌های کتاب عبارت‌اند از: پدیدآیی هستی‌شناسانه کرونا و مأموریت تکوینی آن؛ مواجهه ایمانی و توحیدی با بحران‌های روانی.

این کتاب در ابتدا تلاش می‌کند تا مفهوم و جایگاه خلاقیت را در دنیای فعلی ارزیابی و پیوند آن را نسبت به ملاحظات ارزش‌شناختی بررسی کند. در ادامه، انگاره خلاقیت را در شاخه اخلاق و زیبایی‌شناسی واکاوی می‌کند. نویسنده به دنبال ارائه‌کردن راهکارهایی برای تغییردادن شکل رسمی و بدون خلاقیت آموزش و پرورش و تلفیق آن با رویکردهای تربیتی پیش‌رو و انسان‌مدار است.

سنجش تکوینی باعث اخلاقی، فعال و مشارکتی‌شدن فرایند تدریس می‌شود. در این کتاب راهبردهایی نوین برای سنجش تکوینی معرفی شده‌اند که درهم‌تنیدگی، تنوع و پیچیدگی سنجش آموخته‌های فراگیران در کلاس را بررسی می‌کنند.
سنجش تکوینی آمیخته قصد دارد فرصت اصلاح را به مربی بدهد و در مقابل فراگیر(دانش‌آموز) نیز پاسخگو باشد.نویسنده در ابتدای کتاب بر اقتصاد و توسعه ملی نگاهی دارد. در پایان نیز راهکارهای اجرا را جمع‌بندی کرده است.

این کتاب در تلاش است تا راه‌حل شناخت و رفع مسائل آموزشی را به آموزش‌دهندگان و پژوهشگران تربیتی همچون: معلمان، نومعلمان و مدرسان معرفی کند تا به شناخت علمی و عملی کافی برسند.
کتاب پیش‌رو بخش‌های گوناگونی دارد که نام برخی از آن‌ها عبارت‌اند از: شناخت پژوهش در آموزش‌وپرورش و حرفه معلمی؛ شناخت فلسفه کنش‌پژوهی؛ شناخت و مراحل روش کنش‌پژوهی.