آموزش و پرورش

مستندسازی دغدغه‌ها، اندیشه‌ها و تجربه‌های برخی از چهره‌های ممتاز تعلیم و تربیت ضرورتی است که این کتاب به آن پاسخ داده است. این کتاب از مجموعه‌ای چند جلدی، دربارۀ زندگی عبدالحسین نفیسی و شامل سه بخش است: تجربۀ زیسته که زندگی‌نامۀ داستانی که در قالب روایت بیان می‌شود؛ گفت‌و‌گوها به شکل میزگرد با حضور کارشناسان صاحب‌نظر؛ تجربه‌ها و دستاوردها شامل سوابق آموزشی و علمی، تألیف‌ها و ترجمه‌ها. مهندس نفیسی در گفت‌وگوهای این کتاب، به دانش اقتصاد به مثابۀ امری فرهنگی نظر کرده و چرایی ناتوانی یادگیری از گذشته را بیان کرده است.

مستندسازی دغدغه‌ها، اندیشه‌ها و تجربه‌های برخی از چهره‌های ممتاز تعلیم و تربیت ضرورتی است که این کتاب به آن پاسخ داده است. این کتاب از مجموعه‌ای چند جلدی، دربارۀ زندگی عبدالعظیم کریمی و شامل سه بخش است: تجربۀ زیسته که زندگی‌نامۀ داستانی آقای عبدالعظیم کریمی است؛ گفت‌و‌گوها به شکل میزگرد با حضور کارشناسان صاحب‌نظر؛ دستاوردها شامل سوابق آموزشی و علمی، تألیف‌ها و ترجمه‌ها.

کتاب شهید ثانی با نام «منیةالمرید فی آداب المفید و المستفید» کتابی است ارزشمند که دکتر سیدمحمدباقر حجتی آن را ترجمه کرده‌است. کتاب حاضر ترجمۀ آن کتاب ارزشمند است که به تازگی تجدید چاپ شده است. این نسخه نسبت به نسخۀ قبلی که در سال ۱۳۵۹ چاپ شد، خطایابی شده و منابع و مآخذ احادیث و روایات و آثار استخراج شده‌اند. بعضی احادیث و روایات توضیح داده شده‌اند و فهرستی از کتاب‌های تعلیم و تربیت اسلامی و تاریخ آن در کتاب آمده‌اند.

اقتصاد مقاومتی، یعنی توانمندی در تولید و صادرات، یعنی اتکا به تولید ملی، یعنی توانایی نوآوری در عرصه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و... . برای تحقق این ویژگی‌ها در کشور، نیازمند تربیت نسلی خلاق، نوآور و کارآفرین هستیم. تربیت نسلی فکور، با ایمان و کارآفرین از مأموریت‌های اصلی مدرسه بر اساس مبانی نظری سند حول بنیادین در آموزش و پرورش تلقی می‌شود. کتاب حاضر، به منظور کمک به مدیران، معلمان و مربیان مدارس برای شناخت ویژگی‌های فوق و هدایت فعالیت‌های آموزشی و فرهنگی مدرسه برای تربیت نسلی با این چنین ویژگی‌هایی است.

این کتاب آموزش دختران در مدارس دوره قاجار و نهادهای آموزشی مربوط به آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد.نگارنده ابتدا تحولات آموزشی، فرهنگی و اجتماعی و جایگاه تعلیم دختران را از زمان فتحعلی شاه تا مظفرالدین شاه مورد واکاوی قرار می‌دهد. در ادامه، عوامل مؤثر بر تحول نظام آموزشی ایران، خصوصاً فعالیت‌های میسونرهای مذهبی را گوشزد می‌کند و در پایان به بررسی تأثیرات انقلاب مشروطه در شیوه دانش‌اندوزی دختران همت می‌گمارد. تأثیرات سیاسی- اجتماعی و فرهنگی مدارس دخترانه در امور جامعه دوره قاجار از موضوعالت جالب توجه در این کتاب به شمار می‌رود.

در این کتاب، که محصول سال 2009 میلادی است، نظریه‌های عمده انگیزش در تعلیم و تربیت ارائه و پژوهش‌های صورت گرفته در چارچوب نظری مربوط، با رویکرد انتقادی، مرور شده‌اند. همچنین در هر فصل تعدادی از برنامه های اصلاحی و مداخله‌ای با توجه به مبنی نظری و یافته های تجربی مورد بررسی قرار گرفته‌اند و پایان هر فصل نیز، به ارائه چشم‌ اندازهای پژوهشی آینده اختصاص یافته است.

کتاب حاضر در هشت فصل به توصیف اصول کلیدی روان‌شناسی در حوزه آموزش و پرورش پرداخته و کاربرد آن‌ها را در تدریس و یادگیری مورد کاوش قرار داده است. فصل‌های هشت‌گانه کتاب از این قرار است: حافظه و درک؛ شناخت؛ ‌نظریه‌های خویشتن؛ خلاقیت؛ هیجانات؛ تاب‌آوری، سرزندگی و ثبات قدم؛ انگیزش و یادگیری مستقل.

مفهوم تدریس به آن قسمت از فعالیت‌های آموزشی اطلاق می‌شود که با حضور معلم در کلاس درس اتفاق می‎افتد. تدریس بخشی از آموزش است و مانند آموزش سلسله‌ای از فعالیت‌های منظم، هدف‌دار و از پیش تعیین شده را دربرمی‎گیرد و هدفش ایجاد شرایط مطلوب یادگیری از سوی معلم است. در این کتاب که حاوی نُه فصل است، علاوه‌بر مبانی و روش‌های تدریس، راهبردهای مورد نیاز معلم در زمینه‌های مختلف مانند انگیزش، انتخاب وسایل کمک‌آموزشی و ارزشیابی بررسی می‎شود.

اختلال طیف اتیسم، یکی از شایع‎ترین اختلال‌های عصبی ـ تحولی تشخیص داده شده در دوران کودکی است که گروه بزرگی از اختلال‌های ناهمگن را شامل می‎شود. این اختلال معمولاً شامل نشانه‌های بسیاری است که به سه حوزه تقسیم می‎شوند. نارسایی در تعاملات اجتماعی، نارسایی در ارتباطات کلامی و غیرکلامی و الگوهای تکراری و کلیشه‏‌ای رفتارها و علائق. کتاب حاضر در چهار فصل تدوین شده است. در فصل اول، این اختلال معرفی می‌شود. در فصل دوم، شیوه‌های آموزش به دانش‌آموزان مبتلا مورد بررسی قرار می‌گیرد. در فصل سوم ملاحظات درمانی و در فصل چهارم نیز توان‌بخشی حسی به این گروه از کودکان به بحث گذاشته می‌شود.

مهارت‌های ارتباطی در آموزش یک پیش‌نیاز اساسی است. مهارت ارتباطی آمادگی ذهنی و عاطفی افراد را برای درک، پذیرش، هضم و کاربرد مطالب امکان‌پذیر می‌سازد. آموزش مهارت‌های ارتباطی به کادر آموزشی مدرسه، به ویژه معلمین و مدیران آموزشی، بسیار حیاتی و ضروری است. داشتن شناخت از مفهوم ارتباط مؤثر، توانایی ارائه بازخورد، اعتمادسازی، احترام متقابل، رعایت حریم‌ها و گوش‌ دادن مؤثر، ازجمله مواردی است که شناخت آن‌ها و کاربردشان از پایه‌های مهارت ارتباطی در آموزش است.