تاریخ معاصر

مجموعه‌ی هفت جلدی «یادداشت‌های امیر اسدالله علم» یکی از کتاب‌های مهم تاریخ معاصر ماست. کتابی که شرح خاطرات وزیر دربار محمدرضا پهلوی طی سال‌های 1346 تا 1356 است. نویسنده در این کتاب با اتکا بر مستندات تاریخی در کتاب «یادداشت‌های علم» به بررسی وضعیت دوران پهلوی و مقابله با تطهیر آن پرداخته است و سعی کرده تا مخاطب را نسبت به تأثیر عمیق و ناخودآگاه مطالب تاریخی خلاف واقع، مصون نگه دارد.

این کتاب زندگی‌نامه رضاخان، قبل از به حکومت رسیدن و تبدیل‌شدن به رضاشاه، را روایت میکند. از موضوعاتی که نویسنده بر آن تاکید کرده است نقش و نفوذ دولت انگلستان در امور داخلی ایران، انجام کودتای 1299، براندازی حکومت قاجار و به قدرت رساندن رضاخان و تأسیس حکومت پهلوی هستند.
این کتاب تنها درباره دوره اول زندگی رضاخان، تولد تا کودتای 1299، توضیحاتی ارائه کرده است.

این کتاب در دو بخش افرادی را که از حکومت پهلوی دفاع می‌کنند، تحلیل و سپس آن‌ها را نقد می‌کند. بخش اول با مروری جریان‌شناسانه بر تحولات قبل و بعد از انقلاب، شرایط مردم و کشور قبل از سال 57 و انگیزه دوست‌داران پهلوی بابت دفاع از این سلسله را مطالعه می‌کند. در بخش دوم ادعای طرفداران حکومت پهلوی درباره ماهیت کودتای سوم اسفند و دولت رضاشاه که با کمک انگلیسی‌ها روی کار آمد را بررسی و ارائه می‌کند.

بخش عمده این کتاب حاصل نشست‌های تخصصی «مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی» است که سال 1399 برگزار شد. این کتاب سعی دارد نقش و نفوذ انگلستان در پشت پرده سیاست ایران و وقوع کودتای 1299 را تحلیل کند.
در انتهای کتاب، تصاویری از اسناد مهم و چهره‌ افراد تأثیرگذار در این کودتا ارائه شده‌است.

یکی از راه‌های شناخت دوره پهلوی اول، تقابل شخصیت مبارز، مردمی، پاک‌دست و مجتهد؛ یعنی «آیت‌الله سیدحسن طباطبایی زواره»، مشهور به «مدرس» با رضاشاه و چرایی این تقابل است که نویسنده در این کتاب به آن پرداخته است.

شرح سرگذشت امام موسی صدر از جملۀ خواندنی‌ترین سرگذشت‌های تاریخی اسلامی است. در این کتاب فعالیت‌های امام موسی صدر در سال‌های 1975، 1976، 1977،1978 به تفکیک بررسی و تشریح می‌شوند؛ از ابتدای فعالیت ایشان در زمان جنگ داخلی لبنان تا ماجرای ربوده‌شدن او. در انتها نیز اسناد قضایی و امنیتی پروندۀ ربود‌شدن ایشان ارائه‌شده‌اند. پیوست‌های کتاب نیز شامل متن منشور جنبش امل، مصوبات کنفرانس ریاض و چندین سند مشابه است.

این کتاب در راستای آگاهی بخشی به مخاطبان در جهت آشنایی با تاریخ معاصر در کشورهای خاورمیانه از جمله افغانستان و عربستان تدوین شده است. نویسنده به تفکر سلفی و وهابی و اعتقادات آن‌ها و در ادامه به زندگی‌نامه " اسامه‌بن‌لادن" پرداخته است و نگاهی همه جانبه به تاروپود زندگی او از ابعاد مختلف سیاسی، اعتقادی و اجتماعی داشته است.

این مجموعه شامل 25 داستان کوتاه از پنج عالِم معاصر در حوزه تاریخ اسلام است. در هر یک از این داستان‌ها زندگی عجیب و سختی‌های روزگار این عالِمان با تکیه بر اتفاقی واقعی بازگو شده است. آشنایی با چهره‌های سرشناس ایرانی و تمدن و فرهنگ ایران‌زمین از اهداف این کتاب است.

زندگی یوسف اعتصامی (1316 ـــ 1291) پدر شاعر بزرگ معاصر ایران، پروین اعتصامی، در این کتاب آمده است. دوران زندگی اعتصامی، از پیشگامان ترجمه رمان در ایران به عنوان کتاب‌شناس و فهرست‌نگار، شاعر، خوش‌نویس و... موردبررسی قرارگرفته است.

معرفی و شرح زندگی یحیی ماهیار نوابی از نوادگان خاندان وصال شیرازی و از کتاب‌شناسان معروف ایرانی در این کتاب آمده است. نوابی در طول حیات حرفه‌‌ای‌اش به بیان دیدگاه‌های متنوع درباره زبان‌های آذری و لهجه شیرازی پرداخته است. دوران زندگی او به عنوان زبان‌شناس، مقاله‌نویس، شاعر و کتاب‌شناس در این اثر بررسی شده است.