تاریخ

پرداختن به حوادث تاریخی و به‌خصوص زندگی بعضی از مشاهیر، کاری است که این کتاب پیش گرفته‌است؛ البته با یک تفاوت بزرگ. زبان بیان داستان در این کتاب طنز است. این کتاب روایت‌ طنزآمیز نویسنده است از زندگی هفت شخصیت تاریخی. این افراد عبارت‌اند از: چنگیزخان مغول؛ تیمور لنگ؛ ناصرالدین شاه؛ هارون‌الرشید؛ ناپلئون؛ کریستف کلمب؛ مارکوپولو.

تاریخ فرهنگی حوزۀ جدیدی از معرفت در حیطۀ علوم اجتماعی و انسانی است که به جنبه‌های پنهان زندگی انسانی توجه می‌کند. کتاب حاضر به مبانی معرفت‌شناسی و روش‌شناسی تاریخ فرهنگی پرداخته‌است. در این کتاب دو نگرش تاریخی و انسان‌شناختی با هم پیوند خورده‌اند و از تاریخ به‌عنوان بستر شناخت الگوهای رفتاری، باورهای ذهنی و امیال و آرزوهای آدمیان سخن گفته‌شده‌است. مفاهیم کتاب در این فصل‌ها دسته‌بندی شده‌اند: بررسی اجمالی تغییر و تحول در مفهوم فرهنگ و تعریف اجمالی آن از دیدگاه دینی؛ چیستی، چرایی و چگونگی شکل‌گیری و گسترش تاریخ فرهنگی؛ روش‌شناسی مطالعات فرهنگی و تاریخ فرهنگی.

کتاب حاضر شامل مجموعه مقاله‌هایی است که در بیستمین سال پیروزی انقلاب اسلامی تدوین و منتشر شدند. مقایسۀ وضعیت امروز آرزوهای ضدانقلاب با بیست سال پیش، استحکام و ریشه‌دارتر شدن جریان انقلاب و اندیشۀ امام خمینی را نشان می‌دهد. مقاله‌ها از سرشناسان حوزۀ خود هستند و در چند دسته ارائه‌شده‌اند: مبانی نظری اندیشۀ انقلاب اسلامی؛ زمینه‌ها و عوامل مؤثر در انقلاب؛ انقلاب اسلامی در نگاه دیگران؛ چالش‌های بیست‌ساله؛ نقد و ارزیابی برخی از دستاوردها؛ نگاهی به آینده.

نسل نو با پرسش‌هایی درگیرند که پاسخ‌دادن به آ‌ن‌ها ژرف‌کاوی‌هایی می‌طلبد. جمعی از اندیشمندان و پژوهشگران کوشیده‌اند پاسخ‌هایی متقن برای این جوانان فراهم کنند. کتاب حاضر به برخی از مهم‌ترین پرسش‌ها و شبهه‌ها در عرصۀ مباحث اجتماعی، فرهنگی و تاریخی پاسخ داده است؛ پرسش‌هایی مثل: آیا حضور روحانیت در مناصب اجرایی جنبۀ الزامی دارد؟ یک روشنفکر چه ویژگی‌هایی دارد؟ تأثیر روحانیت در حرکت‌های مثبت اجتماعی صدسالۀ اخیر چگونه بوده‌است؟

الموت با توجه به موقعیت راهبردی و وضعیت آب وهوایی‌ و وجود منابع طبیعی خدادادی، دارای قلعه‌های متعدد و آثار باستانی بی‌شماری است. این منطقه مهم که در دوره مشروطیت، منطقه ارتباطی بین انقلابیون قروین و گیلان و مازندران بود، مورد هجوم روس‌ها قرار گرفت. پیامد حضور نیروهای بیگانه در این منطقه از سویی و نیروهای مستبد داخلی از سوی دیگر، در وضعیت اقتصادی و اجتماعی منطقه آثاری به جا گذاشت. نویسنده کوشیده است حوادث تاریخی منطقه الموت را در عصر مشروطه تا پایان پهلوی اول، از جنبه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مورد بررسی قرار دهد.

نویسنده در کتاب پیش رو که آن را در سه بخش به نگارش در آورده است، مدعی است که تئوری تازه‌ای را در ارتباط با سلطنت مادها طرح کرده است. در بخش نخست تاریخ مادها، در بخش دوم تاریخ سکاها و ورودشان به فلات ایران و در بخش پایانی نیز به اوایل سلطنت هخامنشیان (تا به قدرت رسدن داریوش اول) پرداخته شده است.

این کتاب ازجمله آثاری است که در سال ۱۳۲۵ ه.ق برای آموزش الفبا به نوآموزان و خردسالان نوشته شده است. نویسنده کوشیده است به شیوه تحلیلی، الفبا را به مخاطبان خود بیاموزد. او موضوع‌های دیگری را نیز مطرح کرده است. وی در بیان حکایت‌ها، ضمن توجه دقیق به آموزش حروف و لغات و تأکید بر یادگیری حروف مشابه در زبان فارسی، متن حکایت‎ها را هم آموزشی نگاشته است. عمده‌ترین مضامین کتاب نیز دربرگیرنده مباحث دینی، مذهبی و تبیین موضوعاتی در علوم گوناگون، نظیر جغرافیا، نجوم و جانورشناسی است.

کتاب حاضر داستان زندگی و زمانه شیخ اعظم، «مرتضی انصاری» است. دو کتاب مشهور شیخ، مکاتب و رسائل کتاب‌های مهم حوزه علمیه هستند که در همه حوزه‌ها تدریس می‌شوند. نویسنده به جز زندگی شیخ انصاری، چشمی نیز به زمانه او و جنگ‌های ایران و روس، حضور انگلستان، امپراتوری عثمانی و … داشته است.

این کتاب از مجموعه داستان‌های شگفت‌انگیز علم است که می‌کوشد داستان علم و فناوری را بازگویی ‏‌کند. جدول‎های زمانی که در پایین صفحات آمده‎اند، پیشرفت‌های اصلی و مهم هر دوره را نمایش می‎دهند. جدول زمانی موضوعی نیز در هر فصل اطلاعاتی تفصیلی‌تر به دست می‏‌دهد. «ذوب آهن»، «موتوربخار» و «راه‎آهن»، از مطالب کتاب است.

علم در نیمه قرن اول بیستم، زندگی همه را دگرگون کرد. جهان تحت تأثیر شیوه‎های تازه حمل‌ونقل کوچک شد. ارتباطات، انبوه مردم را به یکدیگر نزدیک کرد. دانشمندان به کشف توان ذراتی پرداختند که به قدری خرد و ریز بودند که هیچ‎کس آن‌ها را ندیده بود. این کتاب تاریخ علم و فناوری را بازمی‌گوید‌ و دارای عکس‎ها و تصویرهای مکملِ تحقیقات و اطلاعات تاریخی است و اسنادی از منابع اصلی همراه با پرسش‌هایی مبتنی بر سند دارد و ستون‌های فرعی دربردارنده توضیح‌هایی بیشتر برای کمک به درک بهتر.