تدریس اثربخش

این کتاب به یکی از موضوعات بسیار مهم در فرایند آموزش و تدریس در قالب برنامه‌های آموزشی رسمی درس تربیت بدنی پرداخته است. موضوعات کتاب منطق طراحی آموزشی، فرصت‌های یادگیری محتوای درس و ساختار آن و طراحی آموزشی(تحلیل) و فرایندهای تصمیم‌گیری و راهبرد و ارزشیابی در طراحی آموزشی در موقعیت‌های آموزشی تربیت‌بدنی با استناد به یافته‌های علمی تربیت‌بدنی در حوزه یادگیری حرکتی و مدیریت کلاس درس و با توجه به تجربیات آموزشی مؤلفین کتاب و همراه با ذکر مثال‌هایی در این خصوص است. مطالعه این کتاب، نیازمند برخورداری از دانش سازمان‌یافته‌ای در خصوص نظریه‌های یادگیری، الگوها و روش‌های تدریس و مدل‌های نیازسنجی و طراحی و درک موقعیت‌های آموزشی در رشته تربیت‌بدنی و علوم ورزشی است.

تفکیک، موضوع کاملا بحث‌برانگیز در سطح آموزش است که براساس سطح تعیین می‌شود. تفکیک در مقطع ابتدایی باید روی نیازهای فردی متمرکز شود و به‌منظور پاسخگویی به نیازهای همه دانش‌آموزان صورت گیرد. این کتاب، مجموعه‌ای از روش‌های گوناگون برای سازمان‌دهی و تفکیک و نیز مجموعه‌ای از نکات درباره چگونگی سکوسازی، نحوه ساختار یادگیری و نحوه استفاده از نتایج برای پیشرفت بیشتر در تمامی محدوده سنی اولیه است. لازم به یادآوری است، ایده‌های مربوط به هر فصل از متخصصان ابتدایی در سراسر کشور، جمع‌آوری و ارائه شده است.

«تیموتی واکر» در این کتاب 33 راهبرد ساده برای کلاس‌های درس «شاد» را معرفی می‌کند که از معلمان فنلاندی آموخته است و آن‌ها را در کلاس‌های خود به‌کار گرفته است. واکر در مورد ایجاد مدارس شاد، طبق پنج «مؤلفه» «شادی» که عبارت‌اند از: «آسایش»، «تعلق‌خاطر»، «استقلال»، «تسلط» و «ذهنیت»، راهبردهای واقع‌بینانه‌ای را ارائه می‌دهد.

معلمی هنر است و معلم برجسته می‌تواند با تأکید بر اصول و روش‌های خاص معلمی، در کار خود پیشرفت کند. کتاب حاضر فلسفۀ تعلیم و تربیت و نظریه‌های یادگیری را به طور کامل شرح می‌دهد. دربارۀ طراحی آموزشی و طرح درس توضیح می‌دهد، اهداف آموزشی، راهبردها و الگوها، و روش‌های تدریس را برمی‌شمارد و از ارزشیابی آموزشی و جزئی‌ترین نکات مربوط به کلاس‌داری و تدریس سخن می‌گوید.

کتاب حاضر از هفت مقالۀ علمی _ پژوهشی بین‌المللی، نوشتۀ دکتر سرکارآرانی، در موضوع درس‌پژوهی، تشکیل‌شده‌است: چگونگی واکنش معلمان به اشتباهات دانش‌آموزان در کلاس درس و مدیریت این اشتباهات؛ گزارش درس‌کاوی یک درس علوم پایۀ هفتم از سنگاپور؛ بررسی سنت‌های آموزشی در فرهنگ دو کشور ایران و ژاپن در درس ریاضیات؛ گزارش درس‌کاوی یک درس ریاضی ایرانی از منظر معلمان ژاپنی و نقد معلمان ایرانی؛ نقدی بر یک مطالعۀ موردی درس‌پژوهی در ایران؛ بررسی مقایسه‌ای شباهت‌های فرهنگی آموزش و در نهایت چگونگی پژوهش علمی و نظام‌مند معلمان ژاپنی در کلاس درس.

این کتاب به مزایای بهره‌مندی از تکنولوژی در ساده‌سازی مفاهیم پیچیده برای علاقه‌مندان به یادگیری پرداخته‌است. در هر بخش، برای درک بهتر، بارکدهای دوبعدی فیلم‌هایی گنجانده‌شده‌اند تا مخاطب مطلب را بهتر دنبال کند. آموزش از راه دور، یادگیری سیار، یادگیری معکوس، وبینار، واقعیت افزوده، تد، موک، ربات‌ها و شبکه‌های اجتماعی از جمله مفاهیم مطرح‌شده در کتاب هستند.

مفهوم تدریس به آن قسمت از فعالیت‌های آموزشی اطلاق می‌شود که با حضور معلم در کلاس درس اتفاق می‎افتد. تدریس بخشی از آموزش است و مانند آموزش سلسله‌ای از فعالیت‌های منظم، هدف‌دار و از پیش تعیین شده را دربرمی‎گیرد و هدفش ایجاد شرایط مطلوب یادگیری از سوی معلم است. در این کتاب که حاوی نُه فصل است، علاوه‌بر مبانی و روش‌های تدریس، راهبردهای مورد نیاز معلم در زمینه‌های مختلف مانند انگیزش، انتخاب وسایل کمک‌آموزشی و ارزشیابی بررسی می‎شود.

در سنجش برای یادگیری بر مشارکت مشترک معلم و دانش‌آموز در نوشتن اهداف یادگیری، اجرای ابزارهای جمع‌آوری اطلاعات و تهیه و ارائۀ بازخورد به منظور اصلاح، بهبود یا ارتقای عملکرد تحصیلی تأکید می‌شود. کتاب حاضر کوشیده است مفروضات، اصول، باورها و مراحل تدوین تا اجرای سنجش برای یادگیری، به صورت علمی و با ارائۀ نمونه‌های عملی و کاربردی در کلاس، برای دانش‌افزایی و مهارت افزایی معلمان معرفی شوند.

آشنایی معلمان با روش‌های تدریس لازم است. علوم اجتماعی شامل رشته‌های متعدد تاریخ، جغرافیا و تعلیمات اجتماعی است که ضروری است معلمان علوم اجتماعی در بیرون از مدرسه دربارۀ موضوعات آن مطالعه کنند. کتاب حاضر در ابتدا مختصری دربارۀ علوم تعلیمات مدنی، جغرافیا و تاریخ، و اهمیت و کاربرد این درس‌ها در زندگی دانش‌آموز توضیح می‌دهد. سپس اهداف و اصول آموزش این درس‌ها را برمی‌شمارد. کودک و یادگیری علوم اجتماعی، روش‌های تدریس تعلیمات اجتماعی، تدریس مفاهیم اجتماعی از طریق اجرای فعالیت‌های اجتماعی در مدرسه، منابع و مواد آموزشی، و نمونه‌های طرح درس تعلیمات اجتماعی، از دیگر محتویات کتاب هستند.

آموزش از حقوق اساسی هر انسانی محسوب می‌شود و در این میان آموزش با کیفیت اهمیت بسیاری دارد. کتاب حاضر با هدف کمک به معلمان برای تدریس در کلاس‌های پرجمعیت به منظور آموزش با کیفیت نگارش شده است. فرصت‌های چالش‌زا، محتوای راهنما، شروع فرآیند تدریس، مدیریت کلاس، سازماندهی محیط فیزیکی و محیط روانی از جمله مطالب کتاب است. هم‌چنین نویسنده به مباحثی مانند راهبردهای یادگیری فعال، روش سخنرانی، تمرین‌های درون کلاس، ارزشیابی و بازخورد، تکلیف‌دهی و آزمون نیز اشاره می‌کند.