شبکه‌های اجتماعی

«ده راز آشباریا» یک کتاب خواندنی برای نوجوانان است که با زبانی ساده، قابل فهم و با استفاده از جذابیت‌های داستانی و فضای طنز تعدادی از مهم‌ترین تکنیک‌های فریب رسانه‌ای را آموزش می‌دهد. زیرعنوان این کتاب یعنی "ده اصل طلایی که به من آموخت چگونه مخ مردم را بار فرغون کنم" به خوبی به ساختار محتوایی کتاب اشاره می‌کند. این کتاب در خلال سفر شخصیت اصلی به یک سرزمین خیالی به نام آشباریا و استخدام او در یک کمپانیِ رسانه‌ای در خلال روایتی گیرا، طنز و فانتزی، تکنیک‌هایی که این کمپانی برای فریب مردم به کار می‌برد را نمایش می‌دهد و مخاطب را نسبت به فریب‌های مشابهی که در دنیای واقعی توسط رسانه‌ها اتفاق می‌افتد حساس می‌کند. یکی ازویژگی‌های مهم این کتاب آن است که به جای بیان مستقیم و آموزشی، در قالبی تمثیلی به بیان محتوا پرداخته و به همین دلیل تا حد زیادی خودش را از پیش‌داوری‌های مخاطب رها کرده و خواندن کتاب را برای نوجوانان کم‌حوصله شیرین کرده است.

تولید محتوا به عنوان یکی از اساسی ترین مهارت های موجود در فضای مجازی است. در حقیقت این محتواست که همه چیز را گرد خودش جمع می آورد. مهم ترین بخش های تکرارشده در این کتاب عبارتند از : یک جرعه شاعری باجام دیگری به منظور تلطیف محتوا، چند لحظه درنگ برای ایجاد فرصتی به منظور اندیشیدن وتحلیل کردن، حقیقت مجازی تلاش برای درک بهتر از وضعیت دنیای مجازی، چندقدم بیشتر، مشت از خروار ارائه مثال هایی از آنچه درشبکه های اجتماعی درحال اتفاق افتادن است.

شبکه‌‌های اجتماعی تلفن همراه که قسمتی از فضای مجازی محسوب می‌شوند، آمیزه‌ای از فرصت‌ها و تهدیدها را دربردارند. نویسندۀ این کتاب با ترسیم آثار و تبعات کاربری دانش‌آموزان دبستانی از این شبکه‌ها، کوشیده است ابتدا شناخت اولیه‌ای در ارتباط با چگونگی کاربری کاربران نوجوان ایرانی ارائه دهد. در درجۀ بعد، با طرح اقدام‌های کلان‌نگر، حد واسط و خرد نگر اولیا، آنان را در یاری به فرزندان کاربر این شبکه ها کمک کند. به این منظور، تبعات زیستی، روانی، اجتماعی آن‌ها و سپس آثار فرهنگی، آموزشی، عقیدتی، سیاسی، زیباشناختی، زیست محیطی و اقتصادی این موضوع را بررسی کرده است.

نویسنده در پنج فصل تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر ترویج کتابخوانی را بررسی می‌کند. در فصل اول داده‌کاوی یا تحلیل داده‌ها مورد مطالعه قرار گرفته و نگاهی به تاریخچۀ شبکه‌های اجتماعی مانند: فیس‌بوک، توییتر و گوگل می‌شود. کاربرد داده‌کاوی در فضای آنلاین در اندونزی، مدلی برای ایران، توانمندسازی نشر ایران از طریق داده‌کاوی از مباحث مطرح شده است. چرخۀ پول‌ساز ترویج کتاب، بررسی یک سایت بین‌المللی به عنوان الگویی برای ایران، کتابخوانی برای کودکان، مروری بر تاریخچۀ بازاریابی و تبلیغات آنلاین از دیگر موضوع‌های مورد بررسی است.

دارایی‌ها برای زندگی مانند چاشنی برای غذا‌ها هستند. نویسندۀ کتاب حاضر معتقد است که دارایی‌ها باعث می‌شوند هر فرد توانایی و مهارت‌های فردی و اجتماعی لازم برای رویارویی با مشکلات زندگی را کسب کند. توانایی‌های اجتماعی شامل برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری، توانایی‌های بین فردی، فرهنگی، مهارت‌های مقاومت و حل صلح‌آمیز اختلافات است که در این کتاب بررسی شده است. نویسنده در ابتدا و انتهای هر فصل به داستان‌هایی از وقایع روزمرۀ زندگی اشاره کرده است. کتاب حاوی نقاشی‌های رنگی و متناسب با عنوان مطالب است.

اعتماد به نفس، عزت نفس و شادکامی در کودکان از مباحثی است که در این کتاب تشریح شده است. در ابتدا و انتهای هر فصل، داستان‌هایی برگرفته از نمونه‌های واقعی در زندگی روزمره گنجانده شده است. حمایت خانواده، ارتباط خانوادگی مثبت، مشارکت والدین در تحصیلات و فضای محبت‌آمیز مدرسه از دیگر موضوعات مطرح شده در این کتاب است.

در این کتاب 6 دارایی مربوط به رشد شخصیت، که یک مؤسسه تحقیقاتی در آمریکا تعیین کرده است، بررسی می‌شود. این دارایی‌ها تجارب مثبتی هستند که بچه‌ها از دنیای اطرافشان کسب می‌کنند. در این جلد از کتاب، دارایی‌های حد و حدود انتظارات، بچه‌ها را به سمت داشتن انتخاب‌های مثبت راهنمایی می‌کند. حد و حدود خانواده، مدرسه، محله، انتظارات بالا و تأثیر مثبت همسالان از مباحث مطرح شده در این کتاب است. در انتهای کتاب، فهرستی از 40 دارایی شکل‌گیری شخصیت برای دوران نوجوانی به همراه تعاریف آن‌ها گنجانده شده است.

در دوره‌های گوناگون تمدن بشری، وسایل ارتباطی تغییرات اساسی در تعامل انسان‌ها به وجود آورده است به گونه‌ای که اجتماعاتی با استفاده از این فناوری‌ها شکل گرفته که از اجتماعات واقعی انسان‌ها مستقل هستند. در این نوشتار، منشأ و هدف شکل‌گیری شبکه‌های مجازی و پیام‌رسان‌های فوری بررسی شده و بر اساس سال تأسیس به صورت اجمالی معرفی شده‌اند و فرصت‌ها و تهدیدهای آنها برای جوانان و نوجوانان بازگو شده است.