قاجاریان

در این اثر، تاریخ مشروطه و مشروطه‌خواهی از زمان قاجار تا کودتای رضاخانی درسال 1299 تحلیل و نتایج آن بازگو شده‌اند. نویسنده در تلاش است تا با مستندات و مدارک تاریخی به‌جامانده از آن دوران، چرایی و چگونگی شکست دولت مشروطه و در نهایت روی کارآمدن پهلوی را برای مخاطبان شرح دهد. هدف‌های کتاب پیش‌رو آشناکردن خوانندگان با شخصیت‌های مهم تاریخ معاصر ایران مثل «سید ضیا» و تقویت دانش تاریخی مخاطبان است.

این اثر با دغدغه فرار «مهرآور»، نوجوان 14ساله (شخصیت اصلی داستان) از زندان قجری آغاز می‌شود. مهرآور پس از فرار، برای دور شدن از خطر دستگیری به قصد دیدار مادربزرگ، راهی ولایت «پایاب»، روستای آباواجدادی خودش می‌شود. در طی راه و مقصد با چندین مشکل کوچک و بزرگ مواجه می‌شود. برای حل آن‌ها از پای نمی‌نشیند و در طول داستان جوهره‌ی شخصیت پویا و سازنده خودش را برای فائق آمدن بر مسائل نشان می‌دهد؛ اما سرانجامِ شیرینی برای نوجوان قصه رقم می‌خورد. مهرآور در پایان داستان به روستای مادربزرگش می‌رسد؛ روستایی که با کم‌آبی و خشکی قنات روبه‌رو شده و او... .

مجموعه‌ی «داستان فکر ایرانی»، سفری به گذشته‌ی سرزمین پررمز و راز ایران است. در این سلسله کتاب‌ها، که داستان فکر ایرانی را از دوران باستان تا عهد قاجار دربرمی‌گیرد، سعی بر آن است گزارشی خواندنی از فراز و نشیب‌های اندیشه در ایران ارائه شود. این کتاب، نهمین کتاب از این مجموعه است. در این کتاب بخشی از داستان دوره مشروطیت ارائه می‌شود، بخشی که در آن با چهره‌های برجسته این دوره آشنا می‌شوید. برخی از این چهره‌ها را نخستین روشنفکران ایران می‌دانند. در این اثر در کنار بحث درباره‌ فرهنگ، هنر، وقایع سیاسی و اجتماعی آن دوره، نگاه ایرانیان به اسلام، غرب و ایران باستان نیز مورد بحث قرار می‌گیرد.

بخش عمده این کتاب حاصل نشست‌های تخصصی «مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی» است که سال 1399 برگزار شد. این کتاب سعی دارد نقش و نفوذ انگلستان در پشت پرده سیاست ایران و وقوع کودتای 1299 را تحلیل کند.
در انتهای کتاب، تصاویری از اسناد مهم و چهره‌ افراد تأثیرگذار در این کودتا ارائه شده‌است.

اگر تاریخ را به گذشته سیاسی محدود نکنیم و آن را همه زندگی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی گذشته بدانیم، می‌توانیم بگوییم که آثار تاریخی، تمام نوشته‌هایی به شمار می‌روند که حاوی اطلاعات و تصویری کامل از گذشته‌اند. کتاب حاضر، هم دربردارنده اصول و قواعد آشپزی و فواید غذاهاست و هم رخدادهای سیاسی و البته فرهنگ‌نامه‌ای از آداب و رسوم، روابط اجتماعی و اصطلاحات عامه مردم ایران در دوران قاجار است.

این کتاب آموزش دختران در مدارس دوره قاجار و نهادهای آموزشی مربوط به آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد.نگارنده ابتدا تحولات آموزشی، فرهنگی و اجتماعی و جایگاه تعلیم دختران را از زمان فتحعلی شاه تا مظفرالدین شاه مورد واکاوی قرار می‌دهد. در ادامه، عوامل مؤثر بر تحول نظام آموزشی ایران، خصوصاً فعالیت‌های میسونرهای مذهبی را گوشزد می‌کند و در پایان به بررسی تأثیرات انقلاب مشروطه در شیوه دانش‌اندوزی دختران همت می‌گمارد. تأثیرات سیاسی- اجتماعی و فرهنگی مدارس دخترانه در امور جامعه دوره قاجار از موضوعالت جالب توجه در این کتاب به شمار می‌رود.

این کتاب شامل چند متن است که در کنار هم چیده شده‎اند و اصلی‎ترین‌‌شان، کتاب «احمد» است که «میرزا عبدالرحیم طالبوف تبریزی» در سال ۱۳۰۷ نگاشته است. این کتاب، درواقع یک فرهنگ‌نامه سه‌جلدی است که در قالب پرسش و پاسخ برخی از مهم‌ترین مفاهیم علمی، اجتماعی، تربیتی، تاریخی، فلسفی و مذهبی را بررسی می‎کند. او از داستان‌سرایی و خیال‌پردازی استفاده کرده است تا توجه مخاطب کودک و نوجوان را به آن جلب کند. به‌علاوه، هرجا که لازم دیده، حکایت‌های جذاب و آموزنده‌ای را چاشنی برنامه آموزشی خود کرده است. نویسنده به پرسش‌های فرزند خیالی خود، احمد، پاسخ می‌دهد. متن‎های افزوده کتاب، مقالاتی است در تشریح بیشتر اثر طالبوف، با هدف فهم بهتر آن.

هرات یکی از سرزمین‌هایی است که در دورۀ قاجار از ایران جدا شد. این کتاب پژوهشی در ابتدا نگاهی اجمالی به اوضاع ایران در عصر قاجار دارد. سپس شرحی کامل از وضعیت تاریخی و فرهنگی شهر هرات در دوره‌های گوناگون و در نهایت جدایی آن از ایران داده‌است. مطالب با جغرافیای تاریخی هرات آغاز می‌شود. افغانستان از مرگ نادر تا آقامحمدخان، خراسان و هرات مقارن ظهور آقا محمدخان، موقعیت استعماری انگلیس در منطقه، و هرات در دوره‌های فتحعلی شاه، محمدشاه و ناصرالدین شاه از جملۀ مباحث هستند.

آلکس بارنز یکی از مأموران عالی‌رتبۀ کمپانی هند شرقی است که در سال‌های 1831 تا 1833 میلادی به ایران و اطراف آن سفر کرده و سفرنامه‌ای سه‌جلدی در این‌باره نوشته‌است. کتاب حاضر ترجمۀ یکی از آن سفرنامه‌هاست که به نواحی ایران مربوط است. این سفرها به منظور شناسایی بیشتر مسیر و به‌دست‌آوردن اطلاعات دقیق‌تر دربارۀ ساختار حکومتی ایران و شخصیت‌های مؤثر کشور بوده‌است. بخش‌های کتاب به مسافرت در صحرای ترکمان‌ها، خراسان، ترکمانان حوالی دریای خزر و پایان مسافرت در ایران مربوط است.

موقعیت اقتصادی، استراتژیک و سیاسی خلیج فارس آن را به منطقه‌ای حساس تبدیل کرده‌است. با روی کار آمدن ناصرالدین شاه، این منطقه به عنوان آبراهی مهم مورد‌توجه قدرت‌های جهانی قرار گرفت و تحولات مهمی در آن به وقوع پیوست. اثر حاضر با استناد به کتاب‌های داخلی و خارجی، روزنامه‌ها، و اسناد و مقالات در صدد است تلاش‌های ناصرالدین شاه را به منظور تثبیت قدرت حکومت مرکزی برای اعمال حاکمیت بر بندرهای جنوب تبیین کند و به شرح چگونگی مقابلۀ او با قدرت‌های محلی و جهانی در منطقه بپردازد.