هنر و معماری اسلامی

این کتاب داستان زندگی یکی از مهم‌ترین ملکه‌های تاریخ ایران به نام گوهرشاد را با زبانی مناسب نوجوانان بازگو می‌کند. گوهرشاد همسر شاهرخ، پادشاه قدرتمند عصر تیموریان بود و در طول حیات خود فرمان ساخت مسجد گوهرشاد، چندین کاروانسرا و مدرسه را صادر کرد و از او آثار معماری بسیار مهمی به جا مانده است.

این کتاب ظاهر بیرونی و درونی بنای تاج محل در کشور هندوستان، ساختمان‌ها و منظره‌های طبیعی اطراف آن را شرح و تاریخچه این بنا را توضیح می‌دهد.
تاج محل، آرامگاه همسر شاه جهان است که در جوانی درگذشت و وصیت کرد تا در محلی باشکوه به خاک سپرده شود. این اثر از عجایب جدید هفت‌گانه جهان است و از نظر اهمیت و زیبایی هم‌ردیف دیوار چین قرار می‌گیرد.
در انتهای کتاب، سیر تاریخی تاج محل و افسانه‌های مربوط به آن آمده‌است.

یکی از مصالح دارای قدمت در ساخت ابنیه در ایران، خشت و آجر است. کتاب پیش رو در نه فصل تدوین شده است و در آن پیرامون تاریخچه آجر، آجرکاری و تیشه‌کاری، خشت و چینه و تحلیل آجر از منظر زیبایی‌شناسانه بحث می‌شود. مشخصات فیزیکی آجر، تحلیل عملکرد سازه‌ای آجر، عناصر سازه‌ای پایه با آجر یا همان آجرچینی‌های پایه و ابزار و وسایل مورد استفاده، از مباحث بخش‌های دیگر کتاب است. در انتها نیز نمونه‌هایی از آثار آجری معروف بررسی شده است.

در این کتاب سعی شده است تا با شناخت بیشتر فضاهای مسکونی معاصر و استفاده از اصول اسلامی، راهنمایی برای طراحی فضاهای مسکونی فراهم آید. تعریف معماری ایرانی-اسلامی، سیر تاریخی تحول مسکن در تهران، تعریف مسکن سنتی و تعریف مسکن از دیدگاه اسلام و قرآن از جمله مباحث کتاب است. همچنین نویسنده به مفاهیم معماری ایرانی-اسلامی در بناهای سنتی و شاخصه‌های این نوع از معماری، انواع مجتمع‌های مسکونی و اصول حاکم بر طراحی فضاهای سنتی نیز اشاره می‌نماید.

کتاب مصور حاضر در صدد معرفی کاربردی و عمومی هنر سوخت چرم، هنری اسلامی برای زیباسازی جلد و صحافی، است. در اثر پیش رو پس از تعریف هنر سوخت چرم، به روش تهیه و آماده سازی چرم، مقوا سازی، روش های انتقال نقش از جمله شیوه سوخت، شیوه معرق، لایه چینی یا نقاشی روی جلد اشاره می شود. هم‌چنین در بخش های پایانی این کتاب زندگی و آثار استادان این هنر و واژه‌نامه مرتبط به علاوه ضمایم، درج شده است.

منبت‌کاری شاخه‌ای از هنرهای سنتی، صنایع دستی و کنده‌کاری روی چوب است. تاریخچه تولید آثار چوبی در ایران به قبل از اسلام می‌رسد. نویسنده کتاب پیش رو با معرفی این هنر در روزگار تیموریان، در حقیقت به معرفی وضعیت دوره میانی - اسلامی این هنر دست یازیده است. در این اثر مصور نمونه‌های منبت‌کاری مسجد جامع بایزید بسطام، رحل قرآن تاشویی و در گور مقبره سمرقند و دیگر انواع منبت‌کاری از جمله قلم‌زنی و معرق و تیشه‌زنی بررسی شده است.

این‌ اثر ‌در ضمن‌ مقالاتی ‌به توضیح ‌اهمیت‌ هنر در تمدن ‌اسلامی ‌و شیعی ‌می‌پردازد. ازا ین ‌دید، در هنر شیعی‌شهود اوج‌ مقام ‌هنری ‌هنرمند است. هنر از یک‌ الهام ‌شروع‌ می شود و افتخار هنر شیعه تمسک‌ به ‌ولایت‌ ائمه ‌اطهار است. کتاب‌ در33مقاله ‌به معرفی هنر اسلامی ‌و شیعی ‌و بازخوانی ‌آموزه‌های آن‌ها در آثار مسلمانان ‌ایران‌ و همچنین‌ هنرمندان ‌پارسی‌ زبان‌ می‌پردازد.

این کتاب مجموعه‌ای‌ از مقالاتی است‌ که ‌نقش‌ عنصر اخلاق ‌را در اثر هنری بررسی ‌می کنند. در کشور ما منابع محدودی ‌در زمینه هنر و اخلاق منتشر شده اند. آنچه ‌در این اثر بیان می‌شود، مجموعه‌ای است ‌در پنج ‌فصل. هنر اخلاق ایرانی؛ اخلاق‌ و هنر سنتی؛ بررسی پیوند حسن، عشق و حزن؛ بهره‌های اخلاقی از هنرهای سنتی؛ موسیقی و هنجارهای ‌اخلاقی. نویسنده هسته اصلی ‌و جوهر جان دهنده به جامعه ‌ایرانی ‌را مقوله اخلاق می‌داند.

در تمدن ‌اسلامی، جلوه‌های ‌باشکوه ‌تاریخ ‌هنر و معماری ‌‌از ذوق‌ زیبایی‌‌شناسانه ‌هنرمندان مسلمان ‌و نوع‌ الهیات ‌آن‌ها در بُعد شهودی‌ برخاسته ‌است. در این باره ‌سؤالاتی‌ مطرح است، مانند اینکه آیا هنر و معماری ‌اسلامی‌ در فرم ‌و محتوا ‌مبانی ‌خاصی ‌دارد؟ یا آیا این‌ هنر صرفاً بر اساس رویکرد قبضی‌ فقه ‌و نه‌ بر اساس‌ قاعده ‌بسطی‌ تقریر، هر فرمی ‌را تحریم ‌یا تقلیدکرده است؟ فرض‌ بر این ‌است‌ که ‌بنیان ‌نظری‌ هنر، زیبایی‌ و معماری ‌در تمدن‌ اسلامی"نظریه قدر" است.