پهلوی

داستان درباره پسری به نام امیرحسین، نوجوانی اهل آبادان است که قبل از جنگ به همراه خانواده از آبادان به تهران مهاجرت کرده اند و ماجرای گم شدن برادر بزرگترش را در اواخر حکومت پهلوی تا ماجراهای رخ داده در سال های اول بمباران در تهران و آبادان را در قالب روایت اول شخص، یادداشت های روزانه و نامه های او به دختر عمه اش که به خارج از کشور مهاجرت کرده اند روایت می‌کند.

در میان انبوه نوشته‌های مورخان و نویسندگان حاضر در دوره رضاشاه و محمدرضاشاه و خاطره‌هایی که از نزدیکان آنان منتشر شده است و همچنین در میان اسناد و مدارکی که بعدها از سوی وزارت خارجه و سرویس‌های اطلاعاتی کشورهای حامی رژیم پهلوی انتشار یافته، ‌ اطلاعاتی وجود دارد که بازخوانی و بازیابی آن‌ها، حقایق بسیاری از حوادث، رخدادها و اقدامات دوره رضاشاه را آشکار می‌سازد. در این کتاب، پنج اقدام مهم رضاشاه شامل «ساخت راه‌آهن»، «ارتش نوین و متحدالشکل»، «امنیت و سرکوب گردنکشان»، «اقتدار و قاطعیت در اجرا و جلوگیری از دزدی‌ها»، و «نوسازی و مدرنیزاسیون ایران»، بررسی شده است.

آن‌ها که مباحث فکری و بحث‌های جدلی جامعه ایران در دهه‌های 1360 و 1370 را دنبال می‌کنند و با تقابل معروف فردیدی‌ها - سروشی‌ها یا به‌عبارت دیگر هایدگری‌ها - پوپری‌ها آشنا هستند، حتما با نام «محمد رجبی» (دوانی) آشنایی دارند. محمد رجبی یکی از مهم‌ترین شاگردان «احمد فردید» است که از جوانی و در دانشگاه محضر او و مهم‌ترین شاگرد بلافصل پیش از انقلابش «رضا داوری اردکانی» را درک کرده است. این کتاب، خاطرات محمد رجبی (دوانی) را از زمان تولد در سال 1328 تا سال 1355 دربرمی‌گیرد. کتاب بعد از مقدمه، از 57فصل تشکیل شده و آن‌طور که روی جلد آن نشان می‌دهد، به نظر، جلد اول، خاطرات مؤلف است و چنانکه محمد رجبی در مقدمه نوشته این متن به زمان آزادی سومین‌بار دستگیری او در شهریورماه سال 1355 ختم می‌شود.

این کتاب زندگی‌نامه رضاخان، قبل از به حکومت رسیدن و تبدیل‌شدن به رضاشاه، را روایت میکند. از موضوعاتی که نویسنده بر آن تاکید کرده است نقش و نفوذ دولت انگلستان در امور داخلی ایران، انجام کودتای 1299، براندازی حکومت قاجار و به قدرت رساندن رضاخان و تأسیس حکومت پهلوی هستند.
این کتاب تنها درباره دوره اول زندگی رضاخان، تولد تا کودتای 1299، توضیحاتی ارائه کرده است.

این کتاب در دو بخش افرادی را که از حکومت پهلوی دفاع می‌کنند، تحلیل و سپس آن‌ها را نقد می‌کند. بخش اول با مروری جریان‌شناسانه بر تحولات قبل و بعد از انقلاب، شرایط مردم و کشور قبل از سال 57 و انگیزه دوست‌داران پهلوی بابت دفاع از این سلسله را مطالعه می‌کند. در بخش دوم ادعای طرفداران حکومت پهلوی درباره ماهیت کودتای سوم اسفند و دولت رضاشاه که با کمک انگلیسی‌ها روی کار آمد را بررسی و ارائه می‌کند.

بخش عمده این کتاب حاصل نشست‌های تخصصی «مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی» است که سال 1399 برگزار شد. این کتاب سعی دارد نقش و نفوذ انگلستان در پشت پرده سیاست ایران و وقوع کودتای 1299 را تحلیل کند.
در انتهای کتاب، تصاویری از اسناد مهم و چهره‌ افراد تأثیرگذار در این کودتا ارائه شده‌است.

در این کتاب با توجه به شاخص‌های فکری، رفتاری و اقدامات «رضاخان» و «آیت‌الله مدرس»، نکات عبرت‌آموزی از تقابل میان آن دو بیان می‌شود. ایستادگی مدرس در برابر قدرت رضاخان که به قیمت جانش تسلیم نشد، از مباحث کلیدی این کتاب است که به مخاطبان کمک می‌کند دوست و دشمن و صحنه‌های کارزار و شیوه‌های روانی، اقتصادی و فرهنگی دشمنان را بشناسند.

این کتاب حاوی خاطرات «روح‌الله میرزایی» از دوران مبارزاتی‌اش در دوره پهلوی است که هم‌زمان با ملی شدن صنعت نفت، متولد شده است. او خاطراتش را از دوران کودکی آغاز می‌کند و پس از آن به‌شرح خاطراتش زمانی که 13ساله بوده و قیام مردم به رهبری امام خمینی (ره) در سال 1342 آغاز شده، می‌پردازد. در ادامه به فعالیت‌های دانشجویی و اولین دستگیری‌اش در حمایت از فلسطینی‌ها اشاره می‌کند و در صفحات پایانی کتاب به مبارزاتش در راه رسیدن به پیروزی انقلاب می‌پردازد.

الموت با توجه به موقعیت راهبردی و وضعیت آب وهوایی‌ و وجود منابع طبیعی خدادادی، دارای قلعه‌های متعدد و آثار باستانی بی‌شماری است. این منطقه مهم که در دوره مشروطیت، منطقه ارتباطی بین انقلابیون قروین و گیلان و مازندران بود، مورد هجوم روس‌ها قرار گرفت. پیامد حضور نیروهای بیگانه در این منطقه از سویی و نیروهای مستبد داخلی از سوی دیگر، در وضعیت اقتصادی و اجتماعی منطقه آثاری به جا گذاشت. نویسنده کوشیده است حوادث تاریخی منطقه الموت را در عصر مشروطه تا پایان پهلوی اول، از جنبه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مورد بررسی قرار دهد.

کتاب حاضر مروری تاریخی بر زندگی نامه و رویکردهای سیاسی- فرهنگی محمد مسعود، ر وزنامه‌نگار جسور و جنجال برانگیز عصر پهلوی و مدیر مسئول هفته‌نامه «مرد امروز» است. نویسنده سرشناس کتاب، علی ابوالحسنی (منذر) کوشیده است ابعادی تازه از سرشت و سرنوشت مسعود را مورد واکاوی قرار دهد. در این کتاب افزون بر زندگی‌نامه مسعود برخی از نوشته‌های ضد استبدادی (بیشتر علیه رضاخان) و ضد استعماری (علیه آمریکا، انگلیس، روس‌ها و صهیونیست‌ها)او آورده شده است و همچنین تقابل او با برخی شخصیت‌های مذهبی و همراهی با او برادران لنکرانی و بالاخره علل و عوامل ترور او مورد بررسی قرار گرفته است.