علوم تربیتی

یکی از نیازمندی‌های اساسی والدین و معلمان در تربیت و پرورش اخلاقی کودکان برقراری ارتباط سالم با آن‌هاست که مهم‌ترین زمینه رشد و پرورش اخلاقی آن‌ها را فراهم می‌کند. بهترین معیاری که بر اساس آن تربیت و کیفیت پرورش اخلاقی کودکان را می‌توان ارزیابی کرد، شبکه ارتباطی اعضای خانواده است. کتاب حاضر نقش ارتباط، روش‌های ارتباط با کودکان و نوجوانان، مراحل شکل‌گیری مقررات اخلاقی در کودکان و نوجوانان و نقش ارزشیابی تحصیلی در شخصیت کودکان را بررسی می‌کند.

یکی از اساسی‌ترین مسائلی که امروزه در محافل علمی و آموزشی جهان مطرح است، تربیت و پرورش انسان است. از دیدگاه اسلام، تربیت مجموعه روش‌هایی است که از ابتدای تولد و حتی پیش از آن، باید به کار برد تا استعدادهای نهفته در وجود انسان، رشد مناسب را پیدا کرده و در مسیر الهی قرار گیرد. کتاب حاضر، درصدد است والدین و مربیان را با روش تربیت و هدف آن از دیدگاه اسلام آشنا کند.

تربیت معلم و دستیابی به ارزش‌های والای انسانی و راهبری و راهنمایی با رویکرد دینی در نظام تعلیم و تربیت از طریق مدرسه مطلوب امکان‌پذیر است. اینکه مدرسه مطلوب چگونه شکل می‌گیرد؟ مبانی آن چیست؟ شاخصه‌ها و ویژگی‌های مدرسه مطلوب چه مواردی است؟ و اهداف و برنامه‌های آن به چه سمت و سویی می‌رود؟ از جمله سؤالاتی است که کتاب «مدرسه مطلوب: مبانی، شاخصه‌ها، اصول و روش‌ها» قصد دارد به آن بپردازد.

هر دوره سنی از زندگی کودکان ویژگی‌های مختص خود را دارد که والدین و مربیان باید نسبت به این ویژگی‌ها اطلاع داشته باشند. در دوره‌های نخست زندگی، تربیت کودکان به صورت غیرمستقیم صورت می‌پذیرد. از نظر متخصصین هفت سال اول زندگی با رشد کلامی کودکان مواجه هستیم که کودک با ضمیری پاک، آماده پذیرش هر نوع کلامی بدون دانستن معنا و مفهوم آن می‌باشد، کودک زیر 7 سال تأثیرپذیری بالایی دارد و به همین دلیل تربیت در دوره هفت سال اول زندگی از اهمیت بالایی برخوردار است و بسیاری از والدین و مربیان در این زمینه دغدغه و پرسش دارند که چگونه می‌توانند یک نقش مؤثر در تربیت کودکان خود داشته باشند. کتاب حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش‌ها با استفاده از مبانی دینی و با توجه به روایات معصومین می‌باشد.

کتاب «الفبای زندگی؛ خواندن و نوشتن به مثابه‌ی زیستن»، تلاشی در تحلیل فرهنگی و اجتماعی خواندن و نوشتن است. در این اثر، نویسنده با نگاهی جامعه‌شناختی، از خواندن و نوشتن صرفاً به‌عنوان ابزارهای سوادآموزی یاد نمی‌کند، بلکه آنها را بنیان‌های اصلی تجربه‌زیستی و برقراری ارتباط با جهان می‌داند. کتاب مجموعه‌ای است از یادداشت‌هایی که نشان می‌دهد چگونه نوشتن و خواندن، نه یک مهارت فنی، بلکه بخشی از فرایند انسان‌شدن، اندیشیدن و زیستن است. نویسنده از خلال تجربه‌های شخصی، خاطرات آموزشی و تأملات نظری، به این می‌پردازد که چگونه کلمات، کتاب‌ها، و نوشتارها بخشی از حافظه‌ی جمعی و ساختار فرهنگی ما را می‌سازند. زبان کتاب، تحلیلی است و رویکردی تازه به مسئله‌ی سواد و فرهنگ ارائه دهد؛ رویکردی که بر پیوند میان آموزش، هویت، فرهنگ و تجربه‌ی زیسته تأکید دارد.

اندکی تأمل می‌تواند ما را به این اندیشه برساند که کودکان، اگر چه کوچک‌اند، لیکن از هر بزرگی، بزرگ‌تر، شریف‌تر و والامقام‌ترند! در حقیقت آنان «عالی‌جناب»‌اند. کودکان در مسیر رشد خود مراحل متعددی را می‌گذرانند. خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «و قد خلقکم اطوارا» ما شما را مرحله به مرحله آفریدیم. بدیهی است هر کدام از مراحل تربیت، نیازها و اقتضائات تربیتی خاص خود را دارد. هفت سال اول به سبب آنکه پایه و اساس تربیت است، از اهمیت خاصی برخوردار است. به همین دلیل نویسنده این کتاب به سراغ مهم‌ترین و کلیدی‌ترین نکات تربیتی مربوط به این دوران رفته است.

تاب‌آوری یعنی حفظ تعادل زندگی در مشکلات و گذر از سختی‌ها، همراه با رشد و پیشرفت. ما باید بتوانیم در جهان پر هرج و مرج امروز برای ایجاد یک زندگی خوب بسیار تاب‌آورتر از مردمان گذشته باشیم. تاب‌آوری مهارتی قابل آموزش دیدن است؛ بنابراین در کتاب حاضر به موضوع تاب‌آوری به‌عنوان یک مهارت پرداخته شده و مؤلفان تلاش کرده‌اند ضمن طرح موضوعات کلی پیرامون مفهوم تاب‌آوری مربیان را با این مهارت آشنا کنند. درواقع مؤلفان در پی این هستند که با کمک مربیان مهارت تاب‌آوری را به شکلی درست به نوجوانان بیاموزند و این مهارت را در آن‌ها ارتقا بدهند.

کتاب حاضر به صورت یک کتاب مرجع برای ارتباط مؤثر نگارش شده است. این کتاب در کنار کتاب داستانی کندوی ارتباط مؤثر نقش مکمل را بازی می‌کند و می‌تواند برای ارتقای سطح علمی معلم برای تدریس کتاب داستان استفاده شود. از آنجایی که بهتر است آموزش مهارت در بستر فعالیت باشد در ادامه بازی و فعالیت کاربردی در اختیار مربیان قرار داده شده است. این کتاب یک کتاب تعاملی است و در پایان کتاب، بخشی برای ارزیابی رشد مهارت نوجوان قرار داده شده‌ ست.

در قرن 21 آموزش مهارت‌های اجتماعی به کودکان، به ویژه در میهن عزیزمان ایران، ضرورتی مبرم دارد. در حال حاضر در تمام برنامه‌های معتبر دنیا که برای شکوفایی استعدادها در نظر گرفته شده، ‌ آموزش مهارت‌های اجتماعی شاخصی کلیدی است. کتاب حاضر با 9 فصل شیوه‌های ارتباط مؤثر، افزایش اعتماد به نفس، جرئت‌ورزی، مدیریت استرس، ‌تفکر خلاق، حل مسئله، تحمل ناکامی و کنترل خشم را آموزش می‌دهد.

این کتاب روایتی علمی است که بر پایه چندین سال کوشش پژوهشی شخصیتی متخصص در عرصه برنامه‌ریزی درسی تولید شده که خود در امور برنامه‌‎ریزی درسی ایران طی سه دهه گذشته نقش داشته و رخدادهای آن را از نزدیک تجربه کرده است. تاریخ برنامه‌‎ریزی درسی در ایران کوششی پژوهشی است که تلاش دارد ضمن شرح تاریخی وقایع و دستاوردها، اثری دانشگاهی را برای آموزش تاریخ برنامه‌‎ریزی درسی فراهم کند تا برای تدریس درس «تاریخ مطالعات برنامه درسی» دوره کارشناسی ارشد برنامه‌‌ریزی درسی مفید واقع شود.