هدیه‌های آسمان

کتاب شهید ثانی با نام «منیةالمرید فی آداب المفید و المستفید» کتابی است ارزشمند که دکتر سیدمحمدباقر حجتی آن را ترجمه کرده‌است. کتاب حاضر ترجمۀ آن کتاب ارزشمند است که به تازگی تجدید چاپ شده است. این نسخه نسبت به نسخۀ قبلی که در سال ۱۳۵۹ چاپ شد، خطایابی شده و منابع و مآخذ احادیث و روایات و آثار استخراج شده‌اند. بعضی احادیث و روایات توضیح داده شده‌اند و فهرستی از کتاب‌های تعلیم و تربیت اسلامی و تاریخ آن در کتاب آمده‌اند.

ارتباط کلامی درست با دیگران، مهم‌ترین مهارت در روابط اجتماعی است. انتخاب واژه‎ها و جمله‌های مؤدبانه هنگام گفت‌وگو، کلیدی‌ترین ابزار تعامل سازنده در اجتماع است. این کتاب فرصتی فراهم می‎کند تا گوش و چشم و زبان کودکان با عبارات و کلمات مؤدبانه خو بگیرند و این واژه‌ها و جمله‌ها به راحتی در گفت‌وگو‌های روزمره آن‌ها وارد شود. پدر و مادر باید متن‌های کتاب را برای کودکان بخوانند و کشف نقاط خالی را به فرزند خود بسپارند. تشکر، عذرخواهی، خوش آمدگویی، احوالپرسی و تحسین و تشویق ازجمله موقعیت‌هایی هستند که در این کتاب به آن‎ها توجه شده است.

حدیث حوزه‌های گوناگون و متنوعی را دربرمی‏‌گیرد و درباره مسائل مختلفی با ما سخن می‎گوید. یکی از مهم‌ترین این موضوعات، سبک زندگی و رفتارهای درست در صحنه‌های گوناگون زندگی است. حدیث در این زمینه نکات بسیاری را به ما می‎آموزد. کتاب حاضر شیوه نویی را در عرضه احادیث به کار گرفته و مصادیق عینی احادیث را توضیح داده است. این کتاب حاوی دویست حدیث است. در هر صفحه، داستان کوتاهی برای هر حدیث آورده شده است. «باتقواترین مردم کسی است که حق را بگوید، چه به سودش باشد، چه به زیانش»، «به صورت حیوانات نزنید؛ زیرا آن‌ها حمد و تسبیح خدا را می‏‌گویند» و «خوشرویی کینه را می‌‏برد»، ازجمله این احادیث است.

در دین اسلام به بهداشت و پاکیزگی توجه زیادی شده است. صدها حدیث زیبا و گران‌بها درباره بهداشت و نظافت وجود دارد. در این کتاب، چهارده حدیث ساده و کوتاه ارائه شده است. در چند صفحه اول کتاب مطالبی درباره عبادت، ورزش، محیط زیست، تغذیه آورده شده و سپس توضیحاتی درباره رابطه هرکدام از این موارد با سلامتی ارائه می‎شود. در هر صفحه، زیر هر حدیث، دوبیت شعر آمده است. ژولیدگی، حمام رفتن، گرفتن ناخن و مسواک زدن ازجمله موضوع‌هایی است که درباره آن‌ها حدیث‌ آمده است.

با توجه به اینکه پیامبر خدا درباره حفظ چهل حدیث سفارش فرموده‌اند، ما نیز از میان هزاران حدیثی که ایشان فرموده‎اند، چهل حدیث ساده و کوتاه را انتخاب کرده‌ایم تا با خواندن و حفظ این مجموعه، به سنت پسندیده حفظ چهل حدیث عمل شود. حدیث‌های انتخاب شده درباره موضوعات گوناگونی است. هر حدیث با دو بیت شعر کوتاه و یک تصویر همراه است. «به یاد خدا باش»، «دعا کلید رحمت خداست»، «خوش‌اخلاق باش»، «از مهمان پذیرایی کنید» و «هم‌نشین خوب، نعمت است»، از جمله این حدیث‌هاست.

اهل بیت (ع)، یعنی حضرت فاطمه (س) و امام علی (ع) و امامان که فرزندان ایشانند. اهل بیت پیامبر (ص) مانند خود ایشان، معصوم هستند و از سوی خداوند برای راهنمایی انسان‌ها انتخاب شده‎اند. سخنان اهل بیت (ع)، گل‎های گران‌بهایی هستند که در سراسر دنیا مثل و مانندی ندارد. از میان این سخنان، چهل حدیث را انتخاب کرده‎ایم که با شعری کوتاه و تصویری زینت داده شده است. شایان ذکر است که کنار هر حدیث توضیحاتی ارائه شده است. « نماز ستون دین است»، «دعا بلا را از ما دور می‏‌کند» و «سلام پیش از سخن گفتن است»، ازجمله این احادیث است.

در مجموعه «باغ گل محمدی»، چهل حدیث از پیامبر اکرم (ص) ارائه شده است که درباره پنج موضوع مختلف است. خدادوستی، مهربانی، پدر و مادر، دانش و بهداشت. برای هر موضوع نیز هشت حدیث آورده شده و هر حدیث همراه شعری و تصویری رنگین است. «ستون دین نماز است»، «رمضان ماه خداست»، «به یکدیگر هدیه دهید تا دوستدار هم شوید»، «بهشت زیر پای مادران است» و «ناخن‌های خود را کوتاه کنید»، ازجمله این احادیث است.

دین اسلام دین محبت و مهربانی است که افزون بر مهربانی با انسان‌ها، به مهربانی با حیوانات نیز توجه ویژه‌ای کرده است. در این دین توصیه‌های فراوانی درباره حیوانات وجود دارد. در کتاب «مهربانی با حیوانات»، مؤلف 50 حدیث و روایت را گردآورده و کوشیده است با زبانی ساده، محتوای آن‌ها را برای مخاطب کودک توضیح دهد.

آداب معاشرت، به مجموعه رفتارهایی گفته می‌شود ‌که افراد باید متناسب با شرایط خود رعایت کنند. آداب معاشرت، راهی برای جذب دیگران نیز به شمار می‎آید. در این کتاب، با بهره‌مندی از نظرات پیشوایان دینی، به ‎ویژه رسول اکرم(ص) در «نهج‎الفصاحه» و حضرت علی(ع) در «غرر‌الحکم» و نیز تأمل در آیات قرآن کریم، نکاتی از آداب معاشرت اجتماعی و از جمله خوش‌اخلاقی، سلام کردن، آراستگی ظاهر، دوستی، مدارا کردن و... بیان می‎شود.

دوران کودکی مهم‎ترین و تأثیرگذارترین دوره زندگی انسان است که طلایی‎ترین بخش آن تا قبل از هفت‎سالگی است و بقیه عمر، برداشت میوه‎هایی است که در این دوران کاشته می‌شود. بنابراین، والدین و مربیان باید با چگونگی شکل‏‌گیری هویت دینی و روش‌های تربیت دینی و عوامل و مراحل آن آشنا شوند تا بتوانند کودکانی با هویت دینی مطلوب و مورد رضایت حضرت صاحب‎الزمان (عج) تربیت کنند. کتاب حاضر حاوی سه فصل است با نام‌های: «عوامل مؤثر بر شکل‌گیری هویت دینی در کودکان»، «مراحل شکل‏‌گیری هویت دینی در کودکان» و «روش‌های اثرگذار بر شکل‏‌گیری هویت دینی در کودکان».