شعر

این کتاب شامل ترکیب‌بندهایی است که درباره امام رضا (ع) سروده شده است. قالب این ترکیب‌بندها کهن است که امروزه کمتر کاربرد دارد؛ اما در مقایسه با دیگر اشعار رضوی، از بعضی جهات امروزی هستند و ویژگی‌هایی مانند روانی زبان و دور بودن از تشدید و تنافر در کلام را دارند. از جمله موضوعاتی که شاعر به آن‌ها پرداخته، هجرت ناخواسته امام به خراسان است. همچنین سعی کرده تا در هر بند، به فرازی از تاریخ و رویدادها و معجزات آن حضرت اشاره کند.

کتاب شامل 20 شعر درباره امام رضا (ع) است. این اشعار در قالب غزل و مثنوی سروده شده‌اند و درباره عشق به امام، خصوصیات اخلاقی ایشان، زیارت، استجابت دعا در حرم و... است. از جمله این اشعار می‎توان به شعر روح استجابت، تا آخرین نفس، سلطان خوبی‌ها و غزلی از حضور اشاره کرد. در شعر تب جنون از «علی گردویی» آمده است: «در بین محبانش اگر گم هستم، پیدا شده امام هشتم هستم ـــ حاجت ندهد اگر مرا حرفی نیست، تنها نگران حرف مردم هستم... »

این کتاب شامل 25 شعر مذهبی درباره زندگی امام رضا (ع) است. شعرها در قالب غزل سروده شده است و اغلب بین 5 تا 14 بیت دارد. موضوع اصلی اشعار بیان عواطف و احساسات و ذکر زیبایی و کمال معشوق است. برخی از اشعار به پیشگاه حضرت معصومه (س) تقدیم شده است. در شعر «بذر اشک» آمده است: « مشتاق دشت گندمم، آری کبوترم ــ بالاتر از خیال تو اما نمی‌پرم، صیادها ز صید دلم دست می‌کشند، از من که بچه آهوی صیاد دیگرم... »

مجموعه اشعار کتاب درباره حضرت زینب (ع) سروده شده است. در پایان کتاب بخشی به نام «نوحه‌ها» آورده شده که اشعار آن درباره «عصر عاشورا» و نوحه‌های «حضرت مسلم»، «حضرت رقیه»، «حضرت حُر» و... است. شعرها در قالب مثنوی، قصیده و غزل است. در بخشی از اشعاری که درباره حضرت زینب سروده شده است، آمده: « دلش دریای صدها کهکشان صبر، غمش طوفان صدها آسمان ابر ــ دو چشم از گریه همچون ابر خسته، ز دست صبرِ زینب، صبر خسته ـــ صدایش رنگ و بویی آشنا داشت، طنین موج آیات خدا داشت»

«آیین و مکتب هر جامعه‌ای به مراتب بیشتر از هر جریان دیگری در شعر آن روزگار ثبت شده است و این امر نشان از اهمیت موضوع و تأثیرگذار بودن آیین و مکتب، در دل جوامع است.» مجموعه اشعار این کتاب درباره روزهای «تاسوعا» و «عاشورا» و همچنین درباره پسران امام حسین (ع)، «حضرت علی‌اصغر» و «حضرت علی‌اکبر»، سروده شده است. قالب شعرها مثنوی، غزل و قصیده است.

«از دیرباز، شعر، آیینه اندیشه‎ها و باورهای جامعه بوده است. اعتقادات مردم زمان متفاوت را در سیمای شعر آن زمان به روشنی می‌توان مشاهده کرد.» بخش اول کتاب «مصیبت‌نامه» نام دارد که به نثر است و توضیحاتی درباره «مسلم‌بن عقیل»، خروج «امام حسین (ع)» از مدینه و ورود ایشان به کربلا، زندگی «حُر» و... می‌دهد. بخش‌های بعدی، سرگذشت افرادی که در بخش اول توضیح داده شده، به نظم کشیده است.

کتاب حاضر مجموعه اشعاری درباره فردوسی، شاهنامه و داستان‌های آن است. از جمله موضوعاتی که به آن‌ها اشاره شده، می‌توان آغاز شدن شاهنامه با نام خدا، درس توحید فردوسی و زبانی که میراث اوست را نام برد. همچنین به داستان هفت‌خان رستم، سیاوش، جوان شجاع و پاکی که از آتش عبور کرد، کاوه آهنگر که ضحاک را شکست داد و سهراب که به دست پدرش، رستم، کشته شد، توجه شده است.

در برخی از مقاطع زمانی نمی‌توان بعضی از سخنان را به آسانی به زبان آورد، به همین دلیل از زبان طنز و لفافه‌گویی استفاده می‌شود. این زبان، زبانی است که در حکایت‌های بهلول نیز دیده می‌شود که گزیده‌ای از آن در کتاب حاضر ارائه شده است. در این حکایات از فضای جامعه به تندی نقد می‌شود. هدف این مجموعه تقویت قدرت بیان کودکان و نوجوانان و نیز استفاده بهینه از قوه عقل و تدبیر است.

اشعار این کتاب سروده‌هایی از شاعران معاصر، درباره امام رضا (ع) است. در این اشعار ضمن اشاره به خصوصیات اخلاقی امام، حرم و کبوترهای آن توصیف شده و درباره آداب زیارت توضیحاتی ارائه می‌شود.

کتاب شامل سروده‌هایی به زبان آذری، از محمود قاضی‌زاده خسروشاهی، است. این اشعار در قالب‌های مثنوی و غزل و با عناوینی مانند نصیحت، ارباب و رعیت، هدف، ولایت و قصاص سروده شده است. او از آرایه‌های ادبی گوناگون لفظی و معنوی استفاده کرده است.