دینی

نوشتار پیش رو درصدد است ریشه تضادهای اجتماعی در میان مسلمانان را از نظر تاریخی ردیابی کند. نگارنده با بررسی سیر تحولات دنیای اسلام از زمان بعثت پیامبر اکرم (ص) تا ولایت امامان شیعه و جانشینان ایشان در دوره‌های گوناگون سعی در شناسایی ریشه‌های مشترک تاریخی برای شناخت بهتر هویت اسلامی و دینی و رسیدن به وحدت بیشتر داشته است.

شناخت امامان و پیامبران و شخصیت‌های تأثیرگذار جهان اسلام برای علاقه‌مندان با رجوع به کتاب‌های معتبر دینی و منابع دست اول میسر می‌شود. در این کتاب زندگی‌نامه و مهم‌ترین رویدادهای زمان قبل و بعد از خلافت حضرت علی (ع) با استناد به آیات قرآن و احادیث اسلامی تشریح شده است. در هر بخش علاوه بر شرح وقایع، متن عربی آیه یا حدیث همراه با ترجمه آن درج گردیده است.

بررسی سازوکار دعوت اسلامی و دینی یک مطالعه بین‌رشته‌ای را طلب می‌کند و این نوع مطالعه از جمله مشکل‌ترین رویکردهای کنونی در حوزه‌های علم است. در این کتاب جنبه‌های گوناگون و تعاریف و راه‌های تبلیغات اسلامی و دعوت دینی با نگاه همه‌جانبه به علوم انسانی و ارتباطات بررسی و تشریح شده است. نگارنده در موارد لزوم، مطالب را با آیات قرآن مستند کرده است.

نگارنده طی مباحث این کتاب سعی دارد پرسش‌های اساسی در حوزه فلسفه، حقوق و سیاست را پاسخ دهد. وی در گام نخست در باب دلایل نیاز به دولت‌ها بحث کرده و در ادامه، کارکردهای حکومت و وظایف آن را تشریح کرده است. در بخش پایانی کتاب نیز نقش و جایگاه مردم در حکومتی که بر پایه اندیشه علوی بنیان نهاده شده را شرح و بسط داده است.

در تاریخ اسلام شاهد صحنه‌های مختلفی از رویارویی هدایت و ضلالت، عزت و ذلت، وحدت و تفرقه و حق و باطل بوده‌ایم. در این اثر تلاش گردیده تا با مطالعه دقیق تاریخ بیست و سه ساله رسالت پیامبر اکرم (ص)، نمونه‌هایی از مواجهه چهره‌ها در آن دوران سرنوشت‌ساز گردآوری و تدوین گردد و هر یک از موقعیت‌ها بررسی شود.

در طول تاریخ تفکر اسلامی، وحی به عنوان دریافت پیام از سوی خدا مطرح بوده و پیغمبر پیام الهی را با همان مضمون و کلامی که از خداوند دریافت می‌کرده، به دیگران می‌رسانده است. برخی دیگر معتقدند که پیامبر فقط دریافت‌کننده وحی نبوده، بلکه نقش تولیدکنندگی در وحی داشته است. نویسنده در این کتاب نظریه دوم را تجزیه و تحلیل کرده و با زبانی ساده و بی‌پیرایه، اما مستدل به نقد این نظریه کوشیده است.

نماز راهی است برای درمان غفلت و نیز راه عبادت و بندگی خداست. کتاب حاضر می‌کوشد در شش فصل دربارۀ نماز و چگونگی اقامۀ آن و نیز تأثیر نماز اطلاعاتی به مخاطب بدهد. محتوای مطالب کتاب در این فصل‌ها خلاصه شده‌اند: «عبادت» شامل ریشه‌ها، تأثیر و ابعاد آن؛ «نماز» شامل مطالبی دربارۀ چرایی نماز، واجبات نماز، مبطلات نماز و چیستی تشهد. «آثار نماز» شامل آثار بهداشتی-تربیتی، اخلاقی- تربیتی، عرفانی- فکری واجتماعی- سیاسی؛ «نماز در آیینۀ قرآن» شامل نماز جمعه، نماز در زمان جنگ، انفاق در حال نماز و ...؛ «قصصی از نماز» و «نیم نگاهی به نماز اهل سنت».

کتاب با تکیه بر هم‌راستایی عشق و عقل تلاش کرده تا ثابت کند که پرداختن به اندیشه و خردورزی به معنای نفی عشق و عشق‌ورزی نیست. در این راستا نه‌تنها عوامل رشد و پرورش اندیشه بیان شده، بلکه پیامد‌ها و کارکردهای اندیشه‌ورزی در رسیدن به اهداف گوناگون نیز تشریح شده است. یکی از مهم‌ترین اهداف این کتاب روشن کردن مسیر تکامل و کشف حقیقت بر انسان است.

در رویکردی تحلیلی و با تعمقی ویژه بر کتاب «نهج‌البلاغه» نوشته سیدرضی، ژرفای نگاه امام علی(ع) به موضوع دنیا و دنیاپرستی تشریح شده و مبانی اخلاقی و عزت در دنیا و آخرت بررسی و سبب آن تذکر داده می‌شود. همچنین کتاب یادآوری می‌کند که راه رسیدن به این عزت، داشتن شخصیت کامل انسانی است که با ایجاد صفاتی چون زهدورزی، دانش‌اندوزی توأم با عمل، آزادگی و آزادمردی و عبرت از احوال گذشتگان همراه است.

در تعالیم اسلامی همواره هدف از خلقت بندگان، تکامل انسان‌ها در جهت عبودیت و قرب الهی معرفی شده است. در این کتاب پس از بررسی مفهوم قرب الهی و عوامل مهم رسیدن به این مرتبه، ویژگی‌ مقربین و آثار و پاداش آنها در دنیا و آخرت تشریح شده است. مباحث کتاب با استناد به منابع مستند حدیث و قرآن تدوین شده است.