شاعران

هفت اورنگ جامی آکنده از مباحث انسان‌شناسی و عرفان اسلامی است. مبانی کلیدی انسان شناسی در مکتب عرفان و اصطلاحات مهم دیگر در درمجموعۀ حاضر بررسی شده اند. این کتاب جلد دوم از این مجموعه‌ است. جلد دوم، در فصل اول، مباحث کلیدی انسان‌شناسی، اعم از مقام عقل، جزوی بودن عقل، مقام ولی و اهل بیت، ارکان ولایت را مطرح‌می‌کند و به طور مفصل شرح می‌دهد. در فصل دوم نیز اصطلاحات پربسامد عرفانی در هفت‌اورنگ (فقر، فنا، صبر، شکر، ذکر، عدل، رضا، جبر و اختیار) مطرح شده‌اند.

در این کتاب که از مجموعه کتاب‌های «قطره و دریا» است، زندگی «نیمایوشیج» در قالب دو داستان کوتاه، با نام‎های «فرزند کوهستان» و «کماندار برگزیده» ارائه شده است. «علی نوری» متخلص به نیمایوشیج در سال ۱۲۷۶ در «یوش» متولد می‌شود. او در سال ۱۲۹۹ در ۲۳ سالگی اولین شعر بلندش را چاپ می‌کند. نیما پدر شعر نو در ایران است.

نظامی عروضی سمرقندی نویسنده و شاعر قرن ششم و معاصر خیام است. کتاب «چهارمقاله» از مهم‌ترین آثار او و یکی از کتاب‌های مجموعۀ چندجلدی «ادبیات ایران، از دیروز تا امروز» است که کتاب اصلی را به طور مختصر معرفی می‌کند. هر یک از چهار مقالۀ کتاب در بخشی جداگانه آمده‌است. ابتدا موضوع بخش معرفی شده و سپس حکایت‌های مربوط به آن بخش، به زبان فارسی روان امروزی آمده‌اند.

خیام نیشابوری حکیم، عارف، سیاستمدار، دانشمند و شاعر خراسانی در نجوم آنقدر سرامد بود که تقویمی به نام جلالی ترتیب داد. البته او به شعر و شاعری‌اش مشهور است. کتاب حاضر یکی از کتاب‌های مجموعۀ چندجلدی «ادبیات ایران، از دیروز تا امروز» است که به شرح زندگی خیام، رمز‌گشایی و شرح رباعیات او، و سپس شرح رباعیات پرداخته‌است. نقاشی‌هایی نیز مطالب را همراهی می‌کنند.

وحشی بافقی از شاعران طراز اول مکتب «وقوع» بود. این مکتب بر حقیقت‌گویی استوار است. زبان سادۀ شعر و نحوۀ بیان ماجرا به‌گونه‌ای است که واقعی به نظر می‌رسد . کتاب حاضر نمونه‌هایی از غزل‌ها، قصیده‌ها، قطعه‌ها، ترکیب‌بندها، ترجیع‌بند‌ها، رباعی‌ها و مثنوی‌های شاعر را دربردارد. او تقریباً در همۀ قالب‌های شعری فارسی طبع‌آزمایی کرده است. در ابتدای کتاب وحشی به طور مختصر معرفی شده و سپس دربارۀ جایگاه و سبک شعری او چند خطی آمده است. در ادامه، اشعار او، همراه با توضیح کلمات مهم، گنجانده‌شده‌اند.

حکیم عمر خیام، فیلسوف، دانشمند و ادیب ایرانی، از چهره‌هایی است که ما ایرانیان به داشتن آن افتخار می‌کنیم. در این کتاب که یکی از کتاب‌های مجموعۀ «صد کتاب خوب» است، حدود 55 رباعی از 162 رباعی اصیل خیام که تبلور دقیق‌ترین اندیشه‌های این شاعر است، در هشت موضوع مطرح شده‌اند. کتاب به دو زبان انگلیسی و فارسی نگارش یافته و هر رباعی با ترجمه به نثر فارسی روان و نیز ترجمه به انگلیسی آمده‌است.

حافظ شاعری است که جنبه‌های شخصیتی و اندیشه‌های او بیش از دیگر شاعران مورد بحث بوده است. در چهار فصل این کتاب نویسنده می کوشد نظرات مطرح دربارۀ حافظ را نقد و بررسی کند تا شخصیت راستین او را بیشتر بشناساند.جایگاه حافظ در ادبیات فارسی عنوان فصل اول است و نویسنده برای شناساندن او به مخاطب، نمونه‌هایی از اشعار بزرگان دربارۀ او را آورده است. عرفان حافظ با مثال‌هایی از دیوان او فصل دوم کتاب است. در فصل سوم نیز مفهوم شراب در دیوان او بررسی و روشن می شود. فصل آخر به طنز حافظ پرداخته است.

خاقانی از جمله شاعران ایرانی بود که تأثیر قرآن و آیات آن در اشعارش بسیار است. اثر حاضر با توجه و محورقرار‌دادن همین موضوع تدوین شده است. در ابتدا نویسنده زندگی خاقانی و سبک شعری و رفتار او را بررسی می‌کند و دربارۀ آثار، مذهب و هم‌عصران او توضیحاتی می‌دهد. سپس در فصل اول تعریف اصطلاحاتی ادبی را می‌آورد که خاقانی در اشعارش به‌کار برده است؛ مثل اشاره، کنایه، ایما و رمز. در بخش دوم آیاتی از قرآن آمده‌اند که در اشعار خاقانی به آ‌ن‌ها اشاره‌ شده‌است.

فرخی سیستانی شاعری بود که در قصیده‌سرایی همچون سعدی در غزل‌سرایی جایگاه والایی دارد. شعر او نرم و ساده و روان است و حشو و زائده ندارد. اشعار او سرشارند از تشبیه و استعاره. او تقریباً در همۀ قالب‌های شعری فارسی طبع‌آموزی کرده است. در ابتدای کتاب حاضر فرخی سیستانی به طور مختصر معرفی شده و سپس دربارۀ جایگاه و سبک شعری او چند خطی آمده است. در ادامه، اشعار او همراه با توضیح نویسنده در بارۀ ابیات گنجانده‌شده‌اند.

اولین بخش از کتاب «اسکندرنامۀ نظامی» شرف‌نامه نام دارد. زندگی‌نامه‌ای خیالی دربارۀ اسکندر و رسیدن او به مقام پیامبری.خود اسکندرنامه بخش آخر از مجموعۀ «پنج گنج نظامی است. نظامی در استفاده از واژگان و در قصه‌گویی چنان با مهارت عمل‌کرده است که مخاطب باور می‌کند اسکندر همان «ذوالقرنین »قرآن است.در کتاب حاضر ، نویسنده دربارۀ اسکندر، تولد و پادشاهی، جنگ‌ها، ویرانی آتشکده‌های ایران زمین، رفتن اسکندر به غار کیخسرو و هندوستان و ری و خراسان، جنگ‌های اول تا هفتم اسکندر با روسیان، رفتن او به ظلمات و بیرون آمدن از آن و در نهایت بازگشت او به روم سخن گفته است.