هویت انقلابی

پرداختن به فرهنگ جهاد و شهادت‌طلبی برای مخاطب کودک و نوجوان ظرافت‌هایی دارد که در روایت صحیح و دقیق و داستان‌سرایی توسط پدیدآورندگان آنها باید مورد توجه قرار گیرد. کتاب «سه روایت از حاج ابراهیم میرشکاری معروف به عموصیاد» همان‌طور که از نامش پیداست، شامل سه روایت و داستان از دفاع مقدس و دفاع از حرم است که با دقت در کوتاه‌کردن سخن در عین حفظ حرف و هدف اصلی، این گنجینه ارزشمند فرهنگ جهاد و شهادت را موجب حیات جامعه می‌شود به نوجوانان منتقل می‌کند.

در تاریخ ایران اسلامی، دهه شصت و سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، در دل خود نهادهایی را پرورش داد که علاوه بر نو بودن، دستاوردهای کم‌نظیری در حوزه‌های مختلف برای کشور و انقلاب داشت، که یکی از آن‌ها «نهاد‌ امور تربیتی» است. کتاب «سلوی» خاطرات شفاهی سلوی فلسفی، معلم پرورشی دهه شصت است. این کتاب، روایت یک مهاجرت اجباری، از عراق تا ایران، است. تبیین زندگی ایشان، دریچه‌ای نو و متفاوت از حیات زن تراز انقلاب اسلامی را به روی ما می‌گشاید و نشان می‌دهد او نیز مثل بسیاری از بانوان سرزمین ایران، در کورۀ زندگی آبدیده شده و در فراز و فرودهای انقلاب، راهش را پیدا کرده است.

برای هر ملتی که رؤیای پیشرفت دارد، آگاهی از مسیر طی‌شده و داشته‌هایی که موجب شده تا او بایستد و با افتخار به آن‌ها، مسیر پیش‌رو را طراحی و طی کند، ضروری است. یکی از این گنجینه‌ها، انسان‌هایی هستند که با زمان‌شناسی دقیق، در راه حفظ و دفاع از خاک میهن، جان خود را فدا کرده‌اند. یکی از راه‌های کسب این آگاهی، مطالعه زندگی‌نامه شهدا و ایثارگران در قالب تاریخ شفاهی و تاریخ‌نگاری است. کتاب «همسایه حیدر» نمایی از صفحات جدید انقلاب‌اسلامی با عنوان مدافعان حرم را برای خواننده روایت می‌کند. این کتاب روایت‌هایی کوتاه از زبان خانواده و هم‌رزمان محمدرضا حسینی‌مقدم است که مجاهدت‌های این سرباز مخلص انقلاب‌اسلامی را در دوران‌های دفاع‌مقدس و دفاع از حرم بازگو می‌کند.

کتاب«ما و عروسک پارچه‌ای» داستانی جذاب و نمادین است که به تأثیر جنگ و کشمکش‌های اجتماعی و مذهبی بر زندگی انسان‌ها می‌پردازد. روایت از زبان ابوعمر، یک ترکمن اهل‌تسنن، بیان می‌شود که همراه با ابوجعفر، یک راهنما، مأموریت خاصی را در شهری ویران انجام می‌دهند. این دو شخصیت در ساختمانی دوازده‌طبقه مستقر می‌شوند تا تحرکات دشمن را رصد کنند. در کنار آن‌ها، عروسکی پارچه‌ای، خانواده‌ی ایزدی و اهالی اندکی که از اهل‌تسنن و شیعه هستند، در این ویرانه باقی مانده‌اند. در این بین دشمن هر لحظه نزدیک‌تر می‌شود و سایه شوم خود را بر شهر می‌اندازد…

دفاع از حرم، درست مانند دفاع مقدس، نرم‌افزار پیشرفت انقلاب اسلامی است. یکی در داخل مرزهای ایران اسلامی و دیگری در خارج از مرزها و در نقطه‌ای که صدای مظلومی شنیده می‌شود و ایثار در آن تجلی می‌یابد. تنها تفاوت‌شان، زمانه این دو است که خوانش آن‌ها را برای نوجوان و جوان امروزی ملموس‌تر می‌کند. انسان‌هایی معمولی مانند خودمان، اما با آرمان‌های بلند و مقدس، کیلومترها دورتر از مرزهای جغرافیایی، مرز انسانیت را تعریف کرده و در برابر تجاوز ظالمان ایستاده‌اند و خود، نقطه اتصال رحمت الهی به بشریت شده‌اند. کتاب «اردیبهشت اتفاق افتاد»؛ حاوی جزئیات وقایع زندگی شهید سلیمانیان است که از زبان خانواده، دوستان و هم‌رزمان او به ثبت رسیده است و می‌تواند در الگوسازی ملموس و باورپذیر برای نوجوان و جوان ما نقش‌آفرین باشد.

برخی انسان‌ها با تغییر محیط کار و زندگی، سبک زندگی‌شان تغییر کرده است و با توجیه همرنگ جماعت‌شدن، باورهایشان نیز تغییر می‌کند. اندک‌اند کسانی که در پیکار با نفس، پیروز میدان جهاد اکبر می‌شوند. شهید علی‌محمد قربانی یکی از مبارزان پیروز این عرصه است که پس از دوران دفاع مقدس، با ورود به عرصه مدیریتی کشور، ذره‌ای از باورهایش فاصله نگرفت و نشان داد می‌توان با وجود دسترسی‌های نامحدود به اموال عمومی در مسندی مانند بانک، بیت‌المال را برای خود مردم هزینه کرد و با پاک‌دستی و روحیه انقلابی‌گری در هر نقطه‌ای که ایستاده، آنجا را مرکز عالم بداند و برای دفاع از انقلاب اسلامی سرباز تربیت کند. برآیند مجموعه خاطرات تدوین‌شده در این کتاب، تصویری است از مردی است که به جهان‌بینی توحیدی رسیده و سبک زندگی‌اش را با چارچوب‌های اسلام انقلابی تنظیم کرده است.

کتاب «مدافعان فرهنگی حرم»، مجموعه‌ای از گفتارها و مقالات تحلیلی درباره‌ی ضرورت‌های فرهنگی، اجتماعی و فکری در دوران پساجنگ سوریه ارائه می‌دهد. نویسنده و گردآورندگان تلاش کرده‌اند با نگاهی آینده‌نگر و مسئولانه، به موضوعاتی چون بازسازی فرهنگی، مقابله با تهاجم فکری، تولید محتوا، حضور مؤثر رسانه‌ای و تقویت باورهای مردمی در فضای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بپردازند. هدف کتاب روشن‌سازی نقش فعالان فرهنگی در تداوم جبهه مقاومت در عرصه‌ی اندیشه و روایت‌سازی پس از نبردهای نظامی است. نثر کتاب تحلیلی و توصیه‌محور است و مخاطب را به مشارکت در صحنه‌ی فرهنگیِ پساجنگ دعوت می‌کند.

تربیت فرزندان و نسل تراز انقلاب اسلامی از دغدغه‌های اصلی والدین و مربیانی بوده است که با ارزش‌های انقلابی آشنا هستند و دغدغه دارند فرزندان‌ و متربیان‌شان در زمانه جنگ شناختی و احاطه رسانه‌ای طواغیت زمان، با الگوی اصیل انقلاب اسلامی که بر مبنای باورهای انسان‌ساز اسلام ناب استوار است، تربیت کنند. کتاب «مثبت 57» مجموعه‌ای از خاطرات و تجربیات والدین و مربیانی است که با دغدغه‌های عمیق، تلاش کرده‌اند تا فرزندانشان را بر اساس ارزش‌های انقلاب اسلامی تربیت کنند. این اثر نه‌تنها به اقدامات و ایده‌های این افراد در زمینه‌ تربیت نسل انقلابی می‌پردازد، بلکه خاطراتی از دوران کودکی و نوجوانی خود آن‌ها را نیز بازگو می‌کند، که چگونه به انقلاب اسلامی دل‌بستند و با آن عجین شدند. این روایت‌ها فرصتی برای تأمل و تفکر در مورد شیوه‌های تربیت دینی و انقلابی فراهم می‌کند.

کتاب روایت زندگی و خاطرات شهیدحاج‌اکبر شیرازی فرمانده یگان دریایی لشگر 17 علی بن ابی‌طالب (ع) می‌باشد. طلبه‌ای که در دوجین مسئولیت‌های نظامی‌اش خوش درخشید. کمیته انقلاب‌اسلامی دهبید استان فارس را پایه گذاشت. فرماندهی گردان تبوک در عملیات بیت‌‏المقدس را بر عهده داشت؛ مسئول آموزش پادگان 21 حمزه تهران و پادگان شهدای خیبر قم بود و اوج درخشش این طلبه در عملیات کربلای 4 با شهادتش رقم خورد. این روایات ناب، بخشی از زندگی جهادی حاج‌اکبر شیرازی می‌باشد.

کتاب حاضر روایتگر سفری پر ماجرا به لبنان و تجربه‌های نویسنده از دل جنگ و بحران‌های این کشور است. نویسنده در این اثر با توصیف حال و هوای کشور لبنان و مردم مقاوم آن، تصویری زنده و تأثیرگذار از زندگی و ایستادگی در شرایط سخت ارائه می‌دهد. او دیدار خود با سیدحسن نصرالله را که در سال 2003 انجام شده است، روایت کرده و همچنین به سفرش پس از طوفان الاقصی در همان سال پرداخته است. علاوه بر آن، با نگاهی تاریخی به مقاومت فلسطین و مسئله صهیونیسم، به معرفی چهره‌های شاخص جبهه مقاومت نیز می‌پردازد. در بخش‌هایی از این سفرنامه، تجربه‌های نویسنده در مواجهه با بمباران‌ها، شهادت‌ها و شرایط نابسامان لبنان، به‌ویژه پس از شهادت سیدحسن نصرالله، روایت شده است. این اثر با جزئیات دقیق، به‌گونه‌ای به ترسیم بحران‌ها و رشادت‌های مردم لبنان می‌پردازد که مخاطب را با واقعیت‌های ملموس این مقاومت آشنا می‌کند.