تاریخ

این کتاب ادامه کتاب‌ دوم، جلد اول از کتاب «تاریخ علم در فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» است که در آن به معرفی دانشمندان و اندیشمندان دانش ریاضیات و نجوم در جهان اسلام و آثار مسلمانان در این زمینه براساس کتابی از یاولوونا ماتویوسکایا پرداخته می‌شود.

«تاریخ علم» به معرفی اجمالی برخی از کتابخانه‌های مهم منطقه خاورمیانه و اروپا که دارای نسخه‌های خطی عمده هستند، پرداخته است. در ادامه، کتاب گزارشی از موجودی و تعداد تقریبی نسخه‌های خطی آن‌ها ارائه داده و نیز درباره موجودی نسخه‌های خطی تاریخ علم و فهرست‌های اختصاصی علوم متفاوت بحث کرده است.

این اثر به شناخت، طبقه‌بندی و مفاهیم علوم در تمدن عظیم اسلامی اختصاص دارد و در آن به فراخور مجال به علوم ریاضی، نجوم و شیمی پرداخته و نقش و سهم مسلمانان در رشد و بالندگی این علوم بازشناسی می‌شود.

در این کتاب طبقه‌بندی و مفاهیم علوم در تمدن عظیم اسلامی در علوم جغرافیا، معماری، موسیقی و کشاورزی بررسی شده است و نقش مسلمانان در تکامل این علوم و به سبب آن، تمدن اسلامی آشکار می‌شود.

کتابشناسی در دنیای امروز به عنوان یک علم شناخته شده مطرح است و عالمان این علم یعنی کتابشناسان از قدیم از مقبولیت و اهمیت خاصی برخوردار بوده‌اند و هریک از آنان سهم به‌سزایی در شکل‌گیری تمدن اسلامی ما داشته و دارند، کتاب پیش‌رو به معرفی، آثار و کارنامه علمی یکی از مشاهیر کتابشناسی معاصر ایران می‌پردازد.

نشر کتاب در ایران با سابقه دویست ساله از جمله صنوف تاثیرگذار فرهنگی است که نقش پررنگی در دوره‌های مختلف زمانی در عرصه‌های گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ... داشته است. کتاب پیش‌رو، معرفی، زندگی حرفه‌ای، آثار و کارنامه علمی محمود کاشی چی را به تصویر کشیده است.

نویسنده تاریخ سه هزار ساله مصر باستان را در طرحی خلاصه و ساده بررسی کرده است. در این مطالعه اکولوژی و ساختار اجتماعی مصر باستان بررسی و داستان واقعی پشت پرده مقبره‌ها بازگو می‌شود. همچنین نقش زنان مصری در رشد و سقوط تمدن مصر واکاوی شده است. در پایان، 10 مصرشناس مطرح معرفی شده و نقش آن‌ها در تبیین فرهنگ مصر باستان شرح داده می‌شود.

در این کتاب تاریخ پرفراز و نشیب ایران از دورة باستان تا دوران معاصر در ساختاری نو و در قالب 100 مقالة کوتاه بازخوانی می‌شود. در این مقاله‌ها، 10 تن از فرمانروایان و سرداران ایرانی به ترتیب دورة فعالیت معرفی می‌شوند، تصویرهای کتاب گوشه‌هایی از تمدن و فرهنگ ایرانی را به نمایش می‌گذارند. گاه‌شمار تاریخ ایران نیز به کتاب پیوست شده است.

مظفر بختیاری، ایران‌شناس، چین‌شناس و استاد دانشگاه تهران و پکن در این کتاب معرفی می‌شود و زندگی حرفه‌ای او، با بررسی فعالیت‌های ایشان در دو حوزه «تألیف» و «نشر» مورد بررسی قرار می‌گیرد. بختیار خالق آثاری چون «زندگی‌نامه استاد مؤیدالدین طغرایی»، «ترجمه کتاب» و «علف» از مریان سی کوپر است. در ادامه کتاب به معرفی برخی از آثار او به ترتیب تاریخ انتشار پرداخته می‌شود.

در اثر پیش‌رو، زندگی حرفه‌ای عبدالحمید ابوالحمد، حقوق‌دان، سیاست‌شناس و استاد برجسته دانشگاه تهران بازخوانی می‌شود. نخستین فعالیت‌های کتاب‌شناسانه وی در پاریس شکل گرفت. او علاوه‌بر کتاب‌شناسی تمدن ایرانی در زبان فرانسه، صاحب سبک ترجمه در حوزه‌های تخصصی حقوقی و سیاست بود. از این‌رو در کتاب حاضر، آثار وی در بخش‌های مختلف این دو حوزه مورد مطالعه قرار می‌گیرد.