داستان

ضرب‌المثل‌هایی که امروزه به کار می‌بریم، اغلب ریشه در داستان یا روایتی کهن یا شری از شاعری قدیمی دارند و دانستن این ریشه‌ها به درک بهتر و دقیق‌تر ما از ادبیات عامه کشورمان کمک می‌کند. نویسنده کتاب حاضر پس از تحقیق و تفحص در منابع کهن ادبی، حکایت نهفته در پس 31 ضرب‌المثل را به زبان فارسی امروزی برگردانده و به مخاطبان ارائه کرده است. بسیاری از این ضرب‌المثل‌ها به زمان پادشاهان کهن و یا حتی پیامبر(ع) بر می‌گردند.
برخی از این ضرب‌المثل‌ها: سنگ مفت، گنجشک مفت، تا کور شود هر آن‌که نتواند دید؛ از دماغ فیل افتاده.
بازنویسی حکایتهای مربوط به ضرب المثلها دارای حسن انتخاب است و همگی رگه هایی از طنز نوجوان پسند را در دل خود دارند

مجموعه‌ی «مَثل‌ها و قصه‌هایشان» به 12ماه‌ سال بخش‌بندی شده و هر داستان آن، شامل مَثلی ایرانی است و در دل هر داستان یکی، دو ضرب‌المثل گنجانده شده‌ و بچه‌ها را با ضرب‌المثل‌های ایرانی، آشنا می‌کند. پرداختن به این قصه‌ها، به تقویت هویت ایرانی فرزندانمان کمک می‌کند و میان زندگی امروز آن‌ها و ریشه‌های دیروزشان پُلی عاطفی برقرار می‌کند، تا ریشه‌های دیرپای فرهنگ این دیار در یاد آن‌ها همواره تازه بماند. در این کتاب، 31داستان ویژه‌ی «ماه تیر» روایت می‌شود که کودکان هر شب می‌توانند یکی از این قصه‌ها را بخوانند.

کودکان دوست دارند که شب‌ها هنگام خواب قصه‌ای بشنوند و با خیال‌پردازی درباره آن داستان به خواب بروند. حال تصور کنید قصه‌ای که برای فرزندتان می‌خوانید داستانی با ریشه‌های تاریخی و ادبی باشد و هرکدام از آن‌ها به ضرب‌المثلی نیز تبدیل شده باشند. این کتاب روایت‌کننده همین داستان‌هاست و سعی دارد دلیل و ماجرای چگونه به وجودآمدن برخی از ضرب‌المثل‌ها را بازگو کند.
کتاب حاضر سی ضرب‌المثل را شرح داده است و نام برخی از ان‌ها عبارت‌اند از: دسته گل به آب داده؛ علی بونه‌گیر؛ هرچه نصیب است یا همان می‌دهند.

ضرب‌‌المثل‌هایی که روزانه در گفت‌وگوهایمان از آن‌ها استفاده می‌کنیم سرگذشت و داستانی دارند که به دوره‌ای تاریخی مثل زمان شاه عباس صفوی، حضرت سلیمان و... یا کتابی نسبت داده شده‌اند. کتاب حاضر داستان این ضرب‌المثل‌ها که سازنده بخشی از ادبیات غنی فارسی هستند را گردآوری کرده و به نثر امروزی برگردانده است. این کتاب 29 داستان دارد که هرکدام دلیل به وجودآمدن ضرب‌المثلی را بیان می‌کنند. برخی از این ضرب‌المثل‌ها عبارت‌اند از: عطایش را به لقایش بخشیدم؛ از هفت‌خان رستم گذشته؛ کره را روغن کرده.

مثل در ادبیات ما جایگاه ویژه‌ای دارد. هر مثلی به خودی خود تاریخ فشرده‌ای است که مردم امروز را به ریشه‌های فرهنگی گذشته‌ کشورمان پیوند می‌زند. مثل‌ها بسیار ارزشمندند، زیرا عمری به درازای عمر انسان دارند. هر مثلی تاریخ و قصه‌ شیرینی دارد که از نوع زندگی، ‌ باورها و آداب و رسوم اجداد ما پرده برمی‌دارد و به ما امکان می‌دهد که با تکیه بر تجربه‌های پیشینیان بهتر زندگی کنیم. کتاب حاضر، جلد دیگری از مجموعه "مثل ها وقصه‌هایشان" است و شامل قصه‌ها، افسانه‌ها، مثل‌ها، حکایت‌های طنزآمیز و... می‌باشد که پایه و اساس همه یک ضرب‌المثل است.

یکی از شیعیان برای دیدار با امام صادق(ع) به شهر مدینه آمد. از ابتدای ورودش به شهر مردم به او گفتندکه محال است مأموران خلیفه بگذارند او با امام(ع) دیدار کند و آن‌ها با خفقان شدید و سخت‌گیری بر رفت‌آمدهای امام صادق(ع) نظارت می‌کنند. مرد با وحشت و ناامیدی به سوی منزل امام(ع) راه افتاد. او در بین راه متوجه علاقه مردم به امام(ع) شد و در آخر راه اتفاقی جالب برایش افتاد ...

ضرب‌المثل‌ها تاریخ فشرده و نمایانگر داستانی کهن هستند که نقل به نقل به ما رسیده‌اند. در پس هر مثلی، قصه و حادثه‌ای نهفته است. کتاب حاضر سعی دارد داستان چرا و چگونه به‌وجودآمدن مثل‌ها را برای مخاطب بازگو کند. این کتاب سی داستان دارد و هر داستان روایت‌گر پیشینه یک ضرب‌المثل است.
برخی از ضرب‌المثل‌های آمده در این اثر عبارت‌اند ار: تخم‌مرغ دزد، شترمرغ دزد می‌شود؛ دوستی با مردم دانا نکوست؛ آن دنبه را گربه برد؛ از آتشی که افروختم خودم سوختم.

گفتار ما مردم فارسی‌زبان با ضرب‌المثل و حکایت‌ها پیوند خورده است و در سخنانمان مثل و شعر کاربرد زیادی دارد. پشت این ضرب‌المثل‌ها ماجرایی وجود دارد و براساس آن اتفاق این مثال‌ها به‌وجود آمده‌اند. کتاب حاضر در پی روایت‌کردن همین ماجراهاست که از دل آن‌ها ضرب‌المثل‌ها عنوان شده‌اند.
نویسنده با مطالعه ادبیات عامه کهن و اشعار شعرای پارسی‌گو، ریشه و سرآغاز به وجودآمدن برخی از ضرب‌المثل‌ها را روایت کرده است.
به طور مثال، اصطلاح «خروس بی‌محل» که به افراد وقت‌نشناس گفته می‌شود، طبق اطلاعاتی که نویسنده به دست آورده است به زمان پادشاه افسانه‌ای ایران، کیومرث، برمی‌گردد.

ضرب‌المثل‌هایی که در موقعیت‌های گوناگون استفاده می‌کنیم، تاریخچه و داستانی دارند و از دل واقعه‌ای به وجود آمده‌اند. نویسنده اثر حاضر، با مطالعه منابع ادبی و تاریخی، به سرچشمه تولد 31 ضرب‌المثل دست‌یافته و آن‌ها را در این کتاب گردآوری کرده است.
تعدادی از این ضرب‌المثل‌ها که نحوه به وجودآمدن آن‌ها عنوان شده‌اند عبارت‌اند از: کلاهش پس معرکه است؛ نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود؛ دوقورت و نیمش باقی‌ست؛ زبان سرخ سر سبز می‌دهد برباد.
فهرست این کتاب براساس شب‌های مرداد است و برای هرشب یک قصه در نظر گرفته شده است.

داستان حاضر درباره مردی است که کار نمی‌کند و مخارج خانه و خانواده‌اش را تأمین نمی‌کند. او همیشه در بیابان‌ها و خرابه‌ها به عبادت خدا می‌پردازد. مرد تصور می‌کرد کارش ثواب دارد و خدا و امام صادق(ع) از او راضی هستند، اما زمانی که دوستانش نزد امام صادق(ع) رفتند و ماجرا را بازگو کردند، امام(ع) کار مرد را سرزنش کرد و با روایت‌کردن نقل‌قولی از پیامبر اسلام(ص) این روش را اشتباه دانستند.
کتاب حاضر سعی دارد خوانندگانش را به اهمیت کارکردن، ارزشمندی تلاش و تأمین مخارج آگاه کند.