زبان و ادبیات فارسی

در امریکا مانند بسیاری از کشورها نویسندگان برای نشان دادن اعتراض‌ها و مخالفت‌هایشان به فرم‌های ادبی نظیر داستان کوتاه، رمان، شعر و نمایشنامه روی آورده و می‌آورند. اگرچه در جامعه امریکایی تقریبا همیشه نویسندگان مخالف وضعیت، وجود داشته است؛ اما گاهی مخالفت‌ها شکل جریان به خود گرفته و آثاری را با درون‌مایه‌های اعتراضی به‌وجود آورده است. در این کتاب، جریان‌های مخالف و اعتراضی در امریکا مانند ادبیات ضدبرده‌داری، ادبیات سوسیالیستی، جنبش هنری سیاه‌پوستان، نویسندگان جامعه‌گریز به همراه معرفی برخی از آثار در این جریان‌ها، بررسی می‌شود.

در این کتاب، ابتدا کلیاتی درباره جایزه نوبل ادبیات ارائه می‌شود؛ در این بخش مباحثی مانند داستان شکل‌گیری نوبل ادبیات، چگونگی گزینش نوبلیست‌ها، جدول زمانی انتخاب آثار، و...، مطرح می‌شود. سپس حیات ادبی نوبلیست‌ها از اولین برنده نوبل، «سولی پرودوم» تا آخرین برنده نوبل، «باب دیلن» مرور می‌شود. در پایان، نوبل و نوبلیست‌ها در نگاهی کلی، ارزیابی می‌شوند و تعلقات فکری و ادبی ایشان به مکاتب «باروک»، «کلاسیسم ادبی»، «پارناس»، «سمبولیسم»، «دادائیسم»، «رئالیسم» و...، مورد توجه قرار می‌گیرد.

مطالعه چندباره اشعار «سلمان هراتی»، به‌وضوح پرده از این حقیقت برمی‌دارد که او در ساحت معرفت‌شناسی، با شکایت از عقل و لنگ‌دانستن کمیت آن، معتقد به معرفت قلبی و روحانی بود و این‌ نوع معرفت را از دیگر انواع معرفت برتر می‌داند و خطابات بسیار او با «دل» در دیوان اشعارش، حاکی از آن است که وی بر این امر دست یافته بود که بدون معرفت قلبی، دست آدمی از رسیدن به دامان حقیقت کوتاه است. این کتاب، نگاهی به اشعار سلمان هراتی از منظر عرفان است. نوشتاری که بر آن شده است تا درونی‌ترین لایه‌های ذهن و فکر سلمان را براساس گزاره‌های به‌ اثبات‌رسیده در سنت عرفانی واکاوی کرده و اشتراکات لفظی و مفهومی را بازنمایی کند.

در این کتاب، شرحِ‌حال و آثار شاعران ایران زمین از ابتدا، یعنی سده سوم تا قرن حاضر به تفکیک ارائه می‌شود که از میان آن‌ها می‌توان به «ابواسحاق جویباری»، «فیروز مشرقی»، «ابوشکور بلخی»، «شاکر جلاب»، «امیرخسرو دهلوی»، «نظیری نیشابوری»، «هاتف اصفهانی»، «محمدعلی بهمنی»، و...، اشاره کرد.

«اسکندرنامه» یکی از آثار نظامی‌گنجوی، شاعر مشهور ادبیات کلاسیک فارسی است که زندگینامه خیالی «اسکندر کبیر، سردار مقدومی» را شامل می‌شود. بخش دوم اسکندرنامه، «اقبالنامه» یا «خردنامه» نام دارد که بحث‌های فلسفی و حکمت‌های اسکندر را با هفت ‌فیلسوف بزرگ دربرمی‌گیرد. این‌ بحث‌ها و درواقع قصه‌ها در قالب افسانه سروده شده‌اند. نویسنده در کتاب پیش‌ِرو، اقبالنامه‌ی نظامی‌گنجوی را برای نوجوانان ساده‌نویسی کرده است.

بخش نخست این کتاب «خشت اول» بوده که در آن آشنایی با آرایه‌های ادبی و مهارت‌های راهبردی تست‌زنی، بیان شده است. این کتاب، دربردارنده‌ دو کتاب بوده که کتاب نخست شامل بخش آرایه‌های ادبی و قالب شعری است. پس از آموزش هر مبحث، تمرین‌هایی با عنوان «دست‌گرمی» ارائه شده و در پی آن‌ها تست‌ آمده است که هرچه پیش می‌رویم این پرسش‌ها شکل ترکیبی به خود می‌گیرند و در پایان تست‌های جامع ترکیبی الگوبندی‌شده، قرار دارد. کتاب دوم شامل دو بخش تاریخ ادبیات «درس‌به‌درس» و تاریخ ادبیات «جامع و دسته‌بندی‌شده» است.

کتاب پیش رو درباره عبدالرحمن جامی، شعر و آثار اوست. او در نگارش بهارستان به گلستان سعدی نظر داشته است و البته انشایی ساده‌تر از شاعر شیراز دارد. بهارستان جامی در هشت روضه با موضوعات و حکایات گوناگون نگاشته شده است. در اثر حاضر 63حکایت دیده می‌شود. سخت‌ترین روز، اشتباه اسکندر، آفتابه دزد، وزارت یا تجارت، توبه، کودک زرنگ و... از جمله عنوان‌ حکایت‌های موجود است. آن‌چه در اینجا دیده می‌شود استفاده از نثر ساده امروزی در بازنویسی و بازآفرینی مطالب برای فهم همگانی و سریع خواننده، به ویژه مخاطب نوجوان است. شخصیت‌های حاضر در این حکایت‌ها معمولا از پادشاهان، غلامان، درویشان، تاجران، خلفا گرفته تا حیواناتی مانند موش، سگ گله، شتر و کبوتر است. آن چنان که در گلستان نیز هست، در بهارستان هم در کنار هر متن منثور، ابیاتی در تایید یا تکمیل اثر نوشته شده است.

این کتاب مشتمل بر پنج حکایت از کتاب «سیاستنامه»، اثر «خواجه نظام‌الملک» با عنوان‌های «خیانت راست روشن»، «عضدالدوله و قاضی خائن»، «حکایت پارچه‌فروش و مردان کوهستان»، و... است. این حکایت‌ها شامل پندواندرزهای خودِ خواجه نظام‌الملک در زمینه راه‌ورسم فرمانروایی، کشورداری، اخلاق، و سیاست پادشاهان است.

«مفتون امینی» از شاعران معاصر ایران است که شعرهای کلاسیک و قدیمی، بی‌وزن و نوپردازانه را در کارنامه ادبی خود، ثبت کرده است، و از آنجایی که اصلیتی آذربایجانی دارد اشعاری به زبان ترکی نیز سروده است. «دریاچه»، «کولاک»، «انارستان»، «عاشقلی کروان»، «تاکستان احتمال»، «سپیدخوانی روز»، «عصرانه در باغ رصدخانه»، «من و خزان و تو»، و «شب هزار و دو» عناوین برخی از آثار اوست. این کتاب، گزیده‌ای از اشعار ایشان است.

این کتاب تصحیح «محمدعلی فروغی» از کتاب «گلستان سعدی» است. این کتاب، مجموعه‎‌ای از اشعار و حکایت‌های پندآموز اخلاقی است. در این اثر سخنان و اشعاری نغز از سعدی شیرازی درباره سیره پادشاهان، اخلاق درویشان، فضیلت قناعت، فواید سکوت و خاموشی، عشق و جوانی، ضعف و پیری، آثار تربیت و آداب صحبت کردن آمده است. در هر یک از موضوعات فوق، ابتدا حکایتی نقل شده و سپس اشعاری در رابطه با آن موضوع سروده شده است. در پایان نکاتی ظریف و لطیف به‌صورت نظم و نثر که هر کدام از آن‏‌ها اشاره به مطلبی اخلاقی و حکمت‏‌آمیز دارد، ذکر شده است.