علوم تجربی

درون بدن انسان، سیستم جالبی قرار دارد، به نام اسکلت که از تکه‌های سفید و محکمی که سرِ هم شده‌اند، به وجود آمده است. به این تکه‌ها «استخوان» می‎گوییم. وظیفه بعضی از استخوان‌ها محافظت از اعضای نرم و ضربه‌پذیر بدن، مانند ریه‎ها و قلب است. ستون استخوانی که از پشت بدن بالا آمده است، «ستون فقرات» نامیده می‌شود. استخوان‌ها شکل‎ها و اندازه‎های مختلفی دارند. حیوانات نیز به استخوان نیاز دارند... .

کتاب حاضر درباره عضو هیجان‌انگیز بدن، چشم، است. چشم‌ها در جلوترین قسمت سر قرار دارند؛ چون بهترین قسمتی است که می‎توان همه‌جا را خیلی خوب دید. بعضی از حیوانات دوطرف سرشان چشم دارند تا بتوانند به راحتی هرچیزی که می‎خواهد آن‌ها را بگیرد، ببینند. قسمت رنگی چشم، «عنبیه» نام دارد و نقطه سیاه وسط چشم، «مردمک» که اندازه آن با شدت نور تغییر می‎کند. گاهی اوقات کودکان بیماری تنبلی چشم پیدا می‌‏کنند و... .

این کتاب از مجموعه کتاب‌های «شناخت سنگ‌ها» است و «فسیل‌ها» نام دارد. نویسنده ابتدا درباره فسیل‌های شگفت‌انگیز توضیح می‎دهد؛ سپس جاهایی را معرفی می‌کند که می‌توان فسیل پیدا کرد. همچنین درباره چگونگی شکل گرفتن فسیل‌ها صحبت می‎کند و سپس از سوخت‌های فسیلی می‎گوید. اکثر فسیل‌های یافت شده، جانورانی هستند که در اقیانوس زندگی می‏‌کردند. شرایط برای محافظت و نگهداری فسیل در اقیانوس‌ها، بهتر از روی زمین است. وقتی جانوران و گیاهان می‌میرند، در اعماق اقیانوس‌ها غرق و در گل و لای کف اقیانوس مدفون می‎شوند و... .

مگس یک سطل آشغال متحرک است و خیلی حال به‌هم زن! استعداد ویژه‌ای در راه رفتن روی سقف دارد و غذای مورد علاقه‌اش آشغال است. نویسنده در این کتاب با زبانی طنز، اطلاعاتی درباره انواع مگس‌ها، طبقه‌بندی آن‌ها، گونه مگس خانگی، ویژگی‌های ریخت‌شناسی آن‎ها، چشم‌های مرکب این حشرات، رژیم غذایی و چرخه زندگی و امکان انتقال بیماری توسط این حشرات را توضیح می‎دهد. این نخستین عنوان از مجموعه هفت جلدی حال به هم زن هاست.

این کتاب جلد چهارم از مجموعه «حال به‌هم زن‌ها» است. نویسنده در این کتاب علمی، به زبان طنز، اطلاعاتی درباره چرخه زندگی «لیسه‌ها» ارائه می‌کند. او می‌گوید لیسه‌ها همان حلزون‌های بی‌صدف هستند که استعداد ویژه‌شان در تبدیل پسماند طبیعت و ویژگی منحصربه‌فردشان، جمع شدن شاخک‌هایشان است. لیسه‌ها از سوراخی که کنار بدنشان قرار دارد، نفس می‌کشند و غذای مورد علاقه‌شان گیاه و قارچ است.

قیافه حال به‌هم زن‌ها یا کارهایشان ممکن است واقعاً حال ما را به‌هم بزند؛ اما وقتی درباره‌شان بخوانیم و بیشتر آن‌ها را بشناسیم، انگشت به دهان می‎مانیم که چطور این موجودات کوچولو یک دنیا شگفتی دارند. مثلاً همین کرم که 120 میلیون سال پیش، هم‌زمان با دایناسورها روی کره زمین ساکن شده است و سابقه طولانی‌تری از انسان‌ها دارد! او خاک را شخم می‌زند و برای گیاهان آماده می‌سازد و زباله‌های طبیعت را بازیافت می‌کند، برخلاف ما انسان‎ها که همیشه زباله تولید می‌کنیم.

جلد هفتم از مجموعه «حال به‌هم زن‌ها»، شامل نکاتی علمی و آمیخته به طنز درباره وزغ‌هاست. وزغ نوعی قورباغه است؛ اما ویژگی‌های خاص خودش را دارد. وزغ‌ها میلیون‌ها سال پیش در آمریکای جنوبی زندگی می‎کردند. بیش از پنج هزار نوع وزغ و قورباغه در جهان وجود دارد و... . در این کتاب، کودکان اطلاعاتی درباره وزغ‌ها، انواع آن‌ها، رژیم غذایی، شیوه شکار و ویژگی‌های جالب دیگرشان به دست می‎آورند.

در دنیا بیش از 40 هزار نوع عنکبوت وجود دارد. آن‌ها تقریباً در هر نوع آب و هوایی می‎توانند زندگی کنند. همین‌طور بالای کوه‌ها، زیرزمین، زیر آب و... . نویسنده در کتاب حاضر، در قالب طنز، کودکان را با انواع عنکبوت‌ها و زیستگاهشان، تولید مثل، رژیم غذایی، نقش تارعنکبوت، شیوه‌های به دست آوردن طعمه، ارتباط عنکبوت‌ها با انسان و نقش عنکبوت در محیط زیست آشنا می‌کند. این کتاب یکی دیگر از عناوین مجموعه هفت جلدی حال به هم‌زن‌هاست.

در جلد پنجم از مجموعه «حال به‌هم زن‌ها»، اطلاعات جالبی درباره شپش‌ها، ویژگی‌های بدنی، چرخه زندگی و رابطه‌ انسان و شپش، به کودکان ارائه می‌شود. شپش حشره‌ای شش پاست که اندازه‌اش به دوونیم میلی‌متر می‎رسد. بدن شپش کمی شفاف است و برای همین انسان‌ها می‌توانند توی شکم او را ببینند. شپشنمی‌تواند بجهد یا پرواز کند. این حشره پاهای خیلی کوتاهی دارد، به همین دلیل، راه رفتن حتی روی سطح صاف برایش سخت است.

در جلد سوم از مجموعه «حال به‌هم زن‌ها»، کودکان با زندگی موش آشنا می‎شوند. موش حیوان باهوشی است و دندان‌های جلویی‌ این حیوان می‌تواند تا سیزده سانتی‌متر رشد کند، برای همین او مجبور است هرچیزی را که دمِ دستش می‎رسد، بجود تا دندان‌هایش بلندتر نشود! شگفت‌آور است که در بعضی از موارد رفتار موش شبیه انسان است و به همین دلیل است که مدام مورد آزمایش دانشمندان قرار می‎گیرد.