اسلام

ابلیس با بهره‌گیری از هوای نفس انسان او را وسوسه می‌کند و در بوته آزمایش قرار می‌دهد. درواقع، تکلیف و هدایت‌پذیری بدون آفرینش ابلیس تحقق نمی‌یابد. در این نوشتار با معرفی کلمات مترادف واژه ابلیس و توضیح هر یک از آن‌ها، مخاطبان روش‌ها و ابزارهای شیطان برای ممانعت از اقامه نماز و دلایل او را برای این کار خواهند شناخت. در ادامه به این نکته اشاره می‌شود که چنین شناختی سبب می‌شود، انسان در زندگی خود به‌عنوان یک اصل مدیریتی، به شناسایی و درمان عوامل تهدید و ضعف خود بپردازد.

«بسم‌الله» نماد و معرف علم خدا و تعلیم علوم الهی به پیامبران و انتقال آن به انسان‌هاست. در این جستار، مفهوم «بسم‌الله» شرح داده شده و از زوایای مختلف متناسب با زمان و مکان، نحوه بیان و علت بیان، بررسی می‌شود. همچنین در کتاب مصداق‌های تمام مفاهیم بیان شده در امور زندگی مورد تحلیل قرار گرفته‌اند.

تشکر کردن یکی از مبانی رفتار انسانی است که موجب نهادینه شدن روابط صحیح انسانی و اسلامی در جامعه می‌شود. در این کتاب پس از پرداختن به معنای واژه «حمد» و به‌طور خاص الحمدلله، با استناد به آیه «الحمدالله رب العالمین»، ابعاد گوناگون تشکر معرفی می‌شوند و تأثیر و کارکرد این عمل در کسب موفقیت، بهبود روابط انسانی و حفظ آرامش در کار و زندگی مورد بحث قرار می‌گیرد.

صفت «مالک» در قرآن به معناهای متفاوتی همچون صاحب و مدیر به‌کار رفته است. در این مطالعه، با استناد به آیه «مالک یوم‌الدین»، خداوند یکتا مدیر جهان هستی معرفی شده که بر مبنای تدبیر، انسان را خلیفه و جانشین خود در زمین قرار داده است. در ادامه، مدیران جامعه انسانی به دو گروه تقسیم شده‌اند و اهداف و وظایف آنان تشریح شده است.

عبارت «مالک یوم‌الدین» به معنای صاحب روز حساب است و انسان امروز نباید اعمال خود را بدون تفکر و تعقل انجام دهد. در این کتاب مخاطبان پس از شناخت مفهوم «یوم‌الدین» و نیز آشنایی با مفاهیم روز قیامت، شرایط قبر، عالم برزخ، روز محشر و شرایط بهشت و جهنم، دید کاملی از هدف زندگی به‌دست می‌آورند و طبق احکام الهی به حسابرسی زندگی خود می‌پردازند.

عبادت و پرستش هدف خلقت انسان به شمار می‌آید و عبادت پروردگار از طریق نماز مهم‌ترین عمل عبادی محسوب می‌شود. در این مطالعه مفهوم «نعبد» با استناد به آیه «ایاک نعبد و ایاک نستعین» بررسی و مراتب حکمت خلقت و عبادت خداوند بازگو شده است، تا از این طریق مخاطبان با نقش عبادت در زندگی روزمره و تأثیر آن در پرورش روحیه حقیقت‌جویی، کمال‌طلبی و زیبایی‌طلبی آشنا شوند.

عبارت «ایاک نستعین» به معنای استعانت از خداوند است و این استعانت تبیین کننده عدالت خداوند روی زمین است. در این مطالعه که نماز وسیله یاری گرفتن از نیروی الهی معرفی شده است، توجه مخاطب به این نکته سوق داده می‌شود که برای کسب موفقیت در مدیریت زندگی و ایجاد روحیه خدمت‌رسانی به دیگران، باید عمق مفهومی آن عبارت تأکیدی را درک کنیم. مصادیق این موضوع در کتاب بررسی شده‌اند.

خداوند خالق و هدایتگر کل جهان هستی است و هر یک از فرشته‌ها، ملائک، انبیا و دیگر موجودات، مسئولیت هدایت‌ بخشی از جهان را بر عهده دارند. در کتاب حاضر مفهوم واژه «اهدنا» به معنای هدایت در نماز بررسی شده است. درک هدایتگری خداوند و آشنایی با روش‌های هدایت، زوایای پنهان این موضوع را در درک روابط مختلف انسانی در مدیریت کار و زندگی آشکار می‌سازد.

«صراط» در قرآن به معنای راه خدا، یعنی دین حق و شریعت به‌کار رفته و مراد از آن همان «یکتاپرستی» است. در این نوشتار عبارت «صراط‌المستقیم» و کلمات مترادف و مشتقات آن، مانند «طریق» و «سبیل» بررسی و مفهوم برنامه‌ریزی که کلمه مترادف با مفهوم صراط از نظر علمی است، شرح داده می‌شود. در پایان قواعد برنامه‌ریزی بر مبنای محاسبات دقیق تحلیل و مزایا و معایب آن برشمرده می‌شود.

«الذین» یعنی «کسانی که» و مراد از آن در قرآن کریم انسان‌ها هستند. انسان‌هایی که به دو دسته «انسان برتر» و «انسان گمراه» تقسیم می‌شوند. در کتاب حاضر، با استناد به آیه «صراط الذین انعمت علیهم غیرالمغضوب علیهم ولاالضالین» در نماز، مراتب رشد انسان بررسی و ملاک برتری انسان‌ها بازگو می‌شود.