تاریخ اسلام

نویسنده از لابه‌لای‌تاریخ با استناد به نمونه‌های واقعی به بیان این نکته می‌پردازد که رشد تمدن غرب و اروپا مدیون تمدن ایرانی ــ اسلامی است. او اشاره می‌کند که این امر هیچ منافاتی با تأثیرات مهم تمدن یونانی، رومی، چینی، هندی، یهودی و یا حتی رشد تمدن ژرمن‌ها و رومانی‌ها ندارد. در این راستا از دانشمندانی چون خوارزمی، ابن‌سینا، ابن‌هیثم، ابوریحان بیرونی و صدها دانشمند دیگر یاد شده است.

داستانی که مطالعه می‌کنید، روایت زندگی مصعب‌بن‌عمیر، یکی از یاران حضرت محمد(ص) و نخستین سفیر ایشان در مدینه است. مصعب زندگی اشرافی خود را رها می‌کند و مسلمان می‌شود. او یکی از کسانی بود که زمینه هجرت پیامبر را به مدینه فراهم کرد. سرگذشت عبرت‌آموز مصعب الگویی برای انسان امروز است.

زنی دروغ‌گو ادعایی می‌کند که موجب خنده همه مردم و حتی متوکل عباسی، خلیفه وقت می‌شود. متوکل و نزدیکانش هر کاری می‌کنند، نمی‌توانند ثابت کنند که زن دروغ می‌گوید، به همین دلیل متوکل از امام حسن عسگری(ع) برای حل این مشکل کمک می‌گیرد.

پسر بچه‌ای به‌نام محمد همراه پدرش رهسپار سامرا می‌شود. آن‌ها غذایی برای خوردن ندارند تا اینکه به منزل امام حسن عسگری(ع) می‌رسند. پیرمرد با دیدن امام خجالت می‌کشد و حرفی نمی‌زند. محمد خسته و گرسنه است و نمی‌داند چه کار باید بکند.

سیف، مردی از اهالی مصر به سامرا می‌آید تا از حاکم وقت که به او ستم بزرگی روا داشته، به خلیفه شکایت کند؛ اما خلیفه به حرف‌های او اهمیتی نمی‌دهد. سیف نزد امام حسن عسگری(ع) می‌رود. امام با شنیدن سخنان او، راه‌حل را نشانش می‌دهد و سیف راهی مصر می‌شود.

در این داستان خلیفه که به شدت از امام حسن عسگری(ع) عصبانی است به نحریر، یکی از یارانش دستور می‌دهدکه امام را درون قفس شیرها بیندازد. نحریر با آنکه رضایتی به انجام این کار ندارد، مجبور به اطاعت است. چه سرنوشتی در انتظار امام است؟

ابراهیم یکی از یاران امام به دستور خلیفه تحت تعقیب است.او قصد دارد از شهر خارج شود، به همین دلیل به منزل امام(ع) می‌رود تا با ایشان خداحافظی کند. کودکی که در منزل امام است به ابراهیم خبری می‌دهد که باعث نجات او می‌شود.

امام حسن عسگری(ع) به سختی بیمار شده‌اند و نزدیکان ایشان نگران رهبرشان هستند. یعقوب یکی از یاران امام به عیادت ایشان می‌رود و در آنجا صحنه‌ای می‌بیند که خیالش از بابت امام راحت می‌شود.

اسماعیل که مردی تهیدست است، همیشه کنار مسجد گدایی می‌کند. روزی امام حسن عسگری(ع) را می‌بیند و از ایشان کمک می‌خواهد. امام با اینکه می‌داند او واقعاً فقیر نیست، به او کمک می‌کند، ولی نکته مهمی را به او تذکر می‌دهد. اسماعیل سخنان امام را جدی نمی‌گیرد. اتفاقی رخ می‌دهد که او متوجه اهمیت سخنان امام می‌شود، ولی دیگر پشیمانی سودی ندارد.

روزی امام حسن عسگری(ع) مهمان خانه وزیر خلیفه شد. پس از مدتی سربازان خلیفه می‌آیند و خبر می‌دهند که خلیفه قصد دارد ظهر مهمان وزیر باشد. وزیر به سرعت امام را از خانه‌اش دور می‌کند و این کار او موجب ناراحتی پسر کوچکش می‌شود. این رفتار وزیر موجب می‌شود پسر سؤالات زیادی از پدرش بپرسد.