عزت نفس

کِرم‌کوچولو از زیر خاک بیرون آمد و سنجاقک و کفشدوزک و هزارپا را دید که دور هم جمع شده بودند. کِرم ناراحت و اخمو بود که چرا مثل آن‌ها شاخک ندارد، مثل هزارپا این همه پا ندارد و چرا مثل کفشدوزک رنگی نیست. دوستانش برای او توضیح دادند که اگر هرکدام از این چیزها را داشت، چه مشکلاتی برایش به وجود می‌‏آمد. کرم کوچولو ظاهراً قانع ‎شد؛ اما هنوز اخم کرده بود تا اینکه چیزی را که مدت‎ها فراموش کرده بود، به یاد ‏آورد!

عزت نفس از عوامل بیرونی و درونی متأثر است. عوامل درونی عبارت‌اند از نقطه‌نظرها، باورها و اعمال یا رفتار. عوامل بیرونی نیز همان عوامل محیطی هستند. این کتاب مهم‌ترین عواملی را که عزت نفس به آن‌ها متکی است، بررسی می‌کند. نویسنده کوشیده است چیستی عزت نفس، دلیل اهمیت آن، راه‌های افزودن بر عزت نفس و نقش دیگران را در ایجاد و تقویت عزت نفس بررسی کند.

موضوع این کتاب رابطۀ من با خودم و رابطۀ نفس با خویشتن است. کتاب به این می‌پرازد که عزت نفس، استقلال و خودمختاری شخصی، شرایط ضروری رفاه و سعادت انسان هستند و معنای این حالت‌ها و شرایط تحقق آن‌ها چیست. مخاطب متوجه می‌شود که نفس و خود، بازدارندۀ موفقیت نیستند، بلکه وسیله‌ای هستند که بدون آن امکان موفقیت وجود ندارد. محتوای کتاب در سه بخش خلاصه شده‌است: دینامیسم عزت نفس؛ تلاش برای تفرد؛ خودپرستی.

داستان این کتاب قصد دارد اعتمادبه‌نفس و عزت نفس را در مخاطب تقویت کند. گاوی به کاری خارق‌العاده دست می‌زند. مخاطب در نهایت داستان متوجه می‌شود با سعی و تلاش می‌تواند ناممکن را ممکن کند.

«محمد»، «رضا»، «علی» و «احسان»، در مسابقه ساخت وسیله نقلیه شرکت کرده‏‌اند. روز مسابقه احسان فراموش می‎کند وسایل مورد نیاز برای ساخت کاردستی را با خود به کلاس بیاورد. مسابقه شروع می‎شود و آن‌ها نمی‎دانند چگونه باید با دیگران رقابت کنند تا اینکه فکری به ذهنشان می‎رسد و... . داستان حاضر با تأکید بر مفهوم خودیاوری و استفاده حداکثری از همه ظرفیت‌ها به عنوان یکی از مؤلفه‌های اصلی اقتصاد مقاومتی نوشته شده است.

احساس ارزشمند بودن که از آن با عنوان «عزت نفس» یاد می‎شود، یکی از موضوع‌های قابل توجه در علوم تربیتی و روان‌شناسی است که در دانش فقه نیز بحث‌های قابل توجهی را به خود اختصاص داده است. گستره و تنوع احکام مرتبط با عزت نفس گواه روشنی بر اهمیت و تأثیرات جدی این مقوله اخلاقی ـ تربیتی بر سرنوشت و مصالح انسانی است. کتاب پیش رو در سه بخش ارائه شده است. نویسنده در بخش اول، مفهوم عزت نفس در آموزه‌های دینی و روان‌شناختی را روشن می‎کند؛ در بخش دوم، گستره و پراکندگی احکام عزت نفس در فقه، به همراه دلایل آن را ارزیابی می‎کند و بخش سوم کتاب نیز به آثار تربیتی عزت نفس اختصاص دارد.

مثبت‌اندیشی اعتماد به‌نفس را زیاد می‌کند و فرد را برای رویارویی با مسائل زندگی آماده می‌سازد. مجموعۀ چندجلدی «مثبت‌اندیشی» می‌کوشد با روش‌های خلاقانه، نگرش مثبت به زندگی را از کودکی پرورش دهد. جلد حاضر از این مجموعه به پرورش این حس در کودکان پیش دبستانی و اول دبستان اختصاص دارد و مطابق روحیه و شرایط سنی آن‌ها، فعالیت‌هایی ارائه می‌دهد. در هر درس از کتاب ابتدا موضوع مطرح می‌شود. سپس نمایش‌نامه‌ای مرتبط، پرسش‌هایی در مورد موضوع و فعالیت‌هایی تمرینی می‌آید تا مخاطب مصداق‌های مثبت اندیشی را تمرین کند.

یکی از مسائل مهم در زندگی، حتی برای ما بزرگ‌ترها، یادگیری کنترل خود و حالات درونی است. عادت اول کودکان موفق نیز پذیرفتن مسئولیت زندگی خود است. این کتاب به موضوع «مسئولیت‌پذیری» (اولین عادت از هفت عادت کودکان موفق) اختصاص دارد. در این داستان، جانی که شخصیت اصلی ماجراست، تصمیم می‌گیرد به ندای قلبش گوش کند و با پذیرش خود و چیستی خود، به زندگی ادامه دهد.

عزت نفس در واقع برداشت و ارزیابی انسان از خود است. این کتاب در شش فصل می‌کوشد ابتدا راهبردهای شناختی عزت نفس را در کودکان بررسی کند. سپس به موضوع کاهش اضطراب امتحان و بهبود عزت نفس تحصیلی می‌پردازد. هیجانات دانش‌آموزی در طی انجام انجام تکالیف خانه موضوع فصل سوم است. در فصل چهارم فراتحلیلی از رابطۀ عزت نفس و پرخاشگری ارائه می‌شود. فصل‌های پنجم و ششم به تأثیر مهارت‌های زندگی بر عزت نفس وبررسی خودپنداره بین دختران و پسران می‌پردازند.

افزایش شهرنشینی و شرایط حاکم بر آن، بازی‌های دسته‌جمعی و در نتیجه کسب مهارت‌های اجتماعی توسط کودکان را نیز تحت تأثیر قرار داده‌است. مجموعۀ «مهارت‌های زندگی» شامل 10 جلد کتاب است که هر جلد یکی از مهارت‌ها را مورد توجه قرار می‌دهد. جلد دوم این مجموعه به مهارت«عزت‌نفس» اختصاص دارد. در این کتاب 10 بازی، پنج کاربرگ (نقاشی، کاردستی، خلاقیت، حل‌کردنی و مهارت‌های نوشتاری، دو داستان و سه شعر ذکر شده‌اند که همگی می‌کوشند کودک را به سطح قابل‌قبولی از عزت نفس در عملکرد برسانند. ء