فناوری و علوم تجربی

کتاب حاضر جلد هفتم از دانش‌نامه‌ای است در حوزۀ علمی و فناوری که اصل آن به زبان انگلیسی است. این ترجمه در 14 فصل، علاوه بر مطالب متن کتاب اصلی، اطلاعات افزون‌تری را نیز در بر دارد. این کتاب دربارۀ نیرو و حرکت، نیروها، انرژی پتانسیل و جنبشی، کار و انرژی، و موضوعات فیزیکی مرتبط است. در پایان کتاب پیوست‌هایی به اضافۀ اطلاعات تکمیلی، عددها و یکاهای اندازه‌گیری و شکل‌های هندسی نیز آمده‌اند.

علم عبارت‌است از شناخت روشمند جهان فیزیکی یا مادی که از راه مشاهده و آزمایش حاصل می‌شود و فناوری با ابزار و روش‌های اجرایی برنامه‌ها سر و کار دارد. کتاب حاضر جلد ششم از دانشنامه‌ای9 جلدی است که تلفیقی از دانش و فناوری موضوعی را ارائه داده‌است. این جلد به موضوع « نور و انرژی» می‌پردازد؛ مفاهیمی مانند «گرما و نور حاصل از خورشید، انتقال گرما، ترمودینامیک، بازتاب و شکست نور، عدسی‌ها و آینه‌ها، رنگ‌ها، عکس‌برداری و فیلم، انرژی نوری، و لیزرها و تمام نگاری.» در پایان کتاب نیز اطلاعاتی تکمیلی مثل عددها و یکاهای اندازه‌گیری، شکل‌های هندسی و اختراع‌ها آمده‌اند.

این کتاب می‎کوشد علوم مرتبط با پرواز و صنایع هوایی را برای دوره پیش‌دبستان و ابتدایی آموزش دهد تا نوآموزان این علوم را از طریق داستان بیاموزند. این کتاب شش درس دارد که پیوستگی علمی دارند. همچنین ادبیات کودکانه به عنوان راهنمای مربی، فرصتی را برای آموزش موضوع‌های مرتبط با اصول علم هوانوردی فراهم می‏‌کند. مطالب کتاب که برگرفته از جزوه‌های منتشر شده در سازمان «ناسا» است، می‎تواند برای آشنایی کودکان با علوم هوایی راه‌گشا باشد. «گلایدرها در طبیعت»، «بالون‌ها» و «چترهای نجات» ازجمله درس‌های کتاب هستند.

کتاب حاضر در قالب داستان در پی معرفی فناوری نانو به کودکان و نوجوانان است. جریان داستان در کلاس درس فناوری اتفاق می‌افتد و خواننده در جریان گفت‌وگوی معلم درس فناوری با دانش‌آموزان کلاس، بیشتر با فناوری نانو آشنا می‌شود. مسائل علمی که در داستان به آن‌ها اشاره می‌شود، خارج از جریان داستان، تشریح شده است. کتاب مصور است و در جای جای کتاب برای ارائه توضیحات بیشتر از تصاویر رنگی استفاده شده است.

علم نانو از علوم جدید و مربوط به دنیای جدید است. کتاب حاضر، در قالب یک داستان تخیلی، مخاطب کودک را با این موضوع علمی آشنا می‌کند. در جریان داستان، آلیس که شخصیت اصلی ماجراست، با یک خرگوش همراه می‌شود و متوجه می‌شود بدن خرگوش یا برگ کلم مثل لباس نانو هستند و آب را در خود نگه نمی‌دارند.

کتاب حاضر در پنج فصل به مباحثی از جمله: علم و مواد، فضا، انرژی در خانه، حمل و نقل و تکنولوژی اطلاعات می‌پردازد. در بخش علم و مواد مواردی مانند: اتم‌ها، عناصر، مواد شیمیایی، تشعشع، نیروی جاذبه و ... بررسی می‌شود . اکتشافات فضا، ستارگان، موشک‌ها، کهکشان‌ها و رصدخانه از موضوع‌های بخش دوم است. بخش سوم دربارۀ نیروی گرمای زمین، برق‌رسانی، پخت‌وپز، آهن‌رباها و دینام‌هاست. حمل و نقل به موضوعاتی از جمله: پرواز، موتورهای جت، ماشین‌های بخار و درون‌سوز اختصاص دارد. در بخش آخر اطلاعات مربوط به تلویزیون، دوربین عکاسی، لیزرها، تصاویر سه بعدی و ماشین حساب‌ها ارائه می‌شود.

در این کتاب ضمن ارائه درس‌نامه هر مبحث، با هدف پوشش‌دهی تمام زیر موضوعات کتاب مربوطه، بسته‌های تمرینی همگن و متناظر جهت تعمیق و تثبیت بیشتر مطالب آورده شده است. حل تمامی سؤال‌های این کتاب موجب شناسایی نقاط ضعف دانش‌آموزان شده و به این ترتیب آن‌ها می‌توانند به رفع اشکالات خود بپردازند. در ابتدای هر مبحث اهداف مورد نظر، مطرح شده تا دانش‌آموز بتواند با یک پیش زمینه ذهنی کتاب را مطالعه کند.

این کتاب مبتنی بر مجموعه معماهایی است که براساس قواعد مربوط به فیزیک و ریاضیات حل می‌شوند. با حل این معماها علاوه‌بر تقویت شمّ فیزیکی و تجسم کردن کارکرد پدیده‌ها، منطق و تفکر انتقادی نیز در مخاطبان پرورش می‌یابد. پارادوکس‌های مطرح در این معماها هوشیاری مخاطب را افزایش داده و باعث درک بهتر مفاهیم فیزیک می‌‌شود.

در کتاب حاضر مخاطبان نوجوان با انواع روبات و چگونگی ساخت، نوع حرکت و نوع عملکرد و کاربرد هر یک از آن‌ها آشنا می‌شوند. تصاویر گویای متن است. در پایان چگونگی ساخت یک روبات مدل به‌صورت تصویری آموزش داده می‌شود.

این اثر برای برای یادگیری بهتر دانش‌آموزان و عمق‌بخشی به آموخته‌های آن‌ها، منطبق با ساختار کتاب درسی مربوطه، تدوین شده است. هدف کتاب از ارائه تمرین‌های مختلف این است که راه رسیدن به پرورش کودکانی متفکر و جستجوگر را تسهیل کند. از ویژگی‌های بارز این کتاب، ارائه سؤال‌هایی است، برای آزمون‌های نوبت اول و دوم که معلمان و والدین می‌توانند به عنوان ارزشیابی از آن‌ها استفاده کنند.