ادبیات دینی

داستان این کتاب که بر اساس آیه‌های 59 تا 61 آل عمران به رشته تحریر درآمده است، به شرح ماجرای مباهله در تاریخ اسلام می‌پردازد. مباهله که در زمان حضرت محمد (ص) رخ داده است، مباحثه‌ای است که میان خانواده پیامبر با بزرگان قبیله نجران و رئیس آن‌ها، ابوحارثه، در روز 24 ذی‌الحجه سال دهم هجری درخصوص آداب و احکام اسلام رخ داده است.

این داستان با تأملی بر آیات ۱۴۲ تا ۱۴۵ سوره «بقره» نگاشته شده است. موضوع داستان به مهاجرت پیامبر به مدنیه و چگونگی تغییر قبله مسلمانان از بیت‌المقدس به مسجدالحرام در پانزدهم رجب سال دوم هجری اختصاص دارد.

در این کتاب با الهام از آیه ۳۰ سوره «انفاق» و آیه ۲۰۷ سوره «بقره»، جریان «لیلة‌المبیت» ( خوابیدن حضرت علی (ع) در بستر پیامبر برای نجات ایشان از شر دشمنان) و نیز مخفی شدن پیامبر در غار ثور و بسته شدن درِ غار به اذن خداوند روایت شده است.

بخت‌النصر، پادشاه سرزمین بابل، حاکمی مستبد و زورگو بود که از مردم به سختی کار می‌کشید و مالیات زیادی می‌گرفت. دانیال پیامبر که مردی دانشمند و حکیم بود و همیشه به مردم کمک می‌کرد، از او خواست که دست از ظلم بردارد؛ ولی بخت‌النصر او را در چاهی زندانی‌ کرد. بعد از مدتی پادشاه خوابی دید که هیچ‌کس نتوانست آن را تعبیر کند.

نمرود برای اینکه پسری به دنیا نیاید، ازداوج را ممنوع کرد. مأموران نمرود کسانی را که پنهانی ازدواج می‌کردند و یا بچه‌دار می‌شدند، دستگیر و زندانی می‌کردند؛ ولی ابراهیم به دنیا ‌آمد و دور از چشم نمرود و سربازانش بزرگ ‌شد. او بعد از سال‌ها به شهر باز‌گشت و نزد عموی سنگ‌تراشش مشغول به کار شد. روزی همه بت‌ها را ‌شکست و تبر را به دست بت بزرگ داد. ابراهیم محکوم به سوختن در آتش شد.

حضرت محمد(ص) پدرش را هرگز ندید و در خردسالی مادرش را از دست داد. مردم به او لقب امین داده بودند. در ماجرای نصب سنگ حجرالاسود به اختلافات پایان داد و مشکل را حل کرد. پیامبر اکرم با خدیجه، یکی از زنان ثروتمند مکه ازدواج کرد. ایشان در سن چهل سالگی، در غار حرا به پیامبری برگزیده شدند.

ایوب مرد ثروتمندی بود، با زمین‌های حاصل‌خیز و گله‌های بسیار. او هر روز به نیازمندان سرکشی می‌کرد و آنچه نیاز داشتند، در اختیارشان می‌گذاشت و همیشه سپاسگزار و شکرگزار خداوند بود. شیطان بارها او را وسوسه کرد، ولی موفق نشد. تا اینکه بر اثر چند سال خشک‌سالی ایوب همه مال و ثروتش را از دست داد و آن‌چنان فقیر شد که محتاج تکه نان خشکی بود.

در کتاب پیش رو با نگاهی قرآنی و زبانی ساده، مفهوم یکی از اصول دین، یعنی معاد بررسی و از داستان‌های قرآنی نیز استفاده شده است. با مطالعه این کتاب مخاطبان به صورت جزئی اطلاعاتی را درباره پیشینه زندگی پس از مرگ، نشانه‌های دنیایی معاد و نفخ صور به دست خواهند آورد.

در روایتی داستانی موضوع جبر و اختیار به بحث گذاشته شده است. وقایع این داستان در محیط مدرسه رخ می‌دهد و بر اساس آن دانش‌‌آموزان در بحثی آزاد، درباره تأثیر اندیشه جبرگرایی بر شیوه زندگی انسان، تقدیر و تفاوت آن با جبر و اختیار، نگاه فقها به جبر و اختیار و جایگاه عقل و خرد درباره این موضوع بحث می‌کنند. داستان تأمل ویژه‌ای بر آیات قرآن کریم دارد. هدف دیگر در این روایت تأکید بر اصل دانش‌آموز محوری در فرایند تدریس است.

در نگاهی قرآنی و با بهره‌مندی از داستان‌های دینی سعی شده تا مبانی آداب و اخلاق معاشرت مطالعه شود. در این اثر مباحثی مانند برتری رضایت خداوندی بر رضایت دیگران، احترام گذاشتن به یکدیگر، رعایت دوری از دورویی بررسی شده و هدف از این جست‌وجوی موضوعی، آشنایی با مزایای رعایت آداب معاشرت به لحاظ کمی و کیفی بوده است.